YARGITAY KARARI
DAİRE : 21. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2013/17992
KARAR NO : 2014/7944
KARAR TARİHİ : 15.04.2014
MAHKEMESİ : İstanbul Anadolu 15. İş Mahkemesi
TARİHİ : 06/08/2013
NUMARASI : 2013/380-2013/555
Davacı, iş kazası sonucu maluliyetinden doğan maddi ve manevi tazminatın ödetilmesi davasının yapılan yargılaması sonunda; ilamda yazılı nedenlerle, 114.283,77 TL. maddi ve manevi tazminatın yasal faiziyle birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine ilişkin hükmün süresi içinde temyizen incelenmesi davacılar ve davalılardan E. Sabunları Yağ Gliserin San. ve Tic. AŞ. vekillerince istenilmesi ve davacılar vekilince de duruşma talep edilmesi üzerine, dosya incelenerek, işin duruşmaya tabi olduğu anlaşılmış ve duruşma için 15/04/2014 Salı günü tayin edilerek taraflara çağrı kağıdı gönderilmişti. Duruşma günü davacılar vekili Avukat H.Y. ile davalı E. Sabunları Yağ Gliserin San. ve Tic. AŞ. vekili Avukat Z. Z. Ç.geldiler. Diğer davalı adına gelen olmadı. Duruşmaya başlanarak hazır bulunan Avukatların sözlü açıklamaları dinlendikten sonra duruşmaya son verilerek aynı gün Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okundu, işin gereği konuşulup düşünüldü, ve aşağıdaki karar tesbit edildi.
K A R A R
Dava 21.08.2006 tarihinde meydana gelen iş kazası sonucu % 65 oranındaki sürekli iş göremezlik nedeniyle maddi ve manevi zararlarının giderilmesi istemine ilişkindir.
Mahkemece davacının sürekli iş göremezlik oranının % 37,20 olduğuna ilişkin Adli Tıp Kurumu 3.İhtisas Kurulu’nun 29.04.2011 tarihli raporu esas alınarak davacının maddi ve manevi tazminat istemlerinin kısmen kabulüne karar verilmiş ve bu karar, davacı vekili ile davalılardan E. Sabun Yağ Gliserin San Tic AŞ vekilince süresinde temyiz edilmiştir.
Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından karşılanmayan zararın ödetilmesine ilişkin davalarda (tazminat davaları) öncelikle haksız zenginleşmeyi ve mükerrer ödemeyi önlemek için Kurum tarafından sigortalıya bağlanan gelirin peşin sermaye değerinin tazminattan düşülmesi gerektiği Yargıtay’ın oturmuş ve yerleşmiş görüşlerindendir. Diğer yandan, sigortalıya bağlanacak gelir ve hükmedilecek tazminatın miktarını doğrudan etkilemesi nedeniyle, işçide oluşan meslekte güç kayıp oranının hiçbir kuşku ve duraksamaya yer vermeksizin kesin olarak saptanması gerekir.
Bu yönüyle davanın yasal dayanağı 5510 sayılı Yasa’nın 19. maddesidir. Anılan maddeye göre iş kazası veya meslek hastalığı sonucu oluşan hastalık ve özürler nedeniyle Kurumca yetkilendirilen sağlık hizmeti sunucularının sağlık kurulları tarafından verilen raporlara istinaden Kurum sağlık kurulunca meslekte kazanma gücü en az %10 oranında azalmış bulunduğu tespit edilen sigortalının sürekli iş göremezlik gelirine hak kazanacağı, iş kazası ve meslek hastalığı sonucu sürekli iş göremezlik hallerinde meslekte kazanma gücündeki kayıp oranının belirlenmesine ve bu maddenin uygulanmasına ilişkin diğer usul ve esasların Kurum tarafından çıkarılacak yönetmelikle düzenleneceği bildirilmiştir. Bu yasal düzenleme gereğince düzenlenen Sosyal Sigorta İşlemleri Yönetmeliğinin 45. maddesinde sürekli iş göremezlik gelirinin iş kazası veya meslek hastalığı sonucu oluşan hastalık ve özürler nedeniyle Kurumca yetkilendirilen sağlık hizmeti sunucularının sağlık kurulları tarafından verilen raporlara istinaden Kurum Sağlık Kurulunca meslekte kazanma gücü en az %10 oranında azalmış bulunduğu tespit edilen sigortalıya bağlanacağı bildirilmiştir.
Öte yandan 5510 sayılı Yasa’nın 95. maddesine göre “Bu Kanun gereğince, yurt dışında tedavi için yapılacak sevklere, çalışma gücü kaybı, geçici iş göremezlik ödeneklerinin verilmesine ilişkin raporlar ile iş kazası ve meslek hastalığı sonucu meslekte kazanma gücü veya çalışma gücü kaybına esas teşkil edecek sağlık kurulu raporlarının usûl ve esaslarını, bu raporları vermeye yetkili sağlık hizmeti sunucularının sahip olması gereken kriterleri belirlemeye, usûlüne uygun olmayan sağlık kurulu raporu ve dayanağı tıbbî belgeleri düzenleyen sağlık hizmet sunucusuna iade edecek belirlenen bilgileri içerecek şekilde yeniden düzenlenmesini istemeye Kurum yetkilidir. Usulüne uygun sağlık kurulu raporu ve dayanağı tıbbî belgeler ile gerekli diğer belgelerin incelenmesiyle; yurt dışında tedavi için yapılacak sevklere, vazife malullük derecesini, iş kazası veya meslek hastalığı sonucu tespit edilen meslekte kazanma gücünün kaybına veya meslekte kazanma gücünün kaybı derecelerine ilişkin usulüne uygun düzenlenmiş sağlık kurulu raporları ve diğer belgelere istinaden Kurumca verilen karara ilgililerin itirazı halinde, durum Sosyal Sigorta Yüksek Sağlık Kurulunca karara bağlanır.
Bu maddenin uygulanmasına ilişkin usul ve esaslar, Sağlık Bakanlığı ile Kurumun birlikte çıkaracağı yönetmelikle düzenlenir.
Bu yasal düzenleme gereğince düzenlenen Çalışma Gücü ve Meslekte Kazanma Gücü Kaybı Oranı Tespit İşleri Yönetmeliğinin Geçici 1. maddesinde; Bu Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarihten önce çalışma gücü kaybı, iş kazası, meslek hastalığı, vazife malullüğü, harp malullüğü sonucu meslekte kazanma gücü kaybı ile erken yaşlanma durumlarının tespiti talebinde bulunan sigortalılar ve hak sahipleri için, yürürlükten kaldırılan ilgili sosyal güvenlik mevzuatının 5510 sayılı Yasa’ya aykırı olmayan hükümlerinin uygulanacağı, 5. maddesinde sigortalı ve hak sahiplerinin çalışma gücü oranlarının a) Sağlık Bakanlığı eğitim ve araştırma hastaneleri, b) Devlet Üniversitesi, c) Türk Silahlı Kuvvetlerine bağlı asker hastaneleri, ç) sigortalıların ikamet ettikleri illerde (a), (b), (c) bentlerinde belirtilen hastanelerin bulunmaması durumunda Sağlık Bakanlığı tam teşekküllü hastanelerin yetkili olduğu, bildirilmiş, Sosyal Sigorta İşlemleri Yönetmeliğinin 56. maddesinde ise Kurum Sağlık Kurulunca verilen karara karşı yapılan itirazların Yüksek Sağlık Kurulunca inceleneceği bildirilmiştir. Kural olarak Yüksek Sağlık Kurulunca verilen karar Sosyal Güvenlik Kurumunu bağlayıcı nitelikte ise de diğer ilgililer yönünden bir bağlayıcılığı olmadığından Yüksek Sağlık Kurulu Kararına itiraz edilmesi halinde inceleme Adli Tıp Kurumu giderek Adli Tıp Kurumu Genel Kurulu aracılığıyla yaptırılmalıdır. Yargıtay İçtihadı Birleştirme Büyük Genel Kurulu’nun28.06.1976 gün ve 1976/6-4 sayılı Kararı da bu yöndedir.
Zararlandırıcı sigorta olayına maruz kalan işçide oluşan sürekli iş göremezlik oranının, Sosyal Güvenlik Kurumu Maluliyet ve Sağlık Kurulları Daire Başkanlığı ile davalı tarafça yapılan itiraz sonucu Sigorta Sosyal Sigorta Yüksek Sağlık Kurulu tarafından % 65 olarak tespit edildiği, davalı E.Sabun Yağ Gliserin San Tic AŞ vekilince Sigorta Sosyal Sigorta Yüksek Sağlık Kurulunun sürekli iş göremezlik oranının % 65 olarak tespitine dair rapora itiraz üzerine Adli Tıp 3. İhtisas Kurulu tarafından yapılan inceleme sonucunda Sigortalıda oluşan sürekli iş göremezliğin % 37,20 olduğunun belirlendiği açıktır. Hal böyle olunca Sigorta Sosyal Sigorta Yüksek Sağlık Kurulu raporu ile Adli Tıp 3. İhtisas Kurulu raporları arasındaki çelişkinin Adli Tıp Genel Kurulu tarafından giderilmesi gerekirken, Adli Tıp 3. İhtisas Kurulu raporundaki % 37,20 sürekli iş göremezlik oranının maddi ve manevi tazminatın belirlenmesinde esas alınması usul ve yasaya aykırı olmuştur. Kabul ve uygulama açısından da maddi tazminat hesabı % 37,20 sürekli iş göremezlik oranı esas alınmak suretiyle yapıldığı halde, SGK tarafından % 65,00 sürekli iş göremezlik oranına göre bağlanan gelirin peşin sermaye değerinin indirilmesi isabetsizdir.
Yapılacak iş Sosyal Sigorta Yüksek Sağlık Kurulu ile Adli tıp 3.ihtisas Kurulunu sürekli işgöremezlik oranının tespitine ilişkin kararları arasında ortaya çıkan çelişkiyi Adli tıp Genel Kurulundan yeniden rapor almak suretiyle gidermek, sürekli iş göremezlik oranı SGK’nun gelir bağlanmasına esas alınan % 10,10’un üzerinde davacıya iş kazası sonucu sürekli iş göremezlik nedeniyle bu oran üzerinden gelir bağlanması için kuruma başvurmak gerektiğinde dava açmak üzere süre vermek ve sonucuna göre karar vermekten ibarettir.
Kusura yönelik temyiz itirazlarına gelince: Zararlandırıcı olaya maruz kalan işçinin, davalı G.. Ş..’ de elektronik teknisyeni olarak çalıştığı, olay günü Davalı E. Sabun Yağ Gliserin San Tic AŞ’ne ait yeni depo alanının yangın alarm sistemlerinin montajı sırasında üzerinde çalıştığı tekerlekli metal iskeleden inerken dengesini kaybederek 4 m. Yüksekten zemine düşmesi neticesi iş kazası sonucu yaralandığı dosya içerisindeki bilgi ve belgelerden anlaşılmaktadır.
İnsan yaşamının kutsallığı çevresinde işveren, işyerinde işçilerin sağlığını ve İş güvenliğini sağlamak için gerekli olanı yapmak ve bu husustaki şartları sağlamak ve araçları noksansız bulundurmakla yükümlü olduğu olay tarihinde yürürlükte bulunan İş Kanununun 77.maddesinin açık buyruğudur.
Mahkemece hükme esas alınan 24.09.2012 günlü bilirkişi raporunda; olayda % 15 oranında kazalının, % 15 oranında iş sahibi olarak E. Sabun Yağ Gliserin San Tic AŞ’nin ve % 70 oranında da işveren G.. Ş..’nin kusurlu olduğu belirtilmiştir.
Aynı olayla ilgili olarak Kurumun işveren G.. Ş.. aleyhine açtığı ve kesinleşen rücu davasında düzenlenen 27.12.2010 tarihli bilirkişi raporunda ise işverenin % 70, kazalının ise % 30 oranında kusurlu olduğu, belirtilmiştir.
Bu duruma göre, kusurun aidiyeti ve dağılımı açısından aynı olay nedeniyle farklı değerlendirmelerin bulunduğu ortadadır. Mahkemece kusur raporları arasındaki çelişki giderilmeden 24.09.2012 tarihli kusur raporu esas alınarak yazılı şekilde hüküm kurulması usul ve Yasa’ya aykırı olmuştur.
Yapılacak iş; işçi sağlığı-iş güvenliği konularında uzman ehil bilirkişi kuruluna konuyu yukarıda açıklandığı biçimde inceletmek, verilen rapor dosyadaki bilgi ve belgelerle birlikte değerlendirilerek kusur raporları arasındaki çelişki giderilmek ve sonuca göre karar vermekten ibarettir.
Mahkemece bu maddi ve hukuki olgular göz önünde tutulmaksızın ve özellikle, davacının sürekli iş göremezlik oranına ve kusura ilişkin raporlar arasındaki çelişki giderilmeden yazılı şekilde hüküm kurulması usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O halde, davacı vekili ile temyiz eden davalı E. Sabun Yağ Gliserin San Tic AŞ vekilinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, bozmanın kapsamına göre davacı vekili ile temyiz eden davalı Evyap Sabun Yağ Gliserin San Tic AŞ vekilinin sair temyiz itirazlarının ilerde incelenmesine, davacılar ile davalılardan E. Sabunları Yağ Gliserin San. Ve Tic. AŞ. yararına takdir edilen 1.100.00 TL duruşma Avukatlık parasının karşılıklı olarak birbirlerine yükletilmesine, temyiz harcının istek halinde temyiz edenlere iadesine, 15.04.2014 gününde oybirliğiyle karar verildi.