YARGITAY KARARI
DAİRE : 21. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2013/11079
KARAR NO : 2014/11260
KARAR TARİHİ : 26.05.2014

MAHKEMESİ : Kütahya İş Mahkemesi
TARİHİ : 22/01/2013
NUMARASI : 2012/283-2013/11

Davacı-Karşı davalı Tarım Bağ-Kur sigortalılığının iptaline ilişkin Kurum işleminin iptaline,
Davalı-Karşı davacı Kurumca yapılan yersiz ödemenin faiziyle tahsiline karar verilmesini istemiştir.
Mahkeme ilamında belirtildiği şekilde, davacı-Karşı davalının isteğinin kabulüne, davalı-Karşı davacının isteğinin reddine karar vermiştir.
Hükmün davalı- Karşı davacı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tesbit edildi.
K A R A R
Davacı İ.. A.. yaşlılık aylığının iptaline ilişkin 12/03/2012 tarih ve 5316680 sayılı kurum kararının iptalini istemiş, birleşen davanın davacısı Kurum ise davalıya yapılan 5.261,49 TL yersiz ödemenin ödeme tarihinden başlayacak faizi ile tahsilini talep etmiştir.
Mahkemece, 2012/283 esas sayılı dosyası yönünden davanın kabulü ile davacının tarım bağkur sigortalılığının iptaline ilişkin 12/03/2012 tarih ve 5316680 sayılı davalı kurum kararının iptaline, birleşen 2012/467 esas 2012/665 Karar sayılı dosyası yönünden davanın reddine, karar verilmiştir.
Dosyadaki bilgi ve belgelerden, davacının 6111 sayılı yasa gereğince verdiği dilekçe ile tevkifat kestilerine istinaden geriye dönük tescilinin yapıldığı, 25/08/2003 tarihinden itibaren ziraat oda kaydı devam ettiğinden 01/07/2011 tarihi itibariyle yaşlılık aylığı bağlandığı ancak geriye dönük tescil işlemi sırasında dilekçe ekindeki Simav Ziraat Odası onaylı ” Bağkur sigortalılık belgesinde” ziraat odası kaydı devam ettiği halde geriye dönük muafiyet belgesi verildiğinin belirtilmediği, davacının muafiyet belgesi bulunduğunu kuruma bildirmediği, davacının düzenli prim ödemisinin de olmadığı, 12/08/2010 tarihinde bilgisayar ortamında kurum kayıtlarına giren geriye dönük muafiyet belgesi nedeniyle 01/10/2008 sonrası hizmetlerinin dolayısıyla da yaşlılık aylığının iptal edildiği, davacıdan iadesinin istendiği, Ziraat Odaları Birliğinin 5.11.2012 tarihli yazısındada davacının muafiyet kapsamına girdiğinin bildirildiği anlaşılmaktadır.
01.10.2008 tarihinde yürürlüğe giren 5510 sayılı Yasa’nın 4/b-4 maddesi ile “tarımsal faaliyette bulunanların bu kanunun kısa ve uzun vadeli sigorta kolları uygulaması bakımından sigortalı sayılacağını”, 5510 sayılı Yasanın 8/3 maddesi ” tarımsal faaliyeti bulunanların kanunla kurulu meslek kuruluşlarına kayıt tarihinden itibaren ilgili Kurum ve Kuruluş ve birliklerin sigortalı işe giriş bildirgesi düzenleyerek en geç bir ay içinde Kuruma vermekle yükümlü olduklarını, ayrıca tarımla uğraşanların kendilerinin de bildirim yapabileceklerinin belirtildiği” 5510 sayılı Yasanın 9/b-5 maddesi “Kısa ve uzun vadeli sigorta kolları bakımından tarımda kendi adına ve hesabına bağımsız çalışanlar için, tarımsal faaliyetlerinin sona erdiği veya 6 ncı maddenin birinci fıkrasının (ı) bendi kapsamına girdiği tarihten itibaren sigortalılığının sona ereceği”bildirilmiştir.
Öte yandan 5510 sayılı Yasanın 96. maddesi, “Kurumca işverenlere, sigortalılara, isteğe bağlı sigortalılara gelir veya aylık almakta olanlara ve bunların hak sahiplerine, genel sağlık sigortalılarına ve bunların bakmakla yükümlü olduğu kişilere, fazla veya yersiz olarak yapıldığı tespit edilen bu Kanun kapsamındaki her türlü ödemeler;
a) Kasıtlı veya kusurlu davranışlarından doğmuşsa, hatalı işlemin tespit tarihinden geriye doğru en fazla on yıllık sürede yapılan ödemeler, bu ödemelerin yapıldığı tarihlerden,
b) Kurumun hatalı işlemlerinden kaynaklanmışsa, hatalı işlemin tespit tarihinden geriye doğru en fazla beş yıllık sürede yapılan ödemeler toplamı, ilgiliye tebliğ edildiği tarihten itibaren üç ay içinde yapılacak ödemelerde faizsiz, üç aylık sürenin dolduğu tarihten sonra yapılacak ödemelerde ise bu süre sonundan, itibaren hesaplanacak olan kanunî faizi ile birlikte, ilgililerin Kurumdan alacağı varsa bu alacaklarından mahsup edilir, alacakları yoksa genel hükümlere göre geri alınır…” hükmünü içermektedir.
Somut olayda; mahkemece, davalı Kurumun ziraat odası tarafından düzenlenen muafiyet belgesi nedeniyle davacının sigortalılığını ve aylığını iptal etmesi işlemi doğrudur. Davacı muafiyet belgesini Kurum’a bildirmemesi nedeniyle, 5510 sayılı Yasanın 96/a maddesindeki düzenleme uyarınca yapılan ödemeleri iadeyle yükümlü bulunmaktadır. Mahkemece davacı İ.. A..’ın davasının reddine, davacı kurumun davasının kabulüne karar verilmesi gerekirken aksi şekilde karar verilmesi usul ve yasaya aykırı olup, bozma nedenidir.
O halde, davalı Kurumun bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, 26.05.2014 gününde oybirliğiyle karar verildi.