YARGITAY KARARI
DAİRE : 21. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2013/5377
KARAR NO : 2014/5181
KARAR TARİHİ : 18.03.2014
MAHKEMESİ : Muğla 1. Asliye Hukuk İş Mahkemesi
TARİHİ : 05/03/2013
NUMARASI : 2011/1531-2013/462
Davacı, 30/04/1986-11/07/1991 tarihleri arasında çakışan SSK’lı süreler hariç Bağ-Kur sigortalısı olduğunun tespitiyle ilk prim kesintisinin yapıldığı aybaşından SSK’lı çalışmaya başladığı 06/05/2009 tarihine kadar SSK ve Bağ-Kur hariç Tarım Bağ-Kur sigortalısı olduğuna karar verilmesini istemiştir.
Mahkeme ilamında belirtildiği şekilde, isteğin kısmen kabulüne karar vermiştir.
Hükmün taraf vekillerince temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
K A R A R
1-Dosyadaki yazılara, toplanan delillere, hükmün dayandığı gerektirici nedenlere göre tarafların aşağıdaki bendin kapsamı dışındaki diğer temyiz itirazlarının reddine,
2-Dava, davacının 30.04.1986-11.07.1991 tarihleri arasında 506 sayılı yasa kapsamıındaki çalışmaları hariç 1479 sayılı yasaya göre zorunlu Bağ-Kur sigortalısı olduğunun, 01.08.1999-06.05.2009 tarihleri arasında 1479 sayılı yasa ve 506 sayılı yasa kapsamıındaki çalışmaları hariç 2926 sayılı yasaya göre Tarım Bağ-Kur sigortalısı olduğunun tespiti ile 6111 sayılı yasadan yararlandırılması stemine ilişkindir.
Mahkemece, davanın kısmen kabulü ile, davacının 30.04.1986 tarihinden, 11.07.1991 tarihine kadar Kurumca kabul edilen sigortalılık süreleri içinde olmak üzere Esnaf Bağ-Kur sigortalısı olduğunun tespitine, kesinti belgelerine göre davacının 01.06.1999 tarihinden, 31.12.1999 tarihine kadar olan sürelerde de davalı Kurumun 2926 sayılı yasa kapsamında Tarım Bağ-Kur sigortalısı olduğunun tespitine karar verilmiştir.
Dosyadaki kayıt ve belgelerden; davacının 11.09.2003 tarihinde Kurum’a intikal eden Bağ-Kur giriş bildirgesi ile 27.12.2001 tarihinde başlayan vergi kaydına istinaden tescilinin yapıldığı ve vergi kaydının bittiği 18.10.2005 tarihi itibariyle terkin edildiği,30.04.1986-11.07.1991 tarihleri arasında nakliyecilikten ötürü vergi kaydının bulunduğu, 16.06.1986 tarihinden itibaren devam eder şekilde şoförler odası kaydının, 12.08.1986 tarihinden itibaren devam eder şekilde esnaf sicil kaydının bulunduğu, 1976-2011 yılları arası düzenli olmamak üzere bazı yıllar 506 sayılı yasa kapsamında çalışmalarının bulunduğu, 01.01.1995 tarihinden devam eder şekilde ziraat oda kaydının olduğu, sattığı ürün bedellerinden 1999/5.ayında prim kesintisi yapıldığı, 1997-2001 yılları dahil olmak üzere ürün teslim edildiği anlaşılmaktadır.
1479 sayılı yasaya göre talep edilen sigortalılık için irdelenmesi geren yasal düzenleme,02.08.2003 tarihli Resmî Gazete’de yayınlanarak yürürlüğe giren 4956 sayılı Kanun’un 47. maddesi ile 1479 sayılı Kanun’a eklenen geçici 18. maddedir. Bu maddede; sigortalılık niteliği taşıdıkları halde 04.10.2000 tarihine kadar kayıt ve tescilini yaptırmamış olan sigortalıların sigortalılık hak ve mükellefiyetlerinin 04.10.2000 tarihinden itibaren başlayacağı belirtilmiş; aynı maddede, Kanunun yürürlük tarihinden itibaren altı ay içinde Kuruma yazılı olarak başvurmak şartıyla, 04.10.2000 tarihine kadar kayıt ve tescilini yaptırmayanlara, 20.04.1982 – 04.10.2000 tarihleri arasında vergiye kayıtlı oldukları süreyi borçlanma imkanı getirmiştir.
2926 sayılı yasaya göre talep edilen sigortalılığa gelince, 2926 Sayılı Yasada, 506 Sayılı Yasanın 79. maddesindeki gibi, geçmiş Tarım Bağ-Kur hizmetlerinin tespitine ilişkin bir düzenleme mevcut değildir. Anılan yasanın 5. maddesinde, 7. maddede belirtilen süre içinde kayıt ve tescillerini yaptırmayan sigortalıların hak ve yükümlülüklerinin, kayıt ve tescil edildikleri tarihi takip eden aybaşından itibaren başlayacağı belirtilmiştir. Yasanın 10. maddesindeki kayıtlar Kurum tarafından yapılacak olan tescil işlemleri için uygulama alanı bulmaktadır.
Yargıtay’ın ve giderek Dairemizin yerleşmiş kararları; Kurumun prim alacaklarını Bakanlar Kurulu kararı ile ürün bedellerinden tevkifat suretiyle tahsil etmesi halinde, Bağ-Kur’un prim ödenmesine rağmen, sigortalıyı re’sen kayıt ve tescil etmemesi, yasanın kendisine yüklediği re’sen tescil yükümlülüğüne aykırılık teşkil ettiğinden, prim tevkifatının yapıldığı tarihi izleyen aybaşından itibaren sigortalı olarak kabulü gerektiği yönündedir.
İlk prim kesintisini izleyen yıllarda prim kesintisi veya ürün tesliminin gerçekleştiğinin belirlendiği durumlarda, bu yıllar için de tespit kararı verilmesi gerekmektedir.
Tarım Bağ-Kur sigortalılığının temel koşulu 2926 sayılı Yasanın 2/1 ve 3/b maddelerinde belirtildiği gibi, tarımsal faaliyette bulunmaktır. Prim tevkifatına dayalı tespit davasında, salt ziraat odası ve kooperatif kaydı gibi belgelerin bulunması, davanın kabulü için yeterli değildir. Tarımsal faaliyetin sürdüğünün, faaliyete ilişkin olarak hangi tarımsal ürünlerin üretildiği, nereye satıldığı veya teslim edildiği gibi hususlar da somutlaştırılarak belirlenmelidir. Prim tevkifatı ve ürün tesliminin, iki yıl dışında süreklilik arzettiği hallerde de, tarımsal faaliyetin sürekli olduğu kabul edilebilir.
Somut olayda,
1- Bağ-Kur giriş bildirgesinin 11.09.2003 tarihinde Kurum’a intikal etmiş olması nedeniyle 4956 sayılı Kanun ile eklenen 1479 sayılı Kanunun geçici 18. maddesindeki koşulları yerine getirmeyen ve süresinde tescil talebinde bulunmayan davacının 04.10.2000 tarihi öncesi için Bağ-Kur sigortalısı olamayacağı gözardı edilerek 30.04.1986-11.07.1991 tarihleri arasındaki zorunlu Bağ-Kur sigortalılık yönündeki talebinin reddi yerine kabulüne karar verilmesi,
2-Prim tevkifatının yapıldığı tarihi izleyen aybaşından itibaren Tarım Bağ-kur sigortalılığı mümkün ise de davacı talebini Bağ-Kur prim kesintisi olan 02.07.1999 tarihini takip eden aybaşı olarak sınırlandırdığından talep aşılarak 01.08.1999 yerine 01.06.1999 tarihinden itibaren Tarım Bağ-kur sigortalılığın başlatılması,
3-Davacının 1999-2001 yılları arası (1999da tevkifat devamında ürün teslimi)ürün teslimatı bulunması nedeniyle 01.08.1999-31.12.2001 tarihleri arasında Tarım Bağ-kur sigortalısı sayılması yerine 01.06.1999-31.12.1999 tarihleri arasında Tarım Bağ-kur sigortalısı sayılması,
4- Davacının 6111 sayılı yasadan yararlandırılması istemine ilişkin olumlu ya da olumsuz hüküm kurulmaması
usul ve yasaya aykırı olup, bozma nedenidir.
O halde,tarafların bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde davacıya iadesine, 18/03/2014 gününde oybirliğiyle karar verildi.