YARGITAY KARARI
DAİRE : 21. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2013/10188
KARAR NO : 2014/9882
KARAR TARİHİ : 06.05.2014

MAHKEMESİ : Denizli 2. İş Mahkemesi
TARİHİ : 20/12/2012
NUMARASI : 2011/418-2012/725

Davacı, 08/11/1988-01/10/2008 tarihleri arasında 2926 sayılı Yasa kapsamında sigortalısı olduğunun tespitine 6111 sayılı Yasa’ya göre prim borçlarını ödeme hakkının saklı tutulmasına, başvuru tarihinden itibaren yaşlılık aylığına hak kazandığına biriken aylıkların faiziyle tahsiline karar verilmesini istemiştir.
Mahkeme ilamında belirtildiği şekilde, isteğin kısmen kabulüne karar vermiştir.
Hükmün davalı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi . tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
K A R A R
Dava; davacının, 08.11.1988 – 01.10.2008 tarihleri arasında Tarım Bağ-Kur sigortalısı olduğunun tespiti, 6111 sayılı Yasa’nın prim borçlarının yapılandırılmasına ilişkin hükümlerinden yararlandırılması, yaşlılık aylığına hak kazandığının tespiti ve ödenmeyen aylıkların faizleri ile birlikte tahsili istemine ilişkindir.
Mahkemece, davacının 01.10.1994 – 01.10.2008 tarihleri arasında 2926 sayılı Yasa kapsamında sigortalı olduğunun tespitine, fazla sürelere ilişkin talebin reddine, tespit olunan sürelerle ilgili olarak prim borçlarının hesaplanmasında davacının 6111 Sayılı Yasa hükümlerinden yararlandırılmasına, davacıya prim borcunu ödeme tarihini takip eden aybaşı olan 01.07.2012 tarihinden itibaren yaşlılık aylığı bağlanması gerektiğinin tespitine, 01.07.2012 tarihinden itibaren ödenmeyen yaşlılık aylıklarının ödenme tarihleri itibari ile yasal faizi ile birlikte davalı Kurum’dan tahsili ile davacı tarafa verilmesine, fazlaya dair talebin reddine karar verilmiştir.
Dosyadaki kayıt ve belgelerden; davacının 27.03.2008 tarihinde prim kesintilerine göre tescil talebinde bulunduğu ve 01.10.2008 tarihinden itibaren tescil edildiği, ancak internet sorgulamasında davacının 01.06.2007 tarihinden itibaren sigortalı olarak göründüğü, davacının Eylül 1994, Ağustos 1995, Ekim 1998, Eylül 1999, Temmuz 2002, Nisan 2007, Mart 2009 tarihlerinde prim kesintisi bulunduğu, 08.11.1988 tarihinden beri devam eden kooperatif kaydı ve 03.06.1999 tarihinden beri devam eden ziraat odası kaydı olduğu anlaşılmaktadır.
Yargıtay’ın ve giderek Dairemizin yerleşmiş kararları; Kurum’un prim alacaklarını, Bakanlar Kurulu kararı ile ürün bedellerinden tevkifat suretiyle tahsil etmesine rağmen, sigorta tescilini re’sen yapmaması durumunda, Kurum’ca yasanın kendisine yüklediği re’sen tescil yükümlülüğüne aykırı davranılması nedeni ile prim tevkifatı yapılan kişinin, prim tevkifatının yapıldığı tarihi izleyen aybaşından itibaren sigortalı olarak kabul edilmesi gerektiği yönündedir.İlk prim kesintisini izleyen yıllarda prim kesintisi veya ürün tesliminin gerçekleştiğinin belirlendiği durumlarda, bu yıllar için de tespit kararı verilmesi gerekmektedir.
Tarım Bağ-Kur sigortalılığının temel koşulu 2926 sayılı Yasa’nın 2/1 ve 3/b maddelerinde belirtildiği gibi tarımsal faaliyette bulunmaktır. Prim tevkifatına dayalı tespit davasında salt ziraat odası ve kooperatif kaydı gibi belgelerin bulunması davanın kabulü için yeterli değildir. Tarımsal faaliyetin sürdüğünün ispatı için; faaliyete ilişkin olarak hangi tarımsal ürünlerin üretildiği, nereye satıldığı veya teslim edildiği gibi hususlar da somutlaştırılarak belirlenmelidir. Prim tevkifatı ve ürün tesliminin iki yıla kadar olan süre dışında süreklilik arzettiği hallerde de tarımsal faaliyetin sürekli olduğu kabul edilebilir.
Somut olayda; uyuşmazlık konusu dönem içerisinde davacının teslim ettiği ürünlerden Eylül 1994, Ağustos 1995, Ekim 1998, Eylül 1999, Temmuz 2002, Nisan 2007, Mart 2009 tarihlerinde yapılan prim kesintilerinden başka kesinti veya ürün teslimi bulunmadığı anlaşılmakla; 01.10.1994 – 31.12.2002 ve 01.05.2007 – 01.10.2008 tarihleri arasında davacının Tarım Bağ-Kur sigortalılığına ilişkin tespit hükmü doğru ise de 01.01.2003 – 30.04.2007 tarihleri arasında sigortalılık koşulları oluşmadığından bu dönemin de kabulüne karar verilmesi hatalıdır.
Mahkemece yapılacak iş; öncelikle davalı Kurum’dan davacının hangi tarihler arasında Tarım Bağ-Kur sigortalısı olarak kabul edildiğini sormak, davalı Kurum’dan davacının 01.10.2008 tarihi itibari ile sigortalı olarak kabul edildiği bildirilir ise yukarıda belirtildiği gibi davacının 01.10.1994 – 31.12.2002 ve 01.05.2007 – 01.10.2008 tarihleri arasında Tarım Bağ-Kur sigortalısı olduğunu kabul etmek, ancak başka bir tarih bildirilir ise bu tarih de dikkate alınarak, davacının sigortalılık sürelerini yukarıda belirtilen esaslara göre belirleyerek, 6111 sayılı Yasa’dan faydalanma ve yaşlılık aylığı koşullarını da yeniden değerlendirerek varılacak sonuca göre hüküm kurmaktan ibarettir.
Mahkemece, bu maddi ve hukuki olgular gözetilmeksizin yazılı şekilde karar verilmiş olması usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O halde davalı Kurum vekilinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, 06/05/2014 gününde oybirliğiyle karar verildi.