YARGITAY KARARI
DAİRE : 21. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2013/19213
KARAR NO : 2014/18330
KARAR TARİHİ : 23.09.2014
MAHKEMESİ : 1. Asliye Hukuk (İş) Mahkemesi
TARİHİ : 30/05/2013
NUMARASI : 2009/167-2013/153
Davacı, davalılardan işverene ait işyerinde geçen çalışmalarının tespitine karar verilmesini istemiştir.
Mahkeme ilamında belirtildiği şekilde, isteğin kısmen kabulüne karar vermiştir.
Hükmün davacı ile davalılardan Kurum vekillerince ve M.. S.. tarafından temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tesbit edildi.
K A R A R
1-Dosyadaki yazılara, toplanan delillere, hükmün dayandığı gerektirici nedenlere göre davalıların tüm, davacının aşağıdaki bendin kapsamı dışındaki diğer temyiz itirazlarının reddine,
2-Dava, davacının 07/01/1982-15/08/1985 tarihleri arasında davalıya ait işyerinde geçen ve davalı Kuruma bildirilmeyen çalışmalarının tespiti istemine ilişkindir.
Mahkemece, davanın kısmen kabulü ile, davacının davalıya ait işyerinde 07/01/1982 ile 14/10/1982 tarihleri arasında hizmet akdine bağlı olarak sürekli çalıştığı halde SGK’ya 78 gün olarak bildirim yapıldığı, 199 günlük çalışmasının bildirilmediğinin tespitine karar verilmiştir.
Davanın yasal dayanağını oluşturan 506 sayılı Yasanın 79/10. maddesinde, bu tür hizmet tespiti davalarının kanıtlanması yönünden özel bir yöntem öngörülmemiştir. Kimi ayrık durumlar dışında; resmi belge veya yazılı delillerin bulunması, sigortalı sayılması gereken sürelerin saptanmasında güçlü delil olmaları itibariyle sonuca etkili olurlar. Ne var ki bu tür kanıtların bulunmaması, salt, bu nedene dayalı istemin reddine neden olmaz. Somut bilgilere dayanması, inandırıcı olmaları koşuluyla, Kuruma bildirilen dönem bordroları, tanıkları veya iş ilişkisini bilen veya bilmesi gereken işverenler tarafından Kuruma bildirilen komşu işyerleri çalışanları gibi kişilerin bilgileri ve bunları destekleyen kimi diğer kanıtlarla dahi sonuca gitmek mümkündür.
Somut olayda, davacının davalıya ait işyerinden 07/01/1982-30/03/1982 tarihleri arasında 78 gün sigortalı çalışması bildirildiği, 14/10/1982-20/01/1983 tarihleri arasında 50544 sicil numaralı dava dışı G.. Ltd. Şti.’ne işyerinden çalışması bildirilmiş olup, davacının dava dışı G.. Ltd. Şti.’ne ait işyerinde fiilen çalışıp çalışmadığı tespit edilmeden 14/10/1982 tarihinden sonraki dönemin reddine karar verilmesi yerinde değildir.
Yapılacak iş, dava bu işvereninde hak alanını ilgilendirdiğinden G.. Ltd. Şti. taraf haline getirilerek göstereceği delilleri toplamak, davacının 14/10/1982-20/01/1983 tarihleri arasında dava dışı 50544 sicil sayılı işyerinde fiilen çalışıp çalışmadığını tespit etmek, dava dışı işyerine ait dava konusu dönemin tamamında kayıtlı ve tarafsız tanıklar saptanarak bunların bilgilerine başvurmak, bordrolarda adı geçen kişilerin adreslerinin tespit edilememesi veya beyanları ile yetinilmediği takdirde, Sosyal Güvenlik Kurumu, zabıta, maliye, meslek odası aracılığı ve muhtarlık marifetiyle işyerine o tarihte komşu olan diğer işyerlerinde uyuşmazlık konusu dönemde çalıştığı tespit edilen kayıtlı komşu işyeri çalışanları; yoksa işyeri sahipleri araştırılıp tespit edilerek çalışmanın niteliği ile gerçek bir çalışma olup olmadığı yönünde yöntemince beyanlarını almak ve gerçek çalışma olgusunu somut ve inandırıcı bilgilere dayalı şekilde 506 sayılı Yasa’nın 2, 6, 9 ve 79/10. maddeleri gereğince kanıtladıktan sonra sonucuna göre karar vermekten ibarettir.
Mahkemece bu maddi ve hukuki olgular gözetilmeksizin yazılı şekilde karar verilmiş olması usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O halde, davacının bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, aşağıda yazılı temyiz harcının temyiz edenlerden M.. Maden San. Tur.Tic.Ltd.Şti’ne yükletilmesine, temyiz harcının istek halinde davacıya iadesine, 23/09/2014 gününde oybirliğiyle karar verildi.