YARGITAY KARARI
DAİRE : 21. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2013/3182
KARAR NO : 2014/5145
KARAR TARİHİ : 18.03.2014
MAHKEMESİ : Çanakkale İş Mahkemesi
TARİHİ : 14/12/2012
NUMARASI : 2011/319-2012/286
Davacı, kurum işleminin iptaliyle ihya ve yeniden yapılandırmaya hak kazandığının tespitiyle bu yönde yaratılan muarazanın önlenmesine karar verilmesini istemiştir.
Mahkeme ilamında belirtildiği şekilde, isteğin kabulüne karar vermiştir.
Hükmün, davalı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
K A R A R
1-Dosyadaki yazılara, toplanan delillere, hükmün dayandığı gerektirici nedenlere göre davalı Kurumun, aşağıdaki bendin kapsamı dışındaki diğer temyiz itirazlarının reddine,
2- Dava, davalı Kurumca davacının prim borçlarının 6111 sayılı Yasa uyarınca ihya ve yeniden işlemini iptal eden Kurum işelminin iptali ile Kurumca yaratılan muarazanın iptali istemine ilişkindir.
Mahkemece, davanın kabulü ile, davacının 01/07/1994 tarihinde başlayan Tarım Bağ-Kur sigortalılığı SSK’lı çalıştığı süreler dışında geçerli olacağından davacının 6111 sayılı Yasa hükümlerine göre yaptığı ihya ve yapılandırmanın geçerli sayılmasına, muarazalı kurum işleminin iptaline karar verilmiştir.
Dosyadaki kayıt ve belgelerden, 06/12/2010 tarihli giriş bildirgesi uyarınca davacının 01/07/1994-31/12/1994, 01/06/1995-28/02/1996, 01/04/1996-04/10/2000, tarihleri arasında ve 01/12/2000- tarihinden itibaren Tarım Bağ-Kur sigortalısı olarak tescil edildiği, 05/05/2011 tarihli başvurusuna istinaden 6111 sayılı Yasadan yararlandırılarak prim borçlarının ödettirildiği, davalı Kurumun 12/09/2011 tarihli işlemi ile 01/01/1995 tarihinden itibaren 506 sayılı Yasa kapsamında çalışması olduğu ve tarımsal faaliyete karine teşkil eden kuruluşlarda kaydı olmadığı gerekçesiyle yapılandırma işleminin iptal edilerek 01/07/1994-31/12/1994 tarihleri arasında ve 01/12/2010 tarihinden itibaren 2926 sayılı Yasa kapsamında tescilinin yapıldığı, davacının 01/01/1995-31/05/1995, 01/03/1996-31/03/1996, 05/10/2000-30/11/2000, 01/04/2010-08/08/2010, 09/08/2010-30/09/2010 tarihleri arasında 506 sayılı Yasa kapsamında sigortalı çalışmalarının bulunduğu, teslim ettiği ürün bedellerinden 1994/6. ve 1996/10. aylarda prim kesintisi yapıldığı anlaşılmıştır.
Yargıtay’ın ve giderek Dairemizin yerleşmiş kararları; Kurumun prim alacaklarını Bakanlar Kurulu kararı ile ürün bedellerinden tevkifat suretiyle tahsil etmesi halinde, Bağ-Kur’un prim ödenmesine rağmen, sigortalıyı re’sen kayıt ve tescil etmemesi, yasanın kendisine yüklediği re’sen tescil yükümlülüğüne aykırılık teşkil ettiğinden, prim tevkifatının yapıldığı tarihi izleyen aybaşından itibaren sigortalı olarak kabulü gerektiği yönündedir.
İlk prim kesintisini izleyen yıllarda prim kesintisi veya ürün tesliminin gerçekleştiğinin belirlendiği durumlarda, bu yıllar için de tespit kararı verilmesi gerekmektedir.
Tarım Bağ-Kur sigortalılığının temel koşulu 2926 sayılı Yasanın 2/1 ve 3/b maddelerinde belirtildiği gibi, tarımsal faaliyette bulunmaktır. Prim tevkifatına dayalı tespit davasında, salt ziraat odası ve kooperatif kaydı gibi belgelerin bulunması, davanın kabulü için yeterli değildir. Tarımsal faaliyetin sürdüğünün, faaliyete ilişkin olarak hangi tarımsal ürünlerin üretildiği, nereye satıldığı veya teslim edildiği gibi hususlar da somutlaştırılarak belirlenmelidir. Prim tevkifatı ve ürün tesliminin, iki yıla kadar olan süre dışında süreklilik arzettiği hallerde de, tarımsal faaliyetin sürekli olduğu kabul edilebilir.
Somut olayda, davacının süresinde başvurusu bulunduğundan 6111 sayılı Yasadan yararlandırılması yönündeki karar yerinde ise de, 1994/6. ve 1996/10. aylarda yapılan prim kesintileri haricinde prim kesintisi veya ürün teslimi bulunup bulunmadığı araştırılmadan ve bunlara ilişkin belgeler getirtilmeden yazılı şekilde hüküm kurulması hatalıdır. Öte yandan davacı davalı Kurumca 01/07/1994-31/12/1994 tarihleri arasında ve 01/12/2010 tarihinden itibaren 2926 sayılı Yasa kapsamında sigortalı kabul edildiğinden bu dönem yönünden hukuki yararı yoktur.
Yapılacak iş, tescilli olduğu için hukuki yarar bulunmayan 01/07/1994-31/12/1994 tarihleri arasında ve 01/12/2010 tarihinden itibaren olan talebi reddetmek, davacının teslim ettiği ürün bedellerinden 1994/6. ay ve 1996/10. aylar haricinde prim kesintisi yapılıp yapılmadığı veya ürün teslimi bulunup bulunmadığı araştırılarak, bunlara ilişkin belgeleri getirtmek, bu tarihten sonra prim kesintisi veya ürün teslimi bulunmaması halinde davacının kısa süreli SSK’lı çalışmaları dışlanarak 01/01/1995-31/12/1996 tarihleri arasında Tarım Bağ-Kur sigortalısı olduğunun tespitine karar vermek, bulunması halinde ise, yukarıda anlatılan ilkeler ışığında davacının Tarım Bağ-Kur sigortalısı olduğu süreleri tespit ederek, infazda tereddüt yaratmayacak şekilde ve sigortalılığın başladığı ve sona erdiği tarihleri de hükümde göstererek karar vermekten ibarettir.
O halde, davalının bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ:Hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, 18/03/2014 gününde oybirliğiyle karar verildi.