YARGITAY KARARI
DAİRE : 21. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2013/11535
KARAR NO : 2014/3108
KARAR TARİHİ : 25.02.2014
MAHKEMESİ : Erzurum İş Mahkemesi
TARİHİ : 07/05/2013
NUMARASI : 2011/453-2013/253
Davacı, 01/02/2002-01/06/2007 tarihleri arasında tarım Bağ-Kur sigortalısı olduğunun tespitine karar verilmesini istemiştir.
Mahkeme, ilamında belirtildiği şekilde, isteğin kısmen kabulüne karar vermiştir.
Hükmün, taraf vekilleri tarafından temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tesbit edildi.
K A R A R
1-Dosyadaki yazılara, toplanan delillere, hükmün dayandığı gerektirici nedenlere göre tarafların, aşağıdaki bendin kapsamı dışındaki diğer temyiz itirazlarının reddine,
2- Dava, davacının 01/02/2002-01/06/2007 tarihleri arasında 2926 sayılı Yasa kapsamında Tarım Bağ-Kur sigortalısı olduğunun tespiti istemine ilişkindir.
Mahkemece, davanın kısmen kabulü ile, davacının 01/02/2002-31/12/2012 tarihleri arasındaki hizmetleri kurumca kabul edilmiş olduğundan ve davacının yeniden bu sürelerin tespitini istemede hukuki yararı bulunmadığından davacının bu süreler yönünden açmış olduğu davanın hukuki yarar yokluğundan reddine, 01/01/2003-05/10/2006 tarihleri arasında Tarımsal faaliyetlerine devam ettirdiği yönünde şüpheden uzak net bir delil elde edilemediğinden bu süreler yönünden davanın reddine, 06/10/2006-31/05/2007 tarihleri arasında 2926 SY Yasaya tabi Tarım Bağ-Kur sigortalısı olduğunun tespitine karar verilmiştir.
Dosyadaki kayıt ve belgelerden, davacının 01/02/2002-31/12/2002 ve 01/06/2007-05/01/2010 tarihleri arasında 2926 sayılı Yasa uyarınca Tarım Bağ-Kur sigortalısı olduğu, 06/10/2006-05/01/2010 tarihleri arasında Ziraat Odası kaydı bulunduğu, teslim ettiği ürün bedellerinden 2002/1. ayda prim kesintisi yapıldığı anlaşılmıştır.
Yargıtay’ın ve giderek Dairemizin yerleşmiş kararları; Kurumun prim alacaklarını Bakanlar Kurulu kararı ile ürün bedellerinden tevkifat suretiyle tahsil etmesi halinde, Bağ-Kur’un prim ödenmesine rağmen, sigortalıyı re’sen kayıt ve tescil etmemesi, yasanın kendisine yüklediği re’sen tescil yükümlülüğüne aykırılık teşkil ettiğinden, prim tevkifatının yapıldığı tarihi izleyen aybaşından itibaren sigortalı olarak kabulü gerektiği yönündedir.
İlk prim kesintisini izleyen yıllarda prim kesintisi veya ürün tesliminin gerçekleştiğinin belirlendiği durumlarda, bu yıllar için de tespit kararı verilmesi gerekmektedir.
Tarım Bağ-Kur sigortalılığının temel koşulu 2926 sayılı Yasanın 2/1 ve 3/b maddelerinde belirtildiği gibi, tarımsal faaliyette bulunmaktır. Prim tevkifatına dayalı tespit davasında, salt ziraat odası ve kooperatif kaydı gibi belgelerin bulunması, davanın kabulü için yeterli değildir. Tarımsal faaliyetin sürdüğünün, faaliyete ilişkin olarak hangi tarımsal ürünlerin üretildiği, nereye satıldığı veya teslim edildiği gibi hususlar da somutlaştırılarak belirlenmelidir. Prim tevkifatı ve ürün tesliminin, iki yıla kadar olan süre dışında süreklilik arzettiği hallerde de, tarımsal faaliyetin sürekli olduğu kabul edilebilir.
Somut olayda, davacının 2002 yılından sonra prim kesintisi veya ürün teslimi bulunup bulunmadığı araştırılmadan 01/01/2003-05/10/2006 tarihleri arasındaki döneme ilişkin talebin reddi yerinde olmadığı gibi, ziraat odası kaydının tek başına Tarım Bağ-Kur sigortalılığını başlatmaya yeterli olmadığı göz önüne alınmadan 06/10/2006-31/05/2007 tarihleri arasındaki döneme ilişkin talebin kabulü de yerinde değildir. Ayrıca davacının 01/02/2002-31/12/2002 tarihleri arasında Kurumca Tarım Bağ-Kur sigortalısı olarak kabul edildiği halde, mahkemece sehven 01/02/2002-31/12/2012 tarihleri arasındaki süreler yönünden davanın hukuki yarar yokluğundan reddine karar verilmesi hatalı olmuştur.
Yapılacak iş, 01/02/2002-31/12/2002 tarihleri arasındaki dönem yönünden hukuki yarar bulunmadığından talebin reddine karar vermek, davacının teslim ettiği ürün bedellerinden 2002 yılından sonra prim kesintisi yapılıp yapılmadığı araştırılarak, kesintiye ilişkin belgeleri getirtmek, bu tarihten sonra prim kesintisi bulunmaması halinde 01/01/2003 tarihinden sonraki döneme ilişkin talebi de reddetmek, bulunması halinde ise, yukarıda anlatılan ilkeler ışığında davacının Tarım Bağ-Kur sigortalısı olduğu süreleri tespit etmekten ibarettir.
O halde, tarafların bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde davacıya iadesine, 25/02/2014 gününde oybirliğiyle karar verildi.