YARGITAY KARARI
DAİRE : 21. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2013/4206
KARAR NO : 2014/8813
KARAR TARİHİ : 24.04.2014
MAHKEMESİ : Tekirdağ İş Mahkemesi
TARİHİ : 26/12/2012
NUMARASI : 2010/163-2012/310
Davacı, davalılardan işverene ait işyerinde geçen çalışmalarının tespitine karar verilmesini istemiştir.
Mahkeme ilamında belirtildiği şekilde, isteğin reddine karar vermiştir.
Hükmün, davacı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tesbit edildi.
K A R A R
Dava, davacının 01.04.1979-30.03.1984; 01.08.1984-30.10.1988 ve 01.11.1988-08.11.1999 tarihleri arasında davalı işverenlere ait tuğla fabrikasında kesintisiz geçen sigortalı çalışmalarının Kuruma eksik bildirilmesi nedeniyle Kuruma bildirilmeyen sigortalı çalışmalarının tespiti istemine ilişkindir.
Mahkemece, davacının ilk kez davalı Y.T. Sa. A.Ş.’de 01/05/1982 tarihinde işe giriş bildirgesinin bulunduğu, eldeki davanın 26/07/2010 tarihinde açılmış olması nedeni ile 506 sayılı Yasa’nın 79/10 ve 5510 sayılı yasanın 86. maddesi gereğince işe giriş bildirgesinin verildiği 01/05/1982 tarihinden önceki tespiti istenilen 01/04/1979 ila 01/05/1982 tarihleri arasındaki döneme ilişkin taleplerinin ve davalı T.Tuğla San.Tic.A.Ş. isimli iş yerinden 31/03/1999 tarihinde çıkış bildirgesinin verildiği, bu tarihten itibaren davanın açıldığı 26/07/2010 tarihine kadar 5 yıldan fazla sürenin geçtiği dolayısıyla davacının davalı T.Tuğla San.Tic.A.Ş.isimli işyerindeki 31/03/1999 ila 08/11/1999 tarihleri arasındaki döneme ilişkin taleplerinin 506 sayılı Yasa’nın 79/10 maddesi ve 5510 sayılı yasanın 86. maddeleri gereğince hak düşürücü süreye uğradığı gerekçesiyle, diğer dönemlere ilişkin taleplerinin ise dinlenen bordro tanıklarının beyanları ile davacını davalı işyerlerindeki çalışmalarının kesintisiz devam eden bir çalışma olduğuna ilişkin somut ve kesin bir delilin bulunmaması , bir kısım bordro tanıklarının beyanlarına göre de davacının yılın her ayı çalışmadığı, yılın üç dört ayı memleketine gittiği, dolayısıyla davacının çalışmasının kesintili bir çalışma olduğunun anlaşılması nedeni ile davanın karar verilmiştir.
Mahkemece ilk işe giriş bildirgesinin verildiği 01/05/1982 tarihinden önceki tespiti istenilen 01/04/1979 ila 01/05/1982 tarihleri arasındaki döneme ilişkin taleplerinin ve davalı T. Tuğla San.Tic.A.Ş. isimli iş yerinden 31/03/1999 tarihinde çıkış bildirgesinin verildiği, bu tarihten itibaren davanın açıldığı 26/07/2010 tarihine kadar 5 yıldan fazla sürenin geçtiği dolayısıyla davacının davalı T. Tuğla San.Tic.A.Ş.isimli işyerindeki 31/03/1999 ila 08/11/1999 tarihleri arasındaki döneme ilişkin taleplerinin 506 sayılı Yasa’nın 79/10 maddesi ve 5510 sayılı yasanın 86. maddeleri gereğince hak düşürücü süreye uğradığı gerekçesiyle reddi doğrudur.
01.05.1982-30.03.1984; 01.08.1984-30.10.1988 ve 01.11.1988-31.03.1999 tarihleri arasındaki hizmet sürelerine ilişkin taleplere gelince;
Davanın yasal dayanağını oluşturan 506 sayılı Yasa’nın 79/10. ve 5510 sayılı Yasa’nın 86/9. maddeleri bu tip hizmet tespiti davaları için özel bir ispat yöntemi öngörmemiş ise de, davanın niteliği kamu düzenini ilgilendirdiği ve bu nedenle özel bir duyarlılık ve özenle yürütülmesi gerektiği Yargıtay’ın ve giderek Dairemizin yerleşmiş içtihadı gereğidir.
Dosyadaki kayıt ve belgelerden, davacının davalı işverenlere ait tuğla fabrikası işyerinde işçi çavuşu olarak 01.05.1982-31.03.1999 tarihleri arasında geçen sigortalı çalışmalarının SGK’na kısmi ve kesintili olarak bildirildiği anlaşılmaktadır.
Yapılacak iş; davacının tesbitini istediği 01.05.1982-30.03.1984; 01.08.1984-30.10.1988 ve 01.11.1988-31.03.1999 tarihleri arasındaki hizmet sürelerine ilişkin dinlenen bazı bordro tanıklarının davacının bu işyerinde devamlı çalıştığını doğruladığı da dikkate alınarak, gerek görülürse dönem bordrolarında kayıtlı diğer tanıklar saptanarak bunların bilgilerine başvurmak, bordolarda adı geçen kişilerin adreslerinin tespit edilememesi veya beyanları ile yetinilmediği takdirde, Sosyal Güvenlik Kurumu, zabıta, maliye, meslek odası aracılığı ve Muhtarlık marifetiyle işyerine o tarihte komşu olan diğer işyerlerinde uyuşmazlık konusu dönemde çalıştığı tespit edilen kayıtlı komşu işyeri çalışanları; yoksa işyeri sahipleri araştırılıp tesbit edilerek çalışmanın niteliği ile gerçek bir çalışma olup olmadığı yönünde yöntemince beyanlarını almak, işyerinin mevsimlik bir işyeri olup olmadığını araştırarak, davacının ileri sürüldüğü gibi uyuşmazlık döneminde aralıksız çalışıp çalışmadığını somut ve inandırıcı bilgilere dayalı şekilde kanıtladıktan sonra imzalı ücret bordrosu bulunmayan veya üzerindeki imzanın davacıya ait olmadığı bilirkişi incelemesi ile saptanan ücret bordrolarının ait olduğu aylarda davacının tam ay çalıştığının tespitine karar verilmesinden ibarettir.
Mahkemece, bu maddi ve hukuki olgular gözönünde tutulmaksızın eksik inceleme ve araştırma ile yazılı şekilde hüküm kurulması usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O halde, davacının bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ:Hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde temyiz edene iadesine, 24.04.2014 gününde oybirliğiyle karar verildi.