YARGITAY KARARI
DAİRE : 21. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2012/23797
KARAR NO : 2013/24778
KARAR TARİHİ : 24.12.2013
MAHKEMESİ :İş Mahkemesi
Davacı, davalılardan işverenlere ait işyerinde 01/10/1998-18/08/2008 tarihleri arasında geçen çalışmalarının tespitine karar verilmesini istemiştir.
Mahkeme, ilamında belirtildiği şekilde, isteğin reddine karar vermiştir.
Hükmün, davacı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi … tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tesbit edildi.
K A R A R
Dava, davacının 01/10/1998-18/08/2008 tarihleri arasında davalılara aiit işyerinde geçen ve Kuruma bildirilmeyen sigortalı çalışmalarının tespiti istemine ilişkindir.
Mahkemece, davanın reddine karar verilmiş ise de, bu sonuca eksik araştırma ve inceleme ile gidilmiştir.
Davanın yasal dayanağını oluşturan 506 sayılı Yasa’nın 79/10. ve 5510 sayılı Yasa’nın 86/9. maddeleri bu tip hizmet tespiti davaları için özel bir ispat yöntemi öngörmemiş ise de, davanın niteliği kamu düzenini ilgilendirdiği ve bu nedenle özel bir duyarlılık ve özenle yürütülmesi gerektiği Yargıtay’ın ve giderek Dairemizin yerleşmiş içtihadı gereğidir.
Öte yandan, Davada sıfat, tarafın dava konusu maddi hukuk ilişkisinin süjesi olup olmamasıyla ilgilidir. Taraf ehliyeti dava şartlarından olup yargılamanın her safhasında re’sen gözönünde tutulması gerekir.
Hizmet tespiti davalarında, davacının tespitini istediği çalışmanın geçtiği işyerinin sahibi olan gerçek ya da tüzelkişi işveren, Sosyal Güvenlik Kurumu ile zorunlu dava arkadaşıdır.
Dosyadaki kayıt ve belgelerden, ihtilaflı dönemde davacının 506 sayılı Yasa kapsamında sigortalılığının bulunmadığı, davalı … adına tescilli … sicil sayılı işyerinin 30/12/2004 tarihinde kanun kapsamına alındığı, … sicil sayılı işyerinin 2004/12-2008/8. aylar arasındaki dönem bordrolarının dosya arasında bulunduğu, ortakları … ve … olan … Unlu Mamüller San. Ve Tic. Ltd. Şti.’nin 14.12.2006 tarihli kararla tasfiyesine karar verildiği ve 27/02/2006 tarihinde ticaret sicilinden terkin edildiği anlaşılmaktadır.
Somut olayda, ihtilaf konusu dönemde … Unlu Mamüller San. Ve Tic. Ltd. Şti. adına tescilli bir işyeri bulunup bulunmadığı araştırılmadan, dönem bordroları getirtilmeden, bordro tanıkları araştırılıp dinlenmeden davanın reddine karar verildiği gibi, davalı … Unlu Mamüller San. Ve Tic. Ltd. Şti.’nin tüzel kişiliğinin tümüyle ortadan kalktığının anlaşılmasına göre, açılan davada pasif husumetin kendisine yöneltilebilmesi için şirketin ihyasının sağlanması hususunda davacıya önel verilerek neticesine göre karar verilmesi yerine, tüzel kişiliği sonlanmış şirket aleyhine açılan bu davada yargılamaya devam olunması hatalıdır.
Yapılacak iş, davalı şirketin ihyası için Ticaret Mahkemesine dava açmak üzere davacıya süre vermek, davalı işverenin göstereceği delilleri toplanmak, ihtilaflı döneme ilişkin dönem bordrolarından ihtilaflı dönemin tamamında kayıtlı ve tarafsız tanıklar saptanarak bunların bilgilerine başvurmak, bordrolarda adı geçen kişilerin adreslerinin tespit edilememesi veya beyanları ile yetinilmediği takdirde, Sosyal Güvenlik Kurumu, zabıta, maliye, meslek odası aracılığı ve muhtarlık marifetiyle işyerine o tarihte komşu olan diğer işyerlerinde uyuşmazlık konusu dönemde çalıştığı tespit edilen kayıtlı komşu işyeri çalışanları; yoksa işyeri sahipleri araştırılıp tespit edilerek çalışmanın niteliği ile gerçek bir çalışma olup olmadığı yönünde yöntemince beyanlarını almak ve gerçek çalışma olgusunu somut ve inandırıcı bilgilere dayalı şekilde kanıtladıktan sonra sonucuna göre karar vermekten ibarettir.
Mahkemece, bu maddi ve hukuki olgular gözetilmeksizin yazılı şekilde karar verilmesi usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O halde, davacının bu yönleri amaçlayan temyiz itirazların kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde davacıya iadesine, 24/12/2013 gününde oybirliğiyle karar verildi.