YARGITAY KARARI
DAİRE : 21. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2012/9978
KARAR NO : 2013/15839
KARAR TARİHİ : 16.09.2013

MAHKEMESİ :İş Mahkemesi

Davacı, 01/01/1996-26/04/2004 ve 26/05/2004-30/04/2005 tarihleri arasında 1479 sayılı Yasa kapsamında zorunlu … sigortalısı olmadığının tespitine karar verilmesini istemiştir.
Mahkeme ilamında belirtildiği şekilde, isteğin kısmen kabulüne karar vermiştir.
Hükmün davalı Kurum vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi … … tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tesbit edildi.

K A R A R

Dava, davacının vergi mükellefi olmadığı 1.1.1996-26.4.2004 ve 26.5.2004-30.4.2005 tarihleri arasında 1479 sayılı Yasa kapsamında zorunlu … sigortalısı olmadığının tespiti istemine ilişkindir.
Mahkemece, 01/01/1996 ila 24/10/1996 tarihleri arasında ve 01/01/1997 – 07/09/2001 tarihleri arasında davacının bağkur sigortalısı olmadığının tesbiti ile 26/05/2004 – 30/04/2005 tarihleri arasında hukuki yarar bulunmadığından hüküm kurmaya yer olmadığına karar verilmiştir.
1.4.1972 tarihinde yürürlüğe giren 1479 sayılı Yasanın 24. maddesinde zorunlu … sigortalılığı için esnaf sicili veya kanunla kurulu meslek kuruluşu kaydı aranırken 20.4.1982 tarihinde yürürlüğe giren 2654 sayılı Yasa ile 1479 sayılı Yasanın 24. maddesi değiştirilecek zorunlu … sigortalılığı için gelir vergisi mükellefi olması şartı getirilmiş ancak gelir vergisinden muaf olanlar için meslek kuruluşuna kayıtlı olma yeterli görülmüş, 22.3.1985 tarihinde yürürlüğe giren 3165 sayılı Yasa ile 24. madde değiştirilerek zorunlu … sigortalılığı için vergi kaydı veya esnaf sicil kaydı veya oda kaydının bulunması yeterli görülmüş, 2.8.2003 tarihinde yürürlüğe giren 4956 sayılı Yasa ile 24. madde değiştirilerek zorunlu … sigortalılığı için gelir vergisi mükellefi olma şartı getirilmiş ancak gelir vergisinden muaf olanlar için esnaf sicil kaydı ve oda kaydının bir arada bulunması yeterli görülmüştür.
Dosyadaki kayıt ve belgelerden; davacının 12.3.1984 tarihli giriş bildirgesi ile 12.3.1984 tarihinden itibaren vergi kaydına istinaden … sigortalısı olarak tescil edildiği, 12.3.1984-18.5.1984 ve 28.1.1991-31.12.1995 tarihleri arasında tamircilik faaliyetinden dolayı; 27.4.2004-25.5.2004 arasında bakkallık faaliyetinden dolayı vergi mükellefi olduğu; 22.3.1984-29.2.1996 tarihleri ile 25.9.1991-13.6.2011 tarihleri arasında Esnaf Sicile kayıtlı olduğu, 1.3.1987-31.12.1987; 1.10.1988-31.12.1989; 25.10.1996-31.12.1996; 8.9.2001-1.11.2001; 1.5.2005-31.12.2007; 1.4.2008-15.8.2008; 26.8.2008-1.6.2009 tarihleri arasında SSK lı çalışmasının bulunduğu ve davalı Kurum tarafından davacının 12.3.1984-18.5.1984; 22.3.1985-28.2.1987; 1.1.1988-30.9.1988; 1.1.1990-7.9.2001 ile 27.4.2004-25.5.2004 tarihleri arasında; SSK lı çalışmaları dışında vergi mükellefi olduğu dönem ile esnaf sicile kayıtlı olduğu dönemlerde … sigortalısı olarak kabul edildiği anlaşılmaktadır.

Somut olayda, davacının davalı Kurum tarafından 3165 sayılı Yasa uyarınca vergi kaydı, esnaf sicil kaydı veya oda kaydının bulunmasının yeterli olması sebebi ile SSK sigortalılığının dışında vergi ve esnaf sicil kaydına göre … sigortalısı olarak kabul edildiği, ancak mahkemece davacının aynı esnaf sicil kaydına göre 22.03.1985-28.02.1987 tarihleri arasında … sigortalısı olarak kabul edilirken 01.01.1996-26.04.2004 ve 26.05.2004-30.04.2005 tarihlerinde kabul edilmemesi mümkün değildir. Esnaf sicil kaydı bir kimsenin esnaf olarak faaliyette bulunduğunun karinesidir, kaydın devamı boyunca bir dönemde bu kayda dayanarak sigortalı olunduğunun kabulü, bir dönemde kabul olunmaması hatalıdır. Bu sebeplerle, davanın reddine karar verilmesi gerekirken, yazılı şekilde hüküm kurulmuş olması usul ve yasaya aykırı olup bozma sebebidir.
O halde, davalı Kurumun bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, 16/09/2013 gününde oybirliğiyle karar verildi.