YARGITAY KARARI
DAİRE : 21. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2013/728
KARAR NO : 2014/1273
KARAR TARİHİ : 27.01.2014

MAHKEMESİ : Eskişehir İş Mahkemesi
TARİHİ : 13/11/2012
NUMARASI : 2011/1588-2012/856

Davacı, davalılardan işverene ait işyerinde geçen çalışmalarının tespitine karar verilmesini istemiştir.
Mahkeme ilamında belirtildiği şekilde, isteğin reddine karar vermiştir.
Hükmün, davacı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi …. tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tesbit edildi.

K A R A R

1-Dosyadaki yazılara, toplanan delillere, hükmün dayandığı gerektirici nedenlere göre davacının aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan temyiz itirazlarının reddine,
2- Dava, davacının Eylül 2010- Ağustos 2011 dönemleri arasında davalı şirkete ait işyerinde geçen ve Kurum’a bildirilmeyen sigortalı çalışmaları ile en son net 800 TL ücret ile çalıştığının tespiti istemine ilişkindir.
Mahkemece, davanın reddi ile hükümde yazılı şekilde karar verilmiş ise de bu sonuca eksik araştırma ve inceleme ile gidilmiştir.
Davanın yasal dayanağını oluşturan 506 sayılı Yasa’nın 79/10. ve 5510 sayılı Yasa’nın 86/9. maddeleri bu tip hizmet tespiti davaları için özel bir ispat yöntemi öngörmemiş ise de, davanın niteliği kamu düzenini ilgilendirdiği ve bu nedenle özel bir duyarlılık ve özenle yürütülmesi gerektiği Yargıtay’ın ve giderek Dairemizin yerleşmiş içtihadı gereğidir.
Bu tür davalarda öncelikle davacının çalışmasına ilişkin belgelerin işveren tarafından verilip verilmediği yöntemince araştırılmalıdır. Bu koşul oluşmuşsa işyerinin gerçekten var olup olmadığı kanun kapsamında veya kapsama alınacak nitelikte bulunup bulunmadığı eksiksiz bir şekilde belirlenmeli daha sonra çalışma olgusunun varlığı özel bir duyarlılıkla araştırılmalıdır.
Çalışma olgusu her türlü delille ispat edilebilirse de çalışmanın konusu niteliği başlangıç ve bitiş tarihleri hususlarında tanık sözleri değerlendirilmeli, dinlenen tanıkların davacı ile aynı dönemlerde işyerinde çalışmış ve işverenin resmi kayıtlara geçmiş bordro tanıkları yada komşu işverenlerin aynı nitelikte işi yapan ve bordrolarına resmi kayıtlarına geçmiş çalışanlardan seçilmesine özen gösterilmelidir. Bu tanıkların ifadeleri ile çalışma olgusu hiçbir kuşku ve duraksamaya yer vermeyecek şekilde belirlenmelidir. Yargıtay Hukuk Genel Kurulunun 16.9.1999 gün 1999/21-510-527, 30.6.1999 gün 1999/21-549-555- 3.11.2004 gün 2004/21- 480-579 sayılı kararları da bu doğrultudadır. Dosyadaki kayıt ve belgelerden, davalı şirket tarafından davacı adına 08/02/2011 tarihli işe giriş bildirgesi Kurum’a verildiği, davacıya ait hizmet cetvelinde tespiti talep olunan dönem kapsamında 01.02.2011-20.04.2011tarihleri arasında 1064293 sicil no lu davalı işyeri (… Taşımacılık Turizm ve Gıda San.Tic.Ltd.Şti.) tarafından 80 gün; 08.02.2011-09.02.2011 tarihleri arasında 1029477 sicil no lu davalı işyeri (…. Taşımacılık Turizm ve Gıda San.Tic.Ltd.Şti.) tarafından 02 gün; 28/04/2011 tarihli 1053892 sicil no lu dava dışı işyeri tarafından 01(bir)gün hizmet bildiriminde bulunulduğu, davalı şirketin 2011/2-9. aylarına ait bordroların getirtildiği, davacının çalışmasının geçtiği iddia olunan işyerlerine Eylül 2010-Ağustos 2011 dönemlerine ilişkin servis kayıtlarının sorulduğu, gelen cevabî yazılardan sadece …. Havacılık Sanayi ve Tic.A.Ş. tarafından 13/12/2011 tarihli yazı ile Haziran 2011 ayına ilişkin personel servis takip formunun mahkemeye ibraz edilmiş olduğu, çizelgelerde günlük olarak davacının görevli olduğu güzergahların belirtildiği, davacı ve bordro tanıklarının dinlenildiği anlaşılmaktadır.
Yapılacak iş; …Havacılık Sanayi ve Tic.A.Ş.’ye müzekkere yazılarak davalı şirket ile aralarında personel taşıma sözleşmesinin yapılıp yapılmadığını, çizelge üzerinde yer alan plakanın kime ait olduğunu sormak ve plakanın davalı şirkete ait olduğunun anlaşılması halinde bu hizmet süresinin kabulü ile başkaca hizmetinin bulunup bulunmadığını araştırmak, çizelgede yer alan tanıklar tespit edilerek çalışmanın niteliği ile gerçek bir çalışma olup olmadığı yönünde yöntemince beyanlarının almak ve davanın nitelikçe kamu düzenini ilgilendirdiği nazara alınıp araştırma genişletilerek tüm deliller birlikte değerlendirilip sonucuna göre karar vermekten ibarettir.
Mahkemece, bu maddi ve hukuki olgular göz önünde tutulmaksızın eksik inceleme ve araştırma ile yazılı şekilde hüküm kurulması usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O halde, davacının bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde temyiz edene iadesine, 27/01/2014 gününde oybirliğiyle karar verildi.