YARGITAY KARARI
DAİRE : 21. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2010/4703
KARAR NO : 2011/5232
KARAR TARİHİ : 06.06.2011
MAHKEMESİ :İş Mahkemesi
Davacı,sigortalılık başlangıç tarihinin 14.1.1979 olduğunun tesbitine karar verilmesini istemiştir.
Mahkeme ilamında belirtildiği şekilde, isteğin kabulüne karar vermiştir.
Hükmün davalı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi … tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tesbit edildi.
K A R A R
Dava, davacının sigortalılık başlangıcının 14.01.1979 tarihi olduğunun tespiti istemine ilişkindir.
Bir kimsenin sigortalı sayılabilmesi için sigortalı işe giriş bildirgesinin varlığı yeterli değildir.Aynı zamanda o kimsenin Yasa’nın belirlediği biçimde (506 sayılı Yasa’nın 2. maddesi ve 5510 sayılı Yasa’nın 4/a maddesi) eylemli olarak çalışması da koşuldur. Bu yön 506 sayılı Yasa’nın 6. maddesi ile 5510 sayılı Yasa’nın 7/a maddesinde ve Yargıtay Hukuk Genel Kurulunun 1999/21-549-555, 2005/21-437-448 ve 2007/21-306-320 sayılı kararlarında da vurgulanmıştır. Bu bakımdan davacının işyerinde eylemli olarak çalışıp çalışmadığının yöntemince araştırılması gerektiği ortadadır.
Dosya içeriğinden, davacının … adına tescilli iş yerinde 14.01.1979 tarihinde işe girdiğini gösterir giriş bildirgesinin usulüne uygun olarak Kurumca intikal ettirildiği, işyerine ait 1978/1,2,3,4 dönem ile 1979/2.3.4 dönem bordrolarının Kuruma verildiği, 1979/1 dönem bordrosunun verilmediği, giriş bildirgesinin verildiği iş yerinden davacının çalışmasının bildirilmediği anlaşılmaktadır.
Bu tür davalar yalnızca bir günlük çalışmanın tespitinden ibaret olarak görülmemeli, bir günlük çalışmanın kabulü ile saptanacak sigortalılık başlangıcının sigortalıya sağlayacağı sigortalılık süresi ile birlikte kazandıracağı haklar dikkate alınmalı ve giriş bildirgesi ile birlikte eylemli çalışmanın bulunup bulunmadığı özellikle belirlenmeli, buna göre dönem bordrosunda yer alan ve davacının talep ettiği tarihte çalışması mevcut tanıklar ile gerektiğinde komşu işyerleri çalışanları olduğu kayıtlarla ya da emniyet yolu ile yaptırılacak araştırma ile belirlenen kimselerin beyanlarına başvurulmalı, sonucuna göre karar verilmelidir.
Somut olayda; iş yerinden Kuruma 1979/1 dönem bordrosunun verilmediği ve dinlenen tanık … giriş bildirgesinin verildiği iş yerinde 10.05.1979 tarihinden itibaren 52 günlük çalışmasının Kuruma bildirildiği, giriş bildirgesinin verildiği …’ın 1979/1 döneminde çalışması bulunmadığı halde beyanı ile yetinilerek sonuca gidildiği görülmüştür.
Yapılacak iş; davacının çalışması ile igili işe giriş bildirgesinin verildiği iş yerinden 1979/1 döneme ait bordroların Kuruma verilmemiş olması nedeni ile Belediyeden, Vergi Dairesinden gerekirse ilgili SGK İl Müdürlüğünden bu iş yerine ihtilaf tarihinde komşu olan işyerlerini belirleyip, bu işyerlerinde çalıştığı tespit edilen kayıtlı komşu işyeri çalışanlarının kayıtları SGK’dan getirtilerek bu kişilerin tanık olarak beyanlarına başvurmak, çalışmanın niteliği ile gerçek bir çalışma olup olmadığı yönünde yöntemince beyanlarını almak, çalışma olgusunu somut ve inandırıcı bilgilere dayalı şekilde 506 sayılı Yasanın 2, 6, 9 ve 79/8. maddeleri gereğince kanıtladıktan sonra sonucuna göre karar vermekten ibarettir.
Mahkemece, bu maddi ve hukuki olgular göz önünde tutulmaksızın eksik inceleme ile yazılı şekilde hüküm kurulması usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O halde, davalı Kurum vekilinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, 06.06.2011 gününde oybirliğiyle karar verildi.