YARGITAY KARARI
DAİRE : 21. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2013/20920
KARAR NO : 2014/302
KARAR TARİHİ : 14.01.2014
MAHKEMESİ : Bakırköy 7. İş Mahkemesi
TARİHİ : 29/11/2011
NUMARASI : 2008/238-2011/781
Davacı murisi, davalılardan işverene ait işyerinde 01/06/2000-05/11/2007 tarihleri arasında geçen çalışmalarının tespitine karar verilmesini istemiştir.
Mahkeme ilamında belirtildiği şekilde, isteğin kısmen kabulüne karar vermiştir.
Hükmün davalılardan Kurum vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi …… tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
K A R A R
Dava; davacılar murisinin davalı … Tekstil Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi işyerinde 01.06.2000 – 05.11.2007 tarihleri arasında geçen çalışmalarının tespiti istemine ilişkindir.
Mahkemece, davanın kabulü ile davacılar murisinin davalı 1302488.34 numaralı işyerinde 01.06.2000 – 26.08.2003 ve 01.01.2008 – 22.01.2008 tarihleri arasında çalıştığının tespitine karar verilmiştir.
Dosyadaki kayıt ve belgelerden; muris M.. A.. 05.11.2007 tarihinde, …Sanayi Sitesi … Cad. No: 35 adresinde bulunan ve elektriği BEDAŞ tarafından mühürlenen işyerinin kesilen elektriğini açmaya çalışırken iş kazası geçirdiği ve 31.12.2007 tarihinde öldüğü, murisin hizmet cetvelinden; 27.08.2003 – 18.02.2004 tarihleri arasında …. Tekstil Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi’nde, 02.11.2004 – 05.11.2004 tarihleri arasında …. Tekstil İnşaat Sanayi ve Dış Ticaret Limited Şirketi’nde, 09.11.2004 – 05.04.2005 tarihleri arasında ….Tekstil Sanayi ve Dış Ticaret Limited Şirketi’nde, 15.09.2006 – 07.08.2007 tarihleri arasında … Tekstil Sanayi ve Dış Ticaret Limited Şirketi’nde, 08.08.2007 – 31.12.2007 tarihleri arasında….. Tekstil Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi’nde, 22.01.2008 – 22.01.2008 tarihleri arasında ….Tekstil kumaş Sanayi ve Dış Ticaret Limited Şirketi’nde çalışmalarının bulunduğu anlaşılmaktadır.
506 sayılı Yasanın 79/10. maddesinde bu tür hizmet tespit davalarının kanıtlanması yönünden özel bir yöntem öngörülmemiştir. Kimi ayrık durumlar dışında resmi belge ve yazılı delillerin bulunması sigortalı sayılması gereken sürelerin saptanmasında güçlü delil olmaları itibariyle sonuca etkili olurlar. Ne var ki bu tür kanıtların bulunmaması salt bu nedene dayalı istemin reddine neden olmaz. Somut bilgilere dayanması koşuluyla, bordro tanıkları veya iş ilişkisini bilen veya bilmesi gereken komşu işyerleri kayıtlı çalışanları gibi kişilerin bilgileri ve bunları destekleyen kimi diğer kanıtlarla dahi sonuca gitmek mümkündür. Kamu düzenine dayalı bu tür davalarda hakim, görevi gereği doğrudan soruşturmayı genişleterek sigortalılık koşullarının oluşup oluşmadığını belirlemelidir. Bu yön Yargıtay Hukuk Genel Kurulunun 16.9.1999 gün 1999/21-510-527,30.6.1999 gün 1999/21-549-555,5.2.2003 gün 2003/21-35-64,15.10.2003 gün 2003/21-634-572,3.11.2004 gün 2004/21-480-579 ve 10.11.2004 gün 2004/21-629 sayılı kararlarında da vurgulanmıştır.
Somut olayda; mahkemece murisin hizmetlerinin geçtiği kabul edilen 1302488.34 sicil numaralı …. Tekstil Makina Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi 08.08.2007 tarihinde 506 sayılı Yasa kapsamına alınmasına rağmen, bu tarihten önceki tarihler için hizmet tespitine karar verilmiş, davacının hizmetinin bildirildiği şirketler ile ….. Tekstil Makina Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi arasındaki ilişki araştırılmamıştır.
Mahkemece yapılacak iş; öncelikle talep edilen döneme ait bordrolardan belirlenecek bordro tanıklarını dinlemek, davalı işyerine komşu işyeri sahipleri ile kayıtlara geçmiş çalışanlarını zabıta marifetiyle veya davalı Kurum’dan sorarak tespit etmek ve bu kişileri de komşu işyeri tanığı olarak dinlemek, davacının hizmetinin bildirildiği şirketler ile davalı şirket arasındaki ilişkiyi net bir şekilde ortaya koymak, davalı şirket ile davacının hizmetlerinin bildirildiği şirketler arasında birleşme veya davalı şirketin nev’i değiştirme durumu yok ise ve davacı murisinin çalışmaları davalı şirket haricinde başka bir şirkette geçmiş ise davalı şirketin 506 sayılı Yasa kapsamına alınış tarihinden öncesine ilişkin hüküm kurulamayacağını da göz önünde bulundurarak varılacak sonuca göre hüküm kurmaktan ibarettir.
Kabule göre de; muris 31.12.2007 tarihinde vefat etmiş olmasına rağmen ve davacılarıın 05.11.2007 tarihine kadar talepleri bulunmasına rağmen, talep de aşılarak 01.01.2008 – 22.01.2008 tarihleri arası için murisin hizmetlerinin tespitine karar verilmesi hatalı olmuştur.
Mahkemece bu maddi ve hukuki olgular nazara alınmaksızın eksik araştırma ve inceleme ile yazılı şekilde karar verilmesi usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O halde davalı Kurum vekilinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, 14/01/2014 gününde oybirliğiyle karar verildi.