YARGITAY KARARI
DAİRE : 21. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2011/10129
KARAR NO : 2011/9957
KARAR TARİHİ : 15.11.2011
MAHKEMESİ :… Mahkemesi
Davacı, ilk prim kesintisinin yapıldığı 29.03.2011 tarihine kadar tarım … sigortalısı olduğunun tesbitine karar verilmesini istemiştir.
Mahkeme ilamında belirtildiği şekilde, isteğin kısmen kabulüne karar vermiştir.
Hükmün davalı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi … tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tesbit edildi.
K A R A R
1-Dosyadaki yazılara, toplanan delillere, hükmün dayandığı gerektirici nedenlere göre davalının aşağıdaki bendin kapsamı dışındaki diğer temyiz itirazlarının reddine,
2-Dava; davacının ilk prim kesintisinin yapıldığı ayı takip eden aybaşından başlayarak 29/03/2011 tarihine kadar tarım … sigortalısı olduğunun tespiti istemine ilişkindir.
Mahkemece, davanın kısmen kabulü ile davacının 01/05/1996-31/12/1997, 01/06/2000—31/12/2000 ve 01/07/2003—29/03/2011 tarihleri arasında 2926 sayılı Kanuna tabi Tarım … sigortalısı olduğunun tespitine karar verilmiştir.
Davanın yasal dayanağını oluşturan 2926 sayılı Yasa’da 506 sayılı Yasa’nın 79. maddesine koşut geçmiş tarım … hizmetlerinin tespitine ilişkin bir düzenleme mevcut değildir. 2926 sayılı Yasa’nın 7. maddesi hükmüne göre, bu yasaya göre sigortalı sayılanlar, sigortalı sayıldıkları tarihten itibaren en geç üç ay içinde Kurum’a başvurarak kayıt ve tescillerini yaptırmak zorundadırlar. Anılan Yasa’nın 5. maddesi ile 7. maddede belirtilen süre içinde kayıt ve tescillerini yaptırmayan sigortalıların hak ve yükümlülüklerinin kayıt ve tescil edildikleri tarihi takip eden aybaşından itibaren başlayacağı hükmü getirilmiştir. 2926 sayılı Yasa’nın 2. ve 3. maddeleri kapsamında, kendi nam ve hesabına tarımsal faaliyette bulunanlardan yasanın uygulanma tarihinde 50 yaşını dolduran kadınlarla, 55 yaşını dolduran erkekler dışındakiler bakımından tarım … sigortalılığı zorunlu sigortalılık niteliğinde bulunmaktadır. Başka bir ifade ile sigortalı olmak hak ve yükümlülüğünden vazgeçip kaçınmak mümkün değildir. Diğer yandan re’sen tescil başlığını taşıyan 9. maddeye göre bu yasa kapsamında sigortalı sayılanların sigortalılıklarının başladığı tarihten itibaren 3 ay içinde Kurum’a kayıt ve tescilini yaptırmayanların tescil işlemlerinin Kurum’ca re’sen yapılması gerekmektedir. 2926 sayılı Yasa’nın 36. maddesi kapsamında Kurum’un prim alacaklarını Bakanlar Kurulu Kararı ile ürün bedellerinden tevkifat suretiyle tahsil etmesi mümkündür. Bu bağlamda 2. madde kapsamına girenlerin belirtilen şekilde prim borçlarının ürün bedellerinden tevkifat suretiyle kesilerek …’a ödenmesi halinde kayıt ve tescil için Kurum’a başvuru olmasa dahi bahse konu biçimde prim ödenmesi suretiyle kayıt ve
tescil konusundaki iradelerini ortaya koydukları tartışmasızdır. …’un işbu prim ödenmesine rağmen, sigortalıyı re’sen kayıt ve tescil etmemesi yasanın kendisine yüklediği re’sen tescil mükellefiyetine aykırılık teşkil etmektedir. 2926 sayılı Yasa’nın 10. maddesine göre kayıt ve tescil işlemlerinde Valilik, Kaymakamlık, Özel İdare, Belediye, Muhtarlık ve Nüfus İdareleri kayıtları ile diğer kamu kurum ve kuruluşlarının, kanunla kurulu meslek kuruluşlarının, tarım satış Kooperatifler Kanunu’na göre kurulan … Kooperatifleri ile Birliği, T. … Fabrikaları Anonim Şirketi ve tarım kesimine yönelik faaliyette bulunan milli bankaların kayıtlarının esas alınacağı bildirilmiştir. Bu kayıtların tarımda kendi adına ve hesabına bağımsız çalışmanın yasal karinesi olduğu ortadadır.
1-Yukarıda yer alan hukuki açıklamalar ışığında dava dosyasının incelenmesinde; 29/03/2011 tarihinde davacının tarım … sigortalısı olarak tescilinin yapıldığı, davacının 01/07/2003 tarihinden itibaren ziraat odasında,18/04/2008 tarihinden itibaren pancar ekicileri kooperatifine kayıtlı olduğu, sırasıyla Nisan/1996, Nisan/1998,Mayıs/2000 yıllarında prim kesintisi yapıldığı anlaşılmıştır.
Somut olayda, davacının, prim kesintisinin yapıldığı 01.05.1996-31.12.1997 ve 01.06.2000-31.12.2000 dönemleri için verilen tespit kararı yerinde ise de, yeni bir prim kesintisinin bulunmadığı 01.07.2003-29.03.2011 tarihleri arasındaki süre yönünden salt ziraat odası ve pancar ekicileri kooperatifine kaydına dayalı olarak tespit kararı verilmesi isabetsizdir. Çünkü bu kayıtlar tek başına sigortalılığı başlatmaya yeterli değildir.
2-Nisan/98 yılı prim kesintisi için kararda sigortalılık tespitine yer verilmemiş ise de bu konuda temyiz bulunmadığından bozma nedeni yapılmamıştır.
Yapılacak …; 01.07.2003-29.03.2011 dönemine yönelik davacının prim kesintisi bulunup bulunmadığını yeniden araştırarak sonucuna göre karar vermekten ibarettir.
Mahkemece bu maddi ve hukuki olgular gözetilmeden 01.07.2003-29.03.2011 tarihleri arası tarım … sigortalısı olduğunun tespitine karar verilmesi usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O halde, davalı Kurum vekilinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, 15.11.2011 gününde oybirliğiyle karar verildi.