YARGITAY KARARI
DAİRE : 21. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2013/13632
KARAR NO : 2014/306
KARAR TARİHİ : 14.01.2014

MAHKEMESİ : İstanbul 6. İş Mahkemesi
TARİHİ : 18/06/2012
NUMARASI : 2009/950-2012/460

Davacılar, murisinin iş kazası sonucu ölümünden doğan maddi ve manevi tazminatın ödetilmesine karar verilmesini istemiştir.
Mahkeme ilamında belirtildiği şekilde, isteğin kısmen kabulüne karar vermiştir.
Hükmün, davacılar ile davalılardan ……. Sabancı Tic. Merk. A.Ş., İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığı ile Ş.. B.. Başkanlığı vekilleri tarafından temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi ….. tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.

K A R A R

Dava, sigortalının iş kazasından vefatı nedeniyle yakınlarının maddi ve manevi zararlarının giderilmesi istemine ilişkindir.
Mahkemece, asıl davada davacı eşin maddi tazminat isteminin Kurumca bağlanan gelirlerle karşılandığından reddine, manevi tazminat isteminin kabulü ile 100.000,00 TL manevi tazminatın vefat tarihi olan 31.03.2000 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacıya ödenmesine, birleşen davada müteveffa sigortalının anne, baba ve kardeşlerinin maddi ve manevi tazminat istemlerinin Kurumca yapılan tahkikat beklendiği için tefrik edilmesine karar verilmiştir.
Dosyadaki kayıt ve belgelerin incelenmesinden; davacılar murisi O.. B.. davalı …. Mini Döner Unlu Mamulleri San ve Tic. Ltd. Şti.’ye ait iş yerinde çalışmakta iken işyerinin ihtiyacı olan yakıtın tanka ikmali sırasında etrafa sıçrayan motorinin ocağa temas etmesi sonucu çıkan yangında vefat ettiği, SGK Teftiş Kurulu Başkanlığı tarafından olayın iş kazası olduğunun tespit edildiği, Mahkemece hükme esas alınan bilirkişi kusur raporunda olayın meydana gelmesinde davalı ….. Tic. Mer. A.Ş.’nin(GIMA İhtiyaç Mal. A.Ş.) % 70 oranında kusurlu olduğu, davalı …. Mini Döner Unlu Mamulleri San ve Tic. Ltd. Şti.’nin % 10 oranında kusurlu olduğu, bu kusurun % 1’nin şirket yetkilisi davalı K.. B..’ye ait olduğu, davalı …. Petrol Tic. Ve San. Ltd. Şti.’nin % 10 oranında kusurlu olduğu, bu kusurun % 2’sinin şirket yetkilisi davalı A.. B..’a % 1’nin tanker sürücüsü davalı İ.. A..’a ait olduğu, davalı İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığı’nın % 5, davalı Şişli Belediye Başkanlığı’nın % 5 oranında kusurlu olduklarının belirtildiği, kusur bilirkişisi Abdurrahman İnce’nin ise davalı belediye başkanlıklarının olayın meydana gelmesinde kusurları bulunmadığı ve davalı … Petrol Tic. Ve San. Ltd. Şti.’nin % 20 oranında kusurlu olduğu, bu kusurun % 4’sinin şirket yetkilisi davalı A.. B..’a % 2’nin tanker sürücüsü davalı İ.. A..’a ait olduğu kanaatinde olduğunu belirterek kusur raporuna muhalefet şerhi koyduğu, İstanbul 4. İş Mahkemesi’nin 2004/506 Esas sayılı onanarak kesinleşen rücuan tazminat dosyasında alınan iş güvenliği uzmanı teknik iş müfettişi tarafından düzenlenen kusur raporunda davalı ….. Tic. Mer. A.Ş.’nin(GIMA İhtiyaç Mal. A.Ş.) % 10 oranında kusurlu olduğu, davalı ……Mini Döner Unlu Mamulleri San ve Tic. Ltd. Şti.’nin % 40 oranında kusurlu olduğu, şirket yetkilisi davalı K.. B..’nin % 10 oranında kusurlu olduğu, davalı …. Petrol Tic. Ve San. Ltd. Şti.’nin % 20 oranında kusurlu olduğu, şirket yetkilisi davalı A.. B..’ın % 10, tanker sürücüsü davalı İ.. A..’ın % 10 oranında kusurlu olduklarının belirtildiği anlaşılmaktadır.
4857 sayılı Kanun’un 77. maddesi uyarınca, işverenler iş sağlığı ve güvenliğinin sağlanması için gerekli her türlü önlemi almak, araç ve gereçleri noksansız bulundurmak, işçiler de iş sağlığı ve güvenliği konusunda alınan her türlü önleme uymakla yükümlüdürler. İşverenler alınan iş sağlığı ve güvenliği önlemlerine uyulup uyulmadığını denetlemek, işçileri karşı karşıya bulundukları mesleki riskler, alınması gerekli tedbirler, yasal hak ve sorumluluklar konusunda bilgilendirmek ve gerekli iş sağlığı ve güvenliği eğitimini vermek zorundadırlar. Anılan madde ile, işverenlere, işçi sağlığı ve iş güvenliği kavramından kapsamlı olarak, her türlü önlemi almak yanında, bir anlamda objektif özen yükümlülüğü de öngörülmektedir. Bu itibarla işverenin, mevzuatın kendisine yüklediği tedbirleri, işçinin tecrübeli oluşu veya dikkatli çalıştığı takdirde gerekmeyeceği gibi bir düşünce ile almaktan sarfınazar etmesi kabul edilemez.
4857 sayılı Kanun’un 77. ve devamı bir kısım maddeleri 30.06.2012 tarih ve 28339 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu’nun 37. maddesiyle, 01.01.2013 tarihinde yürürlüğe girmek üzere yürürlükten kaldırılmış olup, 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu, işverenin sağlık ve güvenlik önlemlerini alma yükümünü daha ayrıntılı bir biçimde düzenlemiştir.
Gerek, 4857 sayılı İş Kanunu’nun 77. maddesi gerekse 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu’nun 4. ve 5. maddeleri ile bunu uygun olarak çıkarılan iş güvenliği yönetmelikleri hükümleri işverenin sorumluluğunu objektifleştiren kriterler olarak değerlendirilmelidir. Bu sebeple mevzuatta yer alan teknik iş güvenliği kurallarına uyulmaması işverenin kusurlu davranışı olarak kabul edilmelidir. Ancak, işveren sadece anılan yazılı kurallara değil, yazılı olmayan ve teknolojinin gerekli kıldığı önlemlere aykırı davrandığında da kusurlu görülerek oluşan zararı karşılamalıdır.
Öte yandan, objektifleştirilen kusur, kusur sorumluluğunu kusursuz sorumluluğa yaklaştırsa da, onu kusursuz sorumluluk haline dönüştürmez. Çünkü, bu halde dahi işverenin sorumluluğu için kusurun varlığı şarttır. Kusurun objektifleştirilmesi kriterinin yanısıra, Türk Borçlar Kanunu’nun 417/2. maddesinin, Anayasa hükümleri ve 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu’nun 4. maddesi kapsamında yorumlanması da işverenin sorumluluğunu oldukça genişletecektir.
Somut olayda, hükme dayanak alınan bilirkişi kusur raporunun rücuan tazminat dosyasında alınan kusur raporu ile çelişkili olduğu ve oluş şekline uygun olmadığı gibi, bilirkişilerin kaza tarihinde yürürlükte olan İş Kanunu’nun 77. maddesinin öngördüğü koşulları göz önünde tutarak ve özellikle işyerinin niteliğine göre, uygulanması gereken İş Sağlığı ve Güvenliği Yönetmeliğinin ilgili maddelerini incelemek suretiyle, işyerinde alması gerekli önlemlerin neler olduğu, hangi önlemlerin alındığı, hangi önlemlerin alınmadığı, alınan önlemlere sigortalı işçinin uyup uymadığı gibi hususları ayrıntılı bir biçimde incelemek suretiyle kusurun aidiyeti ve oranını hiç bir kuşku ve duraksamaya yer vermeyecek biçimde saptamadıkları anlaşılmaktadır.
Yapılacak iş; aralarında fiili ve hukuki irtibat bulunan ve tefrikine karar verilen müteveffa sigortalının anne, baba ve kardeşlerinin maddi ve manevi tazminat istemlerine ilişkin Şişli Asliye Hukuk Mahkemisi’nin 2004/160 esas 2005/117 karar sayılı dosyasının iş bu dava dosyası ile birleştirilmesine karar verilerek, işçi sağlığı-iş güvenliği konularında uzman ehil bilirkişi kuruluna konuyu yukarıda açıklandığı biçimde yeniden inceletmek, kusur raporları arasındaki çelişkinin giderilerek verilen raporu dosyadaki bilgi ve belgelerle birlikte değerlendirilerek, çıkacak sonuca göre karar vermekten ibarettir. Mahkemece bu maddi ve hukuki olgular göz önünde tutulmaksızın ve özellikle, kusur raporları arasındaki çelişki giderilmeksizin, inandırıcı güç ve nitelikte olmayan, 77. maddenin öngördüğü koşulları içermeyen kusur raporunun hükme dayanak almak suretiyle yazılı şekilde hüküm kurulması usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O halde, tarafların bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, bozmanın niteliğine göre tarafların sair yönlere ilişkin temyiz itirazlarının şimdilik incelenmesine yer olmadığına, temyiz harcının istek halinde temyiz edenlere iadesine, 14.01.2014 gününde oybirliğiyle karar verildi.