YARGITAY KARARI
DAİRE : 21. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2012/16204
KARAR NO : 2012/15683
KARAR TARİHİ : 26.09.2012
MAHKEMESİ :İş Mahkemesi
Davacı, Almanyadaki çalışma süresi gözetilerek işe giriş tarihi olan 01/03/1983 tarihinin sigorta başlangıç tarihi olarak kabulüne, aksine Kurum işleminin iptaline karar verilmesini istemiştir.
Mahkeme ilamında belirtildiği şekilde, isteğin kabulüne karar vermiştir.
Hükmün, davalı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi … tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tesbit edildi.
K A R A R
Davacı, yurtdışında sigortalı olarak çalışmaya başladığı tarihin sigortalılık başlangıç tarihi olarak tespitini istemiştir.
Mahkemece, uyuşmazlık hakkında HMK.’nın 320.maddesi uyarınca taraflar duruşmaya davet edilmeden dosya üzerinden karar verilerek davanın kabulüne karar verilmiştir.
HMK.’nın 320/1.maddesinde “mahkeme mümkün olan hallerde tarafları duruşmaya davet etmeden dosya üzerinden karar vereceği” belirtilmişse de bunun öncelikle ön inceleme aşamasında ve “mümkün olan hallerde” olduğu belirtilmek suretiyle sınırlı bir alan gösterilmiştir. Buna göre yargılamaya egemen olan ilkelerden olan hukuki dinlenilme hakkı gereğince hâkimin iki tarafa eşit şekilde hukuki dinlenilme hakkı tanıyarak hükmünü vermelidir. Taraflara hukuki dinlenilme hakkı verilmesi anayasal bir haktır.
HMK’nın 320/1.maddesinde duruşmaya davet edilmeden karar verilecek hallerden biri olarak HMK’nın 138. maddesinde belirtilen dava şartları ve ilk itirazlar olduğu belirtilmiştir. Bu durumda HMK’nın 27.maddesinde de belirtildiği üzere hâkim tarafların açıklama ve ispat hakkını kullanabilmeleri için ilk derece mahkemesinde mutlak surette duruşma yapılması zorunludur. Bu kuralın istisnası HMK’nın 138. maddesindeki belirtilen “dava şartları ve ilk itirazlar” yönünden dosya üzerinde inceleme yapma imkânı sağlamıştır.
Buna göre tarafların iddia ve savunmalarının toplanarak duruşma açılması ve tarafların açıklamaları dinlenildikten sonra sonucuna göre bir karar verilmesi gerekirken yazılı şekilde dosya üzerinden karar verilmesi usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O halde, davalı Kurumun bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ : Temyiz edilen hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, 26/09/2012 gününde oybirliğiyle karar verildi.