YARGITAY KARARI
DAİRE : 21. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2013/5023
KARAR NO : 2014/5143
KARAR TARİHİ : 18.03.2014
MAHKEMESİ : Manisa 2. İş Mahkemesi
TARİHİ : 22/01/2013
NUMARASI : 2012/31-2013/7
Davacı, 2926 sayılı Yasa kapsamında tarım Bağ-Kur sigortalısı olduğunun tespitiyle, yaşlılık aylığı almaya hak kazandığına, biriken aylıkların faiziyle tahsiline karar verilmesini istemiştir.
Mahkeme ilamında belirtildiği şekilde, isteğin kabulüne karar vermiştir.
Hükmün, davalı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tesbit edildi.
K A R A R
1-Dosyadaki yazılara, toplanan delillere, hükmün dayandığı gerektirici nedenlere göre davalı Kurumun, aşağıdaki bendin kapsamı dışındaki diğer temyiz itirazlarının reddine,
2- Dava, davacının ilk prim kesintisini takip eden aybaşı ile yaşlılık aylığı tahsis talep tarihi arasında 2926 sayılı Yasa kapsamında Tarım Bağ-Kur sigortalısı olduğunun tespiti ile, tahsis talep tarihini takip eden aybaşında itibaren yaşlılık aylığı bağlanmasına ve yasal faizi ile birlikte tahsiline karar verilmesi istemine ilişkindir.
Mahkemece, davanın kabulü ile, davacının 01/12/1994-17/06/2011 tarihleri arasında Tarım Bağ-Kur sigortalısı olduğunun tespiti ile, 17/06/2011 talep tarihini takip eden ay başı olan 01/07/2011 tarihinden itibaren yaşlılık aylığı bağlanması ve her bir aylığın ödenmesi gereken tarihten itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan alınıp davacıya verilmesine karar verilmiştir.
Yargıtay’ın ve giderek Dairemizin yerleşmiş kararları; Kurumun prim alacaklarını Bakanlar Kurulu kararı ile ürün bedellerinden tevkifat suretiyle tahsil etmesi halinde, Bağ-Kur’un prim ödenmesine rağmen, sigortalıyı re’sen kayıt ve tescil etmemesi, yasanın kendisine yüklediği re’sen tescil yükümlülüğüne aykırılık teşkil ettiğinden, prim tevkifatının yapıldığı tarihi izleyen aybaşından itibaren sigortalı olarak kabulü gerektiği yönündedir.
İlk prim kesintisini izleyen yıllarda prim kesintisi veya ürün tesliminin gerçekleştiğinin belirlendiği durumlarda, bu yıllar için de tespit kararı verilmesi gerekmektedir.
Tarım Bağ-Kur sigortalılığının temel koşulu 2926 sayılı Yasanın 2/1 ve 3/b maddelerinde belirtildiği gibi, tarımsal faaliyette bulunmaktır. Prim tevkifatına dayalı tespit davasında, salt ziraat odası ve kooperatif kaydı gibi belgelerin bulunması, davanın kabulü için yeterli değildir. Tarımsal faaliyetin sürdüğünün, faaliyete ilişkin olarak hangi tarımsal ürünlerin üretildiği, nereye satıldığı veya teslim edildiği gibi hususlar da somutlaştırılarak belirlenmelidir. Prim tevkifatı ve ürün tesliminin, iki yıla kadar olan süre dışında süreklilik arzettiği hallerde de, tarımsal faaliyetin sürekli olduğu kabul edilebilir.
Öte yandan, 1479 sayılı Kanun’un 35/a ve 5510 sayılı Yasanın 28. maddesinin sondan bir önceki fıkrasındaki düzenleme gereğince, tahsis talep tarihinde sigortalının prim ve her türlü borçlarının ödenmiş olması gerektiği tartışmasızdır.
Somut olayda, davacının 07/03/2011 tarihi itibariyle 2926 sayılı Yasa kapsamında Tarım Bağ-Kur sigortalısı olarak tescil edildiği, dosya kapsamındaki kayıt ve belgelerden teslim ettiği ürün bedellerinden ilk prim kesintisinin 1994/11. ayda yapıldığı, bu takip eden 1995,1998 ve 2000 yıllarında prim kesintisi yapıldığı anlaşılmasına rağmen, bu tarihten sonra prim kesintisi veya ürün teslimi yapılıp yapılmadığı ve kabul edilen süreler yönünden tahsis talep tarihi itibariyle davacının prim borcu olup olmadığı araştırılmadan yazılı şekilde hüküm kurulması hatalı olmuştur.
Yapılacak iş, davacının teslim ettiği ürün bedellerinden 2000 yılından sonra prim kesintisi yapılıp yapılmadığı veya ürün teslimi bulunup bulunmadığı araştırılarak, bunlara ilişkin belgeleri getirtmek, bu tarihten sonra prim kesintisi veya ürün teslimi bulunmaması halinde davacının 01/12/1994-31/12/2000 tarihleri arasında Tarım Bağ-Kur sigortalısı olduğunun tespitine karar vermek, bulunması halinde ise, yukarıda anlatılan ilkeler ışığında davacının Tarım Bağ-Kur sigortalısı olduğu süreleri tespit ederek, yaşlılık aylığı şartlarının oluşup oluşmadığını değerlendirmek, kabul edilecek sürelere göre davacının tahsis talep tarihi itibariyle prim borcu bulunup bulunmadığı Kurumdan sorularak sonucuna göre karar vermekten ibarettir.
O halde, davalının bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ:Hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, 18/03/2014 gününde oybirliğiyle karar verildi.