YARGITAY KARARI
DAİRE : 21. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2013/10294
KARAR NO : 2014/9939
KARAR TARİHİ : 06.05.2014
MAHKEMESİ : İstanbul Anadolu 18. İş Mahkemesi
TARİHİ : 13/03/2013
NUMARASI : 2013/191-2013/54
Davacı, davalılardan işverene ait işyerinde 25/07/2011-26/12/2011 tarihleri arasında geçen çalışmalarının tespitine karar verilmesini istemiştir.
Mahkeme ilamında belirtildiği şekilde, isteğin reddine karar vermiştir.
Hükmün davacı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi . tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tesbit edildi.
K A R A R
1-Dosyadaki yazılara, toplanan delillere, hükmün dayandığı gerektirici nedenlere göre davacının aşağıdaki bendin kapsamı dışındaki diğer temyiz itirazlarının reddine,
2- Dava, davacının davalıya ait işyerinde 25/07/2011-26/12/2011 tarihleri arasında geçen ve davalı Kuruma bildirilmeyeb çalışmalarının tespiti istemine ilişkindir.
Mahkemece, davacının hizmet akti ile çalışması olmadığı, taraflar arasındaki ilişkinin istisna aktinden kaynaklandığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
Uyuşmazlık; taraflar arasında 506 sayılı Yasa kapsamında bir hizmet ilişkisinin bulunup bulunmadığı noktasında toplanmaktadır.
506 Sayılı Yasa’nın 2. maddesine hükmüne göre; bir hizmet aktine dayanarak bir veya birkaç işveren tarafından çalıştırılanlar bu Yasa’ya göre sigortalı sayılırlar. Hizmet aktinin unsurları; hizmetin belirli veya belirli olmayan bir zaman içerisinde görülmesi, hizmet aktinin konusu olan edimin işverene ait işyerinde yerine getirilmesi, edimin ifasında işverenin denetimi ve gözetimi altında bulunulması, edimin ücret karşılığında yapılması ve ücretin zaman esası üzerinden saptanmasıdır. İstisna aktinde ise; bir eserin ücret karşılığında yaratılması söz konusudur. İstisna aktinde ücretin tespitinde eser göz önünde tutulur. İş sahibinin talimat verme yetkisi ise elde edilecek sonuç içindir. Halbuki hizmet aktinde emir ve talimat yetkisi işçinin çalışma yerini, işe başlayıp ve sona eriş saatinin işverence tespiti biçimindedir. Giderek, istisna aktinde işin işyerinde görülmesi zorunlu değildir.
Somut olayda, Kadıköy C.Başsavcılığı’nın 2012/1697 soruşturma numaralı dosyasında davalı işverenin şikayeti nedeniyle davacının şüpheli sıfatıyla ifadesinin alındığı anlaşılmakta olup, soruşturma dosyasının tamamı getirtilerek davalının müşteki sıfatıyla verdiği ifadeleri incelenmemiş, resen tespit edilecek komşu işyeri tanıklarının beyanlarına başvurulmamış, açıklanan şekilde fiili çalışmanın varlığı, süresi ve taraflar arasındaki ilişkinin hizmet akdine mi yoksa istisna akdine mi dayalı olduğu hususu yeterince araştırılmamıştır.
Yapılacak iş, davanın kamu düzenine ilişkin olduğu nazara alınarak, Kadıköy C.Başsavcılığı’nın 2012/1697 soruşturma numaralı dosyası getirtilerek davalının müşteki sıfatıyla verdiği beyanlarını incelemek, davacı ile aynı dönemlerde komşu işverenlerin bordrolarına resmi kayıtlarına geçmiş çalışanlarını yoksa işyeri sahiplerini tespit edip davacının çalışma şekli ve süresi hakkında beyanlarına başvurmak, davacının davalı işyerinde hizmet aktine dayalı mı yoksa istisna aktine dayalı mı çalıştığını belirlemek araştırma genişletilerek tüm deliller birlikte değerlendirilip sonucuna göre karar vermekten ibarettir.
Mahkemece bu maddi ve hukuki olgular nazara alınmaksızın eksik araştırma ve inceleme sonucunda yazılı şekilde karar verilmesi usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O halde davacının bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde davacıya iadesine, 06/05/2014 gününde oybirliğiyle karar verildi.