YARGITAY KARARI
DAİRE : 21. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2013/4631
KARAR NO : 2014/4925
KARAR TARİHİ : 17.03.2014
MAHKEMESİ : Çorum 1. İş Mahkemesi
TARİHİ : 18/12/2012
NUMARASI : 2008/79-2012/780
Davacı, davalılardan işverene ait işyerinde geçen çalışmalarının tespitine karar verilmesini istemiştir.
Mahkeme ilamında belirtildiği şekilde, isteğin kısmen kabulüne karar vermiştir.
Hükmün davalılar vekilleri tarafından temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
K A R A R
Davacı; davalı işyerinde 1.12.1989-30.12.1995 tarihleri ile 1.1.1999-30.11.2007 tarihleri arasında çalıştığının tespitine karar verilmesini istemiştir.
Mahkemece; davacının kısmen kabulü ile 1.12.1989-30.12.1995 tarihleri arası dönem yönünden hak düşürücü süre nedeniyle istemin reddine, 1.1.1999-30.11.2007 tarihleri arası dönemde hizmet aktiyle çalıştığının tespitine karar verilmiştir.
Dosyadaki kayıt ve belgelerden; davacının davalı SS … Nolu Minibüsçüler Kooperatifi’nin Çorum Şehirlerarası Otobüs Terminalindeki yazıhanesinde katiplik ve simsarlık yaparak çalıştığını iddia ettiği, davalı Kooperatif adına kayıtlı bir işyerinin bulunmadığı, hizmet cetveline göre 1996 yılında 54 gün, 1997 yılında 357 gün, 1998 yılında 150 gün başka işyerlerinden bildirim yapıldığı, tanıkların bir kısmının davacının terminalde birden fazla firmanın simsarllığını yaptığını beyan etmelerine karşılık, bir kısım tanıkların davalıya ait yazıhanede simsarlık yaptığını, ücretinin kaldırdığı araç başına toplanan paralarla ödendiğini beyan etikleri, yine bir kısım tanıkların davacının sürekli çalışmadığını, zaman zaman işten ayrıldığını, ara verdiği sürelerde başka işlerde çalıştığını beyan ettikleri, Kooperatif’e ait kayıtların dosya arasına alınmadığı, zabıta tarafından düzenlenen 20.3.2000 tarihli tutanakla çığırtkanlık yaparak gürültü yaptığından davacıya idari para cezası düzenlendiği anlaşılmaktadır.
Davanın yasal dayanağını oluşturan 506 sayılı Yasa’nın 79/10. ve 5510 sayılı Yasa’nın 86/9. maddeleri bu tip hizmet tespiti davaları için özel bir ispat yöntemi öngörmemiş ise de davanın niteliği kamu düzenini ilgilendirdiği ve bu nedenle özel bir duyarlılık ve özenle yürütülmesi gerektiği Yargıtay’ın ve giderek Dairemizin yerleşmiş içtihadı gereğidir.
Somut olayda; 1.12.1989-30.12.1995 tarihleri arası dönem yönünden hak düşürücü süre nedeniyle istemin reddine karar verilmesi doğru ise de, 1.1.1999-30.11.2007 tarihleri arası dönem yönünden davacının, çalışmalarının SS …. Nolu Minibüsçüler Kooperatifi’nde geçtiğini beyan ettiği ve Kooperatif çalışanlarının çalışmalarının ve ücretlerinin kayıtlara geçirilmesi gerekliliği göz ardı edilerek, ayrıca davacının gerçek işvereninin kim olduğu, talep ettiği dönemlerde ara vermesinin olup olmadığı husularının açıklığa kavuşmadan yetersiz tanık beyanları ile fiili çalışma olgusunun ispatı konusunda eksik araştırma ve inceleme yapılarak sonuca gidilmesi isabetsiz olmuştur.
Yapılacak iş;öncelikle davalı kooperatifin uyuşmazlık konusu olan dönemde ki karar defteri, gelir-gider makbuzları ve gelir -gider defterlerinin (işletme defterleri), ücret ödeme belgeleri getirtilerek davacıya katip veya simsar olarak düzenli ödeme yapılıp yapılmadığı, karar defterinde işe alınması hususunda karar alınıp alınmadığı araştırılmalıdır. Ayrıca uyuşmazlık konusu dönemde bu işyerine komşu işyeri sahipleri ile çalışanları tespit edilip bu kişilerin ve davalı Kooperatife bağlı olarak çalışan minibüsçülerin davacının çalışmaları ve ücretini ne şekilde aldığı, ücretini kimin verdiği hususunda beyanlarını almak, ayrıca davacıya ücretini ne şekilde aldığını sorarak, davacının beyanları doğrultusunda delil toplamak, davacının ara vermesi olup olmadığı, oldu ise hangi tarihlerde olduğu hususlarını tanıklara açıklattırmak, davanın nitelikçe kamu düzenini ilgilendirdiği de dikkate alınarak tüm deliller birlikte değerlendirilip davacının çalışmasını somut ve inandırıcı deliller ile net bir şekilde ortaya koyduktan sonra sonuca gitmekten ibarettir.
Mahkemece bu maddi ve hukuki olgular nazara alınmaksızın eksik araştırma ve inceleme ile yazılı şekilde karar verilmesi usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O halde davalıların vekilinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde temyiz eden davalılardan S.S.4 Nolu Minibüsçüler Kooperatifi’ne iadesine17/03/2014 gününde oybirliğiyle karar verildi.