YARGITAY KARARI
DAİRE : 21. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2013/2940
KARAR NO : 2014/5392
KARAR TARİHİ : 20.03.2014
MAHKEMESİ : Söke 1. Asliye Hukuk İş Mahkemesi
TARİHİ : 11/12/2012
NUMARASI : 2010/226-2012/589
Davacı, davalılardan işverene ait işyerinde geçen çalışmalarının tespitine karar verilmesini istemiştir.
Mahkeme ilamında belirtildiği şekilde, isteğin reddine karar vermiştir.
Hükmün davacı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
K A R A R
Dava, davacının 06/11/1989 – 10/11/2013 tarihleri arasında davalı işverenlere ait iş yerinde geçen ve Kuruma bildirilmeyen sigortalı çalışmalarının tespiti istemine ilişkindir.
Mahkemece, hak düşürücü sürenin geçirilmiş olması nedeniyle davanın reddine karar verilmiştir.
Davanın yasal dayanağını oluşturan 506 sayılı Yasa’nın 79/10. ve 5510 sayılı Yasa’nın 86/9. maddeleri bu tip hizmet tespiti davaları için özel bir ispat yöntemi öngörmemiş ise de davanın niteliği kamu düzenini ilgilendirdiği ve bu nedenle özel bir duyarlılık ve özenle yürütülmesi gerektiği Yargıtay’ın ve giderek Dairemizin yerleşmiş içtihadı gereğidir.
Sosyal Güvenlik Hukukuna ilişkin bu tür davalarda talep değerlendirilirken gerçeğin bulunması asıldır. Davacı 25.09.1999-30.06.2011 tarihleri arasında geçen hizmetinin tespitini istemiştir. Bu yönü ile davanın yasal dayanağı belirgin olarak 506 sayılı yasanın 79/8 maddesidir. Anılan maddede yönetmelikle tespit edilen belgeler işveren tarafından verilmeyen sigortalıların çalıştıkları hizmetlerinin geçtiği yılın sonundan başlayarak 5 yıl içerisinde dava açacakları hükmü öngörülmüştür.
Dosyadaki kayıt ve belgelerden; davacının 22/11/1993-02/03/1994 tarihleri arasında 39 gün …. sicil numaralı ve N..B.. ünvanlı işyerinden, 16/11/1994-30/12/1994 tarihleri arasında 45 gün …… sicil numaralı ve S..T.. ünvanlı işyerinden, 01/03/1996-31/10/1997 tarihleri arasında 600 gün ….sicil numaralı ve S..Z..T.. ünvanlı işyerinden, 01/11/1997-31/05/1998 tarihleri arasında 2010 gün ….sicil numaralı ve T… T.. Taah San Tic Ltd Şti ünvanlı işyerinden, 13/08/1998-30/08/1998 tarihleri arasında 17 gün …… sicil numaralı işyerinden hizmet bildiriminin yapıldığı,……. sicil numaralı işyerinin kime ait olduğunun araştırılmadığı, dönem ve ücret bordrolarının bulunmadığı, tanık beyanlarının alındığı anlaşılmaktadır.
Somut olayda, davacının 22/11/1993-02/03/1994 tarihleri arasında 39 gün ….. sicil numaralı ve N..B.. ünvanlı işyerinden bildiriminin yapıldığı anlaışldığından ve davacının davalı işverenler yanında geçtiğini iddia ettiği çalışmaları bu bildirim ile kesintiye uğradığından 22/11/1993 tarihinden önceki çalışmaları yönünden hak düşrücü sürenin geçtiği doğru ise de, 16/11/1994-30/12/1994 tarihleri arasında 45 gün …. sicil numaralı ve S..T.. ünvanlı işyerinden, 01/03/1996-31/10/1997 tarihleri arasında 600 gün …. sicil numaralı ve S..Z..T.. ünvanlı işyerinden, 01/11/1997-31/05/1998 tarihleri arasında 2010 gün ….. sicil numaralı ve T… T…Taah San Tic Ltd Şti ünvanlı işyerinden kısmi bildirimi yapılan dönemlerde çalışmalarının davalılar yanında kesintisiz olup olmadığını belirleyip hak düşürücü süreyi bu duruma göre değerlendirmeden ve 13/08/1998-30/08/1998 tarihleri arasında 17 gün bildirimi yapılan ….. sicil numaralı işyerinin kime ait olduğunu belirlemeden eksik araştırma ve inceleme ile sonuca gidilmesi hatalı olmuştur.
Yapılacak iş, 13/08/1998-30/08/1998 tarihleri arasında 17 gün bildirimi yapılan …. sicil numaralı işyerinin kime ait olduğunu belirlemek, 16/11/1994-30/12/1994 tarihleri arasında 45 gün …. sicil numaralı ve S..T.. ünvanlı işyerinden, 01/03/1996-31/10/1997 tarihleri arasında 600 gün ….. sicil numaralı ve S.Z..T.. ünvanlı işyerinden, 01/11/1997-31/05/1998 tarihleri arasında 2010 gün …. sicil numaralı ve T..T..Taah San Tic Ltd Şti ünvanlı işyerinden kısmi bildirimi yapılan dönemlerde çalışmalarının davalılar yanında kesintisiz geçip geçmediğini araştırmak ve hak düşürücü süreyi bu duruma göre değerlendirmek, bunun sonucunda hak düşürücü sürenin geçmediği anlaşılırsa toplanan delillerin sonucuna göre karar vermekten ibarettir.
Mahkemece, bu maddi ve hukuki olgular gözönünde tutulmaksızın yazılı şekilde hüküm kurulması usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O halde, davacı vekilinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde temyiz edene iadesine 20/03/2014 gününde oybirliğiyle karar verildi.