YARGITAY KARARI
DAİRE : 21. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2013/20990
KARAR NO : 2014/1540
KARAR TARİHİ : 30.01.2014
MAHKEMESİ : Sivas İş Mahkemesi
TARİHİ : 04/10/2013
NUMARASI : 2013/459-2013/354
Davacı, Almanya’da rant sigortasına girdiği 24/02/1991 tarihinin ülkemizde sigortalılık başlangıç tarihi olarak kabulüyle ve 5510 sayılı Yasa’nın 4/1-a kapsamında borçlanma hakkı bulunduğunun tespitine karar verilmesini istemiştir.
Mahkeme bozmaya uyarak ilamında belirtildiği şekilde, isteğin reddine karar vermiştir.
Hükmün taraf vekillerince temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi ….. tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tesbit edildi.
K A R A R
1-Dosyadaki yazılara, toplanan delillere, hükmün dayandığı gerektirici nedenlere ve temyiz nedenlerine göre davalı Kurumun tüm, davacının ise aşağıdaki bendin kapsamı dışındaki diğer temyiz itirazlarının reddine,
2-Dava, davacının yurtdışında Türk vatandaşı olarak geçen süreyi borçlanma talep tarihinde Türk vatandaşı olma şartı aranmaksızın 3201 sayılı Yasa’ya göre borçlanma hakkı bulunduğunun tespiti ile sigorta başlangıcının 24.02.1991 olarak tespiti ile 5510 sayılı yasanın 4/1-a maddesi kapsamında borçlanabileceğinin tespiti istemine ilişkindir.
Mahkemece,ilk verilen kararda davanın kabulüne, davacının 3201 sayılı yasa kapsamında borçlanma hakkı bulunduğunun tespitine, kurum işleminin iptaline, sigorta başlangıcının 24.2.1991 tarihi olarak tespiti ile davacının 4/1-a kapsamında borçlanma yapabileceğinin tespitine karar verilmiştir.
Dairemizin 2013/12095 E.2013/14952 K. Sayılı 18.7.2013 tarihli bozma ilamı “Somut olayda, 01.11.1968 doğumlu davacının 01.06.2001 tarihinde izinle Türk vatandaşlığından çıktığı, 24.02.1991-31.12.2005 tarihleri arasında “Gebelik / Analık Koruması (Schwangerschaft/Mutterschutz) ” ve “çocuk yetiştirme (Pflichtbeitragszeit für Kindererziehung)” nedeniyle sigorta kapsamına alındığı ve fiili çalışmasının bulunmadığı anlaşılmaktadır. Mahkemece, yukarıda yer alan maddi ve hukuki olgular gözetilerek davacının Almanya’da fiili (eylemli) çalışması bulunmadığından sigortalılık başlangıç tarihinin tespiti isteminin reddine karar verilmesi gerekirken yerinde olmayan gerekçe ile yazılı biçimde istemin kabulüne karar verilmesi usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir. Uyuşmazlık, davacının yurt dışı hizmet borçlanmasına ait sürelerin 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununa göre hangi sigortalılık haline göre geçmiş sayılacağının belirlenmesi noktasında toplanmaktadır. 3201 sayılı Yurt Dışında Bulunan Türk Vatandaşlarının Yurt Dışında Geçen Sürelerinin Sosyal Güvenlikleri Bakımından Değerlendirilmesi Hakkında Kanun’un 5.maddesine 17.04.2008 tarih ve 5754 sayılı Kanun’un 79.maddesi ile eklenen (yürürlük tarihi 08.05.2008) 4.fıkraya göre “Yurt dışı hizmet borçlanmasına ait süreler 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununa göre hangi sigortalılık haline göre geçmiş sayılacağının belirlenmesinde; Türkiye’de sigortalılıkları varsa borçlanma talep tarihindeki en son sigortalılık haline göre,sigortalılıkları yoksa aynı Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi kapsamında geçmiş sigortalılık süresi olarak kabul edilir. Somut olayda, davacının borçlanma talep tarihi 12.12.2012 olup bu tarihten önce Türkiye’de 5510 sayılı Kanun’un 4/1-(a) bendi kapsamında sigortalılığı bulunmadığından 3201 sayılı Kanun’un 5.maddesinin 4.fıkrasına göre yurt dışı hizmet borçlanmasına ait sürelerin 5510 sayılı Kanun’un 4/1-(b) bendi kapsamında sigortalılık haline göre geçmiş sayılacağına ilişkin Kurum işlemi doğru olduğu halde mahkemece yerinde olmayan gerekçeyle davacının yurt dışı borçlanmasının 5510 sayılı Kanun’un 4/1-(a) bendi kapsamında olduğunun tespitine karar verilmesi usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir. O halde davalı Kurumun bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.” şeklindedir.
Dairemizin bozma ilamında davacının sigorta başlangıcı talebinin ve 5510 sayılı yasanın 4/1-a maddesi kapsamında borçlanma yapabilme talebinin reddi gerektiği belirtilmiş olup, 3201 sayılı yasa kapsamında borçlanma yapma hakkı bulunduğu bozma dışı kalarak kesinleşmiştir.
Somut olayda,davanın kısmen kabulü ile davacının yurtdışında Türk vatandaşı olarak geçen süreyi 5510 sayılı yasanın 4/1-b maddesi kapsamında borçlanma isteminin kabulü ile davacının sigorta başlangıcı talebinin ve 5510 sayılı yasanın 4/1-a kapsamında borçlanma talebinin reddi şeklinde karar verilmesi gerekirken yazılı biçimde davanın reddine karar verilmesi usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O halde davacının bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde davacıya iadesine, 30.01.2014 gününde oybirliğiyle karar verildi.