YARGITAY KARARI
DAİRE : 21. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2013/1275
KARAR NO : 2014/3857
KARAR TARİHİ : 04.03.2014

MAHKEMESİ : Mersin 1. İş Mahkemesi
TARİHİ : 09/10/2012
NUMARASI : 2012/263-2012/875

Davacı, davalılardan işverenlere ait işyerinde 1982 – 01/10/2000 tarihleri arasında geçen çalışmalarının tespitine karar verilmesini istemiştir.
Mahkeme, ilamında belirtildiği şekilde, isteğin reddine karar vermiştir.
Hükmün, davacı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tesbit edildi.

K A R A R

Dava, davacının 1982 – 01.10.2000 tarihleri arasında davalı işverene ait iş yerinde geçen ve Kuruma bildirilmeyen sigortalı çalışmalarının tespiti istemine ilişkindir.
Mahkemece, davanın reddine karar verilmiş ise de bu sonuca eksik araştırma ve inceleme ile gidilmiştir.
Davanın yasal dayanağını oluşturan 506 sayılı Yasa’nın 79/10. ve 5510 sayılı Yasa’nın 86/9. maddeleri bu tip hizmet tespiti davaları için özel bir ispat yöntemi öngörmemiş ise de, davanın niteliği kamu düzenini ilgilendirdiği ve bu nedenle özel bir duyarlılık ve özenle yürütülmesi gerektiği Yargıtay’ın ve giderek Dairemizin yerleşmiş içtihadı gereğidir.
Dosyadaki kayıt ve belgelerden; davalılardan Ö…Ltd. Şti. adına tescilli olan …sicil numaralı işyerinin 13.10.1995 tarihinde, Y.. Ö.. Uluslar arası Nakliyat adına tescilli olan ….sicil numaralı işyerinin 22.06.1992 tarihinde, B..Ö.. Uluslar arası Nakliyat adına tescilli…. sicil numaralı işyerinin 01.02.1981 tarihinde 506 sayılı Kanun kapsamına alındığı, dava konusu dönemde, ..sicil numaralı işyerinden 20.10.1988 tarihinde, …sicil numaralı işyerinden 02.01.1989 tarihinde, …. sicil numaralı işyerinden 01.09.1992 ve 02.05.1994 tarihlerinde, … sicil numaralı işyerinden 01.09.1997 tarihinde davacı adına işe giriş bildirgesinin verildiği ve bu işyerlerinden,
belirtilen işe giriş bildirgeleri ile kısmi ve kesintili çalışmanın bildirildiği, P..-N… kayıtlarının başladığı 01.01.1992 tarihinden 15.04.2001 tarihine kadar davacının genelde Habur ve Kapıkule sınır kapılarından karayolu ile çok sayıda giriş ve çıkış yaptığı, bu giriş çıkışlar arasındaki sürelerin kısa olduğu görülmüştür.
Somut olayda; tanık beyanlarının çelişkili olduğu, buna rağmen resen yeni tanık seçilerek dinlenilmediği ve tanık beyanları arasındaki çelişkinin giderilmediği, davacının dava konusu dönemde genelde Habur ve Kapıkule sınır kapılarından karayolu ile çok sayıda giriş ve çıkış yaptığı, bu giriş çıkışlar arasındaki sürelerin kısa olduğu ve bu dönemlerin tamamında sigortalı olarak bildirilmediği, buna rağmen davacının yurtdışına hangi amaçla ve neyle çıktığı, bu dönemde neden sigortalı olmadığının araştırılmadığı anlaşılmıştır.
Yapılacak iş, ihtilaflı döneme ilişkin tüm bordrolardan ihtilaflı dönemin tamamında kayıtlı ve tarafsız tanıklar saptanarak bunların bilgilerine başvurmak, bordrolarda adı geçen kişilerin adreslerinin tespit edilememesi veya beyanları ile yetinilmediği takdirde, Sosyal Güvenlik Kurumu, zabıta, maliye, meslek odası aracılığı ve muhtarlık marifetiyle işyerine o tarihte komşu olan diğer işyerlerinde uyuşmazlık konusu dönemde çalıştığı tespit edilen kayıtlı komşu işyeri çalışanları; yoksa işyeri sahipleri araştırılıp tespit edilerek çalışmanın niteliği ile gerçek bir çalışma olup olmadığı yönünde yöntemince beyanlarını almak, davacının yurtdışına giriş ve çıkış kayıtlarını getirtmek, hangi amaçla ne neyle çıktığını, bu dönemlerde sigortalı olup olmadığı, sigortalı değilse sebebini araştırmak ve gerçek çalışma olgusunu somut ve inandırıcı bilgilere dayalı şekilde ortaya koyduktan sonra sonucuna göre karar vermekten ibarettir.
Mahkemece, bu maddi ve hukuki olgular gözönünde tutulmaksızın eksik inceleme ve araştırma ile yazılı şekilde hüküm kurulması usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O halde, davacının bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde davacıya iadesine, 04/03/2014 gününde oybirliğiyle karar verildi.