YARGITAY KARARI
DAİRE : 21. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2011/9815
KARAR NO : 2011/9950
KARAR TARİHİ : 15.11.2011
MAHKEMESİ :… Mahkemesi
Davacı, 1.4.1999- 2.1.2011 tarihleri arasında Tarım … sigortalısı olduğunun tesbitine karar verilmesini istemiştir.
Mahkeme ilamında belirtildiği şekilde, isteğin kısmen kabulüne karar vermiştir.
Hükmün taraf vekilleri tarafından temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi … tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tesbit edildi.
K A R A R
1-Dosyadaki yazılara, toplanan delillere, hükmün dayandığı gerektirici nedenlere göre davacının tüm, davalı Kurumun diğer temyiz itirazlarının reddi gerekir.
2-Dava, davacının 1.4.1999-2.1.2011 tarihleri arasında 2926 sayılı Yasa’ya tabi tarım … sigortalısı olduğunun tespiti istemine ilişkindir.
Mahkemece istemin kısmen kabulüyle; davacının 1.4.1999-31.12.1999 ve 1.10.2008-2.1.2011 tarihleri arasında 2926 sayılı Yasa’ya tabi tarım … sigortalısı olduğunun tespitine karar verilmiştir.
Davanın yasal dayanağını oluşturan 2926 sayılı Yasa’da 506 sayılı Yasa’nın 79.maddesine koşut geçmiş tarım … hizmetlerinin tesbitine ilişkin bir düzenleme mevcut değildir. 2926 sayılı Yasa’nın 7. maddesi hükmüne göre, bu yasaya göre sigortalı sayılanlar, sigortalı sayıldıkları tarihten itibaren en geç üç ay içinde Kurum’a başvurarak kayıt ve tescillerini yaptırmak zorundadırlar. Anılan Yasa’nın 5. maddesi ile 7. madde de belirtilen süre içinde kayıt ve tescillerini yaptırmayan sigortalıların hak ve yükümlülüklerinin kayıt ve tescil edildikleri tarihi takip eden aybaşından itibaren başlayacağı hükmü getirilmiştir. 2926 sayılı Yasa’nın 2. ve 3. maddeleri kapsamında, kendi nam ve hesabına tarımsal faaliyette bulunanlardan yasanın uygulanma tarihinde 58 yaşını dolduran kadınlarla, 60 yaşını dolduran erkekler dışındakiler bakımından tarım … sigortalılığı zorunlu sigortalılık niteliğinde bulunmaktadır. Başka bir ifade ile sigortalı olmak hak ve yükümlülüğünden vazgeçip kaçınmak mümkün değildir. Diğer yandan resen tescil başlığını taşıyan 9.maddeye göre bu yasa kapsamında sigortalı sayılanların sigortalılıklarının başladığı tarihten itibaren 3 ay içinde Kurum’a kayıt ve tescilini yaptırmayanların tescil işlemlerinin Kurum’ca re’sen yapılması gerekmektedir. 2926 sayılı Yasa’nın 36.maddesi kapsamında Kurum’un prim alacaklarını Bakanlar Kurulu Kararı ile ürün bedellerinden tevkifat suretiyle tahsil etmesi mümkündür. Bu bağlamda 2.madde kapsamına girenlerin belirtilen şekilde prim borçlarının ürün bedellerinden tevkifat suretiyle kesilerek …’a ödenmesi halinde kayıt ve tescil için kurum’a başvuru olmasa dahi bahse konu biçim de prim ödenmesi suretiyle kayıt ve tescil konusundaki
iradelerini ortaya koydukları tartışmasızdır. …’un … bu prim ödenmesine rağmen, sigortalıyı re’sen kayıt ve tescil etmemesi yasanın kendisine yüklediği re’sen tescil mükellefiyetine aykırılık teşkil etmektedir. 2926 sayılı Yasa’nın 10.maddesine göre kayıt ve tescil işlemlerinde Valilik, Kaymakamlık, Özel İdare, Belediye, Muhtarlık ve Nüfus İdareleri kayıtları ile diğer kamu kurum ve kuruluşlarının, kanunla kurulu meslek kuruluşlarının, tarım satış kooperatifler kanununa göre kurulan … Kooperatifleri ile Birliği, T.Şeker Fabrikaları Anonim Şirketi ve tarım kesimine yönelik faaliyette bulunan milli bankaların kayıtlarının esas alınacağı bildirilmiştir. Bu kayıtların tarımda kendi adına ve hesabına bağımsız çalışmanın yasal karinesi olduğu ortadadır.
Dosyadaki kayıt ve belgelerden; davacının 3.1.2011 tarihinde Tarım … sigortalısı olarak tescilinin yapıldığı, teslim etmiş olduğu tütün ürün bedelinden 30.3.1998 tarihinde ilk … prim kesintisinin yapıldığı, 30.4.1999 tarihinde de kesintisinin olduğu, Ziraat Odası kaydının 3.1.2011 tarihinden itibaren devam ettiği, Tarım Kredi Kooperatifi ve…Kooperatifi kaydının bulunmadığı, üzerine kayıtlı zirai arazisinin bulunmadığı, tarımsal kredi kullanmadığı anlaşılmıştır.
Mahkemece talep gözetilerek davacının … prim kesintisinin yapıldığı 30.4.1999 tarihini takip eden aybaşı olan 1.5.1999 tarihinden itibaren 31.12.1999 tarihine kadar olan dönem yönünden verilen tespit kararı yerinde ise de; prim kesintisinin bulunmadığı ve tarımsal faaliyetin kanıtlanamadığı 2926 sayılı Yasanın 10. maddesinde belirtilen kayıtların bulunmadığı 01.04.1999-30.04.1999 ve 1.10.2008-2.1.2011 tarihleri arasındaki döneme ilişkin istemin soyut muhtar beyanı ve zabıta araştırmasına dayalı olarak kabul edilmesi usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
Ne var ki bu yanlışlığın giderilmesi yeniden yargılama yapılmasını gerektirmediğinden H.U.M.K’nun 438/7.maddesi uyarınca hüküm bozulmamalı düzeltilerek onanmalıdır.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle hüküm fıkrasının 1., 2., 3., 4., 5. satırlarının tümüyle silinerek yerine; “1-Davanın kısmen kabulüne, davacının 1.5.1999-31.12.1999 tarihleri arasında, 2926 sayılı Yasa’ya tabi tarım … sigortalısı olduğunun tespitine, fazla istemin reddine” rakam ve sözcüklerinin yazılmasına, kararın bu düzeltilmiş şekli ile ONANMASINA, 15.11.2011 gününde oybirliğiyle karar verildi.