YARGITAY KARARI
DAİRE : 21. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2013/20535
KARAR NO : 2014/5148
KARAR TARİHİ : 18.03.2014

MAHKEMESİ : Trabzon 1. İş Mahkemesi
TARİHİ : 26/09/2013
NUMARASI : 2012/71-2013/820

Davacı, tarımsal faaliyeti nedeniyle Tarım Bağ-Kur sigortalısı olarak tespiti ve tesciline, 01/06/2008 tarihinde başlayan hizmetinin Tarım Bağ-Kurluluğu’na eklenmesine, aksine Kurum işleminin iptaline karar verilmesini istemiştir.
Mahkeme ilamında belirtildiği şekilde, isteğin kısmen kabulüne karar vermiştir.
Hükmün davalı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.

K A R A R

1-Dosyadaki yazılara, toplanan delillerle hükmün dayandığı gerektirici nedenlere göre davalı Kurumun aşağıdaki bendin kapsamı dışındaki diğer temyiz itirazlarının reddine,
2- Davacı, dava dilekçesiyle 506 sayılı Yasa kapsamındaki çalışmaları dışındaki 1994 Haziran ayını takip eden 21.08.1995-28.02.1996, 01.12.1996-28.02.1997, 30.12.1997-14.05.1998, 02.10.1998-31.05.1999, 04.10.1999-22.02.2000 tarihleri arasında 2926 sayılı Yasa kapsamında Tarım Bağ-Kur sigortalısı olduğunun tespitini istemiş, 02.10.2012 tarihli ıslah dilekçesiyle SSK’lı günleri ile çakışan 02.03.2009-04.04.2009, 18.12.2009-28.02.2011 tarihleri arasındaki Tarım Bağkur sigortalılığının iptaline karar verilmesini istemiştir.
Mahkemece, davanın kısmen kabulü ile, davacının 01.01.1996-28.02.1996, 01.12.1996-31.12.1996, 01.01.1999-31.05.1999, 04.10.1999-31.12.1999 ile 01.06.2008-01.03.2009, 05.05.2009-17.12.2009 tarihleri arasında 2926 sayılı yasa gereği ve prim kesintileri nedeniyle Tarım Bağ-Kur sigortalısı sayılması gerektiğinin tespitine karar verilmiştir.
Dosyadaki kayıt ve belgelerden, davacının 01.06.2008-28.02.2011, 01.06.2011-24.7.2011,01.05.2012-07.05.2012,09.06.2012-14.06.2012,07.07.2012-14.09.2012 tarihleri arasında 2926 sayılı Yasa kapsamında Tarım Bağ-Kur sigortalısı olarak tescil edildiği, ihtilaf konusu dönemde 01.01.2008 tarihine kadar 506 sayılı Yasa kapsamında kısa süreli bir kısım çalışmalarının bulunduğu, ardından 02.03.2009-04.05.2009, 18.12.2009-01.03.2010, 01.03.2010-01.02.2011 ve 01.02.2011-28.02.2011 tarihleri arasında 2926 sayılı Yasaya tabi sigortalılığı ile çalışan 5510 sayılı Yasa’nın 4/a maddesi kapsamındaki çalışmalarının olduğu, davacının teslim ettiği ürün bedellerinden ilk prim kesintisinin 1994/6. ayda yapıldığı ve bunu takip eden 1996,1999,2001,2002,2003 yılları ve 2005-2011 arasında her yıl prim kesintisi yapıldığı , 19.01.1994 tarihinden devam eden ziraat odası kaydı bulunduğu anlaşılmaktadır.
2926 Sayılı Yasada, 506 Sayılı Yasanın 79. maddesindeki gibi, geçmiş Tarım Bağ-Kur hizmetlerinin tespitine ilişkin bir düzenleme mevcut değildir. Anılan yasanın 5. maddesinde, 7. maddede belirtilen süre içinde kayıt ve tescillerini yaptırmayan sigortalıların hak ve yükümlülüklerinin, kayıt ve tescil edildikleri tarihi takip eden aybaşından itibaren başlayacağı belirtilmiştir. Yasanın 10. maddesindeki kayıtlar Kurum tarafından yapılacak olan tescil işlemleri için uygulama alanı bulmaktadır.
Yargıtay’ın ve giderek Dairemizin yerleşmiş kararları; Kurumun prim alacaklarını Bakanlar Kurulu kararı ile ürün bedellerinden tevkifat suretiyle tahsil etmesi halinde, Bağ-Kur’un prim ödenmesine rağmen, sigortalıyı re’sen kayıt ve tescil etmemesi, yasanın kendisine yüklediği re’sen tescil yükümlülüğüne aykırılık teşkil ettiğinden, prim tevkifatının yapıldığı tarihi izleyen aybaşından itibaren sigortalı olarak kabulü gerektiği yönündedir.
İlk prim kesintisini izleyen yıllarda prim kesintisi veya ürün tesliminin gerçekleştiğinin belirlendiği durumlarda, bu yıllar için de tespit kararı verilmesi gerekmektedir.
1.10.2008 tarihinden önce yürürlükte bulunan 2926 sayılı Yasa uyarınca, Tarım Bağ-Kur sigortası kapsamında kesintisiz tarımsal faaliyetin bulunduğunun anlaşıldığı hallerde, gerek 506 ve gerekse 1479 sayılı Yasalar kapsamındaki kısa süreli çalışmaların 2926 sayılı Yasa kapsamındaki sigortalılığı tümden sona erdirmeyeceği, 2926 sayılı Yasanın 36 ve 10.maddesindeki şartların da gerçekleşmesi halinde 506 ve 1479 sayılı Yasalar kapsamındaki kısa süreli çalışmalar dışında kalan süreler bakımından Tarım Bağ-Kur sigortalısı olunduğunun kabulünün gerekeceği, 2926 sayılı Yasa’nın 5 ve 6.maddelerine göre tarım Bağ-Kur sigortalılığının 506 ve 1479 sayılı Yasalar kapsamındaki kısa süreli çalışmaların başlamasından bir gün önce sona ereceğinin ve bu çalışmaların sona ermesinden bir gün sonra başlayacağının gözönünde bulundurulması gerekir.
01.10.2008 tarihinde yürürlüğe giren 5510 sayılı Yasa’nın 17.04.2008 tarihli 5754 sayılı Yasa’nın 33. maddesi ile değiştirilen ” Sigortalılık Hallerinin Birleşmesi” başlıklı 53/1 maddesi; ” Sigortalının, 4. maddenin birinci fıkrasının (a), (b) ve (c) bentlerinde yer alan sigortalılık hallerinden birden fazlasına aynı anda tabi olmasını gerektirecek şekilde çalışması halinde, öncelikle aynı maddenin birinci fıkrasının (c) bendi kapsamında, çalışması yoksa ilk önce başlayan sigortalılık ilişkisi esas alınarak sigortalı sayılacağı ” hususunu düzenlemiş olmakla, önce başlayan sigortalılığa üstünlük tanımıştır.
Ancak 5510 sayılı Yasanın 53/1. maddesi 01.03.2011 tarihinde yürürlüğe giren 6111 sayılı Yasanın 33. maddesi ile değiştirilerek (b) bendi -2926 sayılı Yasa- kapsamındaki sigortalılık ile (a) bendi -506 sayılı Yasa- kapsamında sigortalılığın çakışması halinde (a) bendi kapsamındaki sigortalılığa geçerlilik tanınacağı şeklinde bir düzenleme getirilmiş olup, yasanın ilk halinde önce başlayan sigortalılığa üstünlük tanıyan 53/1. maddesi, 01.03.2011 tarihinde değiştirilerek, 506 sayılı Yasa kapsamındaki çalışmalara geçerlilik tanınacağı şeklinde değiştirilmiş ve 6111 sayılı Yasanın Geçici 33. maddesi ile de bu değişikliğin yürürlüğe girdiği tarihten öncesi için uygulanmayacağı ayrıca hüküm altına alınmıştır.
Somut olayda, mahkemece, davacının 01.01.1996-28.02.1996, 01.12.1996-31.12.1996, 01.01.1999-31.05.1999, 04.10.1999-31.12.1999 tarihleri arasında Tarım Bağ-Kur sigortalısı olduğunun tespiti yerinde ise de, 01.10.2008 tarihinde yürürlüğe giren 5510 Sayılı Yasanın 53/1 maddesinde tarım sigortalılıkla bir veya birden fazla işverene bağlı çalışmaların çakışması halinde önceden başlayan sigortalılığın geçerli olacağı düzenlendiğinden ihtilaf konusu olan 01.06.2008-28.02.2011 tarihleri arasındaki dönem yönünden davacının ilk önce (01/06/2008 tarihinde) başlayıp halen devam eden sigortalılığının 5510 Sayılı Kanun’un 4. Maddesinin (b) bendi kapsamında sigortalılık olduğundan, bu dönemdeki 5510 Sayılı Kanun’un 4. Maddesinin (a) bendi kapsamında sigortalı çalışmasını dışlamak suretiyle 5510 Sayılı Kanun’un 4. Maddesinin (b) bendi kapsamında sigortalığın iptal edecek şekilde hüküm kurulması hatalıdır.
Yapılacak iş, davacının 01.01.1996-28.02.1996, 01.12.1996-31.12.1996, 01.01.1999-31.05.1999, 04.10.1999-31.12.1999 tarihleri arasında Tarım Bağ-Kur sigortalısı olduğunun tespitine karar verilerek, SSK’lı günleri ile çakışan 02.03.2009-04.04.2009, 18.12.2009-28.02.2011 tarihleri arasındaki Tarım Bağkur sigortalılığının iptaline ilişkin talebini reddetmekten ibarettir.
O halde, davalı kurumun bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, 18/03/2014 gününde oybirliğiyle karar verildi.