YARGITAY KARARI
DAİRE : 21. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2011/9853
KARAR NO : 2011/9954
KARAR TARİHİ : 15.11.2011
MAHKEMESİ :… Mahkemesi
Davacı, 01.05.1996-02.05.2011 tarihleri arasında tarım … sigortalısı olduğunun tesbitine, 6111 sayılı Kanundan yararlandırılmasına karar verilmesini istemiştir.
Mahkeme ilamında belirtildiği şekilde, isteğin * kabulüne karar vermiştir.
Hükmün, davalı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi … tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tesbit edildi.
K A R A R
1-Dosyadaki yazılara, toplanan delillere, hükmün dayandığı gerektirici nedenlere göre davalı Kurumun diğer temyiz itirazlarının reddi gerekir.
2-Dava, davacının tarımsal faaliyeti nedeniyle sattığı ürün bedelinden ilk … prim kesintisinin yapıldığı tarihi takip eden ay başı itibariyle 2926 sayılı Yasa’ya tabi tarım … sigortalısı olduğunun tespiti ile 6111 sayılı Yasa’dan yararlandırılma istemine ilişkindir.
Mahkemece davacının 01.05.1996 tarihi ile dava tarihi olan 02.05.2011 tarihleri arasında tarım … sigortalısı olduğunun tesbitine ve 6111 sayılı Yasa’dan yararlandırılmasına karar verilmiştir.
Davanın yasal dayanağını oluşturan 2926 sayılı Yasa’da 506 sayılı Yasa’nın 79.maddesine koşut geçmiş tarım … hizmetlerinin tesbitine ilişkin bir düzenleme mevcut değildir. 2926 sayılı Yasa’nın 7. maddesi hükmüne göre, bu yasaya göre sigortalı sayılanlar, sigortalı sayıldıkları tarihten itibaren en geç üç ay içinde Kurum’a başvurarak kayıt ve tescillerini yaptırmak zorundadırlar. Anılan Yasa’nın 5. maddesi ile 7. madde de belirtilen süre içinde kayıt ve tescillerini yaptırmayan sigortalıların hak ve yükümlülüklerinin kayıt ve tescil edildikleri tarihi takip eden aybaşından itibaren başlayacağı hükmü getirilmiştir. 2926 sayılı Yasa’nın 2. ve 3. maddeleri kapsamında, kendi nam ve hesabına tarımsal faaliyette bulunanlardan yasanın uygulanma tarihinde 58 yaşını dolduran kadınlarla, 60 yaşını dolduran erkekler dışındakiler bakımından tarım … sigortalılığı zorunlu sigortalılık niteliğinde bulunmaktadır.Başka bir ifade ile sigortalı olmak hak ve yükümlülüğünden vazgeçip kaçınmak mümkün değildir. Diğer yandan resen tescil başlığını taşıyan 9.maddeye göre bu yasa kapsamında sigortalı sayılanların sigortalılıklarının başladığı tarihten itibaren 3 ay içinde Kurum’a kayıt ve tescilini yaptırmayanların tescil işlemlerinin Kurum’ca re’sen yapılması gerekmektedir. 2926 sayılı Yasa’nın 36.maddesi kapsamında Kurum’un prim alacaklarını Bakanlar Kurulu Kararı ile ürün bedellerinden tevkifat suretiyle tahsil etmesi mümkündür. Bu bağlamda 2.madde kapsamına girenlerin belirtilen şekilde prim borçlarının ürün bedellerinden tevkifat suretiyle kesilerek …’a ödenmesi halinde kayıt ve tescil için kurum’a başvuru olmasa dahi bahse konu biçim de prim ödenmesi suretiyle kayıt ve tescil konusundaki iradelerini ortaya koydukları tartışmasızdır.
…’un … bu prim ödenmesine rağmen, sigortalıyı re’sen kayıt ve tescil etmemesi yasanın kendisine yüklediği re’sen tescil mükellefiyetine aykırılık teşkil etmektedir. 2926 sayılı Yasa’nın 10.maddesine göre kayıt ve tescil işlemlerinde Valilik, Kaymakamlık, Özel İdare, Belediye, Muhtarlık ve Nüfus İdareleri kayıtları ile diğer kamu kurum ve kuruluşlarının, kanunla kurulu meslek kuruluşlarının, tarım satış kooperatifler kanununa göre kurulan … Kooperatifleri ile Birliği, … Fabrikaları Anonim Şirketi ve tarım kesimine yönelik faaliyette bulunan milli bankaların kayıtlarının esas alınacağı bildirilmiştir. Bu kayıtların tarımda kendi adına ve hesabına bağımsız çalışmanın yasal karinesi olduğu ortadadır.
Dosyadaki kayıt ve belgelerden davacının şekerpancarı bedelinden 16.4.1996 tarihinde ilk … prim kesintisinin yapıldığı, 1997, 1998, 1999 yıllarında ve 17.5.2002, 18.5.2004, 20.5.2005 tarihlerinde kesintisinin devam ettiği, 2000-2001 yıllarında ürün teslimi olmadığı, 2003 yılında ise ürün teslim ettiği, Ziraat Odası kaydının 20.1.1998-14.10.2005 tarihleri arasında, …Kooperatifi kaydının 25.3.2002-30.9.2005 tarihleri arasında devam ettiği, Tarım Kredi Kooperatifi kaydının olmadığı, adına kayıtlı zirai arazilerinin bulunduğu anlaşılmıştır.
Mahkemece, davacının sattığı ürün bedelinden ilk … prim kesintisinin yapıldığı 16.4.1996 tarihini takip eden ay başı olan 1.5.1996 tarihinden itibaren kesinti ve kayıt bulunan 31.12.2005 tarihine kadar olan dönem yönünden verilen tespit kararı yerinde ise de; prim kesintisinin bulunmadığı ve tarımsal faaliyetin kanıtlanamadığı 1.1.2006-2.5.2011 tarihleri arasında 2926 sayılı Yasanın 10. maddesinde belirtilen kayıtlar bulunmadığı ve tarımsal faaliyet bu madde kapsamında kanıtlanamadığı halde bu yılların soyut muhtar beyanı ve zabıta araştırmasına dayalı olarak kabul edilmesi usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O halde, davalı Kurumun bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, 15.11.2011 gününde oybirliğiyle karar verildi.