YARGITAY KARARI
DAİRE : 21. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2013/13051
KARAR NO : 2014/11350
KARAR TARİHİ : 27.05.2014
MAHKEMESİ : Kütahya İş Mahkemesi
TARİHİ : 12/03/2013
NUMARASI : 2012/345-2013/94
Davacı, muafiyet belgesi nedeniyle 01/10/2008-11/04/2011 tarihleri arasındaki 2926 sayılı Yasa kapsamında sigortalılığını iptal eden ve yaşlılık aylığı talebini reddeden Kurum işleminin iptaline karar verilmesini istemiştir.
Mahkeme ilamında belirtildiği şekilde, isteğin kabulüne karar vermiştir.
Hükmün davalı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tesbit edildi.
K A R A R
1-Dosyadaki yazılara toplanan delillere hükmün dayandığı kanuni gerektirici nedenlere göre davalı Kurumun aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan temyiz itirazlarının reddine,
2- Dava, muafiyet belgesi nedeniyle davacının 01/10/2008-11/04/2011 tarihleri arasındaki 2926 sayılı Yasa kapsamında sigortalılığını iptal eden ve yaşlılık aylığı talebini reddeden Kurum işleminin iptali istemine ilişkindir.
Mahkemece, davanın kabulüne karar verilmiştir.
Dosyadaki kayıt ve belgelerden, davacının 01/07/1995-15/11/1995 tarihleri arasında ve 01/09/1999 tarihinden itibaren 2926 sayılı Yasa kapsamında Tarım Bağ-Kur sigortalısı olarak tescilli iken sunduğu muafiyet belgesi üzerine sigortalılık süresinin 01/07/1995-15/11/1995, 01/09/1999-30/09/2008 ve 11/04/2011 tarihinden itibaren şeklinde düzenlendiği, Gediz Ziraat Odası Başkanlığı’nın 01/10/2007 ve 11/04/2014 tarihli muafiyet belgelerinin bulunduğu, 10/03/1986-15/11/1995 tarihleri arasında ve 21/02/2002 tarihinden itibaren pancar ekicileri kooperatifi ve 22/02/2000 tarihinden itibaren ziraat odası kaydı bulunduğu, zirai taşınmazlarının bulunduğu, Gediz Kaymakamlığı Tarım İlçe Müdürlüğü’nün 18/02/2011 tarihli yazısı uyarınca davacıya ait 3 adet büyükbaş hayvanın olduğu, Gediz Kaymakamlığı İlçe Gıda Tarım ve Hayvancılık Müdürlüğü’nün 19/10/2012 tarihli yazısında TÜRKVET sisteminde davacıya ait hayvan varlığına rastlanılmadığı belirtilerek davacıya ait zirai taşınmazlardan 2008,2009,2010,2011 yıllarında elde ettiği gelirlerin belirlendiği, davacının prim borçlarını 6111 sayılı Yasadan yararlanarak ödediği, mahkemece davacının muafiyet kapsamında kalmasına rağmen Kurum işlemlerinin Türk Medeni Kanunun 2. maddesindeki iyiniyet kuralları ile bağdaşmadığı gerekçesiyle davanın kabulüne karar verildiği anlaşılmaktadır.
Davanın yasal dayanağını oluşturan 5510 sayılı Yasanın 6/ı maddesine göre, “yıllık tarımsal faaliyet gelirlerinden bu faaliyete ilişkin masraflar düşüldükten sonra kalan tutarın aylık ortalamasının, günlük prime esas kazanç alt sınırının otuz katından az olduğunu belgeleyenler” sigortalı sayılmazlar. 5510 sayılı Yasanın 9/b-5 maddesine göre, sigortalı olarak tescil edilenlerin sigortalılıkları, muafiyet kapsamına girdikleri tarihten itibaren sona erer.
5510 sayılı Yasanın geçici 16. maddesine göre Yasanın 6/ı maddesinde yer alan “otuz” ibaresi, bu maddenin yürürlüğe girdiği yıl için (onbeş) olarak uygulanır takip eden her yıl için yüzde bir artırılır. Bu durumda, 5510 sayılı Yasanın 6/ı maddesindeki oran, 2008 yılı için (onbeş) olarak uygulanacak, takip eden her yıl için yüzde bir arttırılacaktır.
Somut olayda, davacının prim ödemeleri 2011/Mayıs ayından itibaren gerçekleştirilmiş olup, Dairemizin istikrar gösteren içtihatlarına göre davalı Kurumca primlerin uzunca süre kullanılmaması halinde bu ödemeye göre Sosyal Güvenlik Hukuku ilkeleri ve Medeni Kanunun 2. maddesinin uygulanmasının zorunlu bir sonucu olarak sigortalıya uzunca bir süre sigortalı olduğu inancının verilmesi ve uzun süreli prim kullanımından söz edilemeyecek ve davacıya hak bahşetmeyecektir. Mahkemece, davacının muafiyet kapsamında kalmasına rağmen Kurum işlemlerinin Türk Medeni Kanunun 2. maddesindeki iyiniyet kuralları ile bağdaşmadığı gerekçesiyle davanın kabulü hatalı olmuştur. Ayrıca Gediz Kaymakamlığı Tarım İlçe Müdürlüğü’nün 18/02/2011 tarihli yazısı uyarınca davacıya ait 3 adet büyükbaş hayvanın olduğu bildirilmesine rağmen, davacının yıllık tarımsal gelirleri hesaplanırken bu hususu dikkate almayan rapora itibar edilmesi usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
Yapılacak iş, uyuşmazlık konusu olan dönemde davacının tüm tarımsal varlığı tespit edilerek yıllık tarımsal faaliyet gelirlerinden, bu faaliyete ilişkin masraflar düşüldükten sonra kalan tutarın aylık ortalamasının, bu Kanunda tanımlanan prime esas günlük kazanç alt sınırının otuz katından az olup olmadığını (5510 S.Y. geçici 16. maddesinde belirtilen oranlar dikkate alınarak) konusunda uzman ziraatçi bilirkişi marifetiyle tespit ettirilip sonucuna göre karar vermekten ibarettir.
Mahkemece bu maddi ve hukuki olgular gözetilmeksizin yazılı şekilde ve eksik araştırma sonucu hüküm kurulmuş olması usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O halde, davalı Kurumun bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, bozma nedenine göre diğer temyiz itirazlarının incelenmesine şimdilik yer olmadığına, 27/05/2014 gününde oybirliğiyle karar verildi.