YARGITAY KARARI
DAİRE : 21. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2010/1876
KARAR NO : 2010/8790
KARAR TARİHİ : 21.09.2010
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk (İş) Mahkemesi
Davacılar, murisinin iş kazası sonucu ölümünden doğan manevi tazminatın ödetilmesi davasının yapılan yargılaması sonunda, ilamya yazılı nedenlerle 30.000,00 TL manevi tazminatın yasal faiziyle birlikte davalılardan … Petrol Ltd. Şti.den alınarak davacılara verilmesine, diğer dıavalılar hakkındaki açılan davanın reddine ilişkin hükmün süresi içinde temyizen incelenmesi davalılardan … Petrol Ltd. Şti vekilince istenilmesi ve de duruşma talep edilmesi üzerine dosya incelenerek işin duruşmaya tabi olduğu anlaşılmış ve duruşma için 21.9.2010 Salı günü tayin edilerek taraflara çağrı kağıdı gönderilmişti. Duruşma günü davalılardan … Petrol Ltd. Şti vekili Avukat … geldi. Karşı taraf ile diğer davalılar adına gelen olmadı. Duruşmaya başlanarak hazır bulunan Avukatın sözlü açıklaması dinlendikten sonra duruşmaya son verilerek aynı gün Tetkik Hakimi … tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okundu, işin gereği konuşulup düşünüldü, ve aşağıdaki karar tesbit edildi.
K A R A R
Dava; 15.10.2002 tarihinde trafik iş kazası sonucu ölen sigortalının hak sahiplerinin manevi zararının giderilmesi istemine ilişkindir.
Mahkemece; davalı … Konfeksiyon Gıda Nakliye Tur. Tic. Ltd. Şti.’nin % 100 oranında kusurlu bulunduğuna ilişkin Adli Tıp Kurumu Ankara Adli Tıp Gurup Başkanlığı Trafik İhtisas Dairesince düzenlenen 19.10.2007 tarihli kusur raporu hükme esas alınmak suretiyle davacılardan anne ve baba bakımından davanının kabulüne, kardeşler bakımından ise kısmen kabulü ile hüküm altına alınan tazminatların davalılardan … Petrol Ürünleri Konfeksiyon Gıda Nakliye Tur.Tic. Ltd. Şti.’den tahsiline, diğer davalılara yönelik davanının ise kusurları bulunmadığından reddine karar verilmiş ve bu karar süresinde aleyhine hüküm kurulan davalı … Konfeksiyon, Gıda Nakliye, Tur Tic Ltd Şti vekilince temyiz edilmiştir.
Zararlandırıcı olaya maruz kalan işçinin, davalılardan …, … ve …’e ait işyerinde çalışmakta iken işverence temin edilen ve davalılardan …’ın sevk ve idaresinde servis aracı ile olay günü saat 23,00 sularında işten eve dönerken, davalı … Konfeksiyon Gıda Nakliye Tur. Tic. Ltd. Şti. tarafından işletilmekte olan akaryakıt istasyonu ve dinlenme tesislerinde mola veren davalı …’e ait tankerden dökülen mazotun yağan yağmur zemindeki eğim ve istasyon girişindeki mazgalların tıkalı olması nedeniyle yola yayılması ile kayganlaşan yolda, servis araç şoförünün direksiyon hâkimiyetini kaybederek aracın şarampole yuvarlanması ile meydana gelen trafik kazasında öldüğü dosya içerisindeki bilgi ve belgelerden anlaşılmaktadır.
İnsan yaşamının kutsallığı çevresinde işveren, işyerinde işçilerin sağlığını ve iş güvenliğini sağlamak için gerekli olanı yapmak ve bu husustaki şartları sağlamak ve araçları noksansız bulundurmakla yükümlü olduğu İş Kanununun 73.maddesinin açık buyruğudur.
Olayla ilgili olarak kesinleşen ceza davasında; tanker sürücüsü Mehmet İnan’a 5/8 ve İpekyolu-… tesisleri sorumlusu …’e 3/8 oranında kusur veren kusur raporu hükme esas alınmak suretiyle adı geçenlerin mahkûmiyetine karar verilmiştir. Yargılama sırasında ise trafik polis memuru bilirkişi tarafından düzenlen 03.10.2006 tarihli ilk bilirkişi raporunda servis araç şoförüne 4/8, Tanker sürücüsüne 2/8 ve … Petrol sahibine 2/8 oranında kusur verilmiş, mahkemece Adli Tıp Ankara Gurup Başkanlığınca düzenlenen ve … Petrol Ürünleri Konfeksiyon Gıda Nakliye Tur. Tic. Ltd. Şti.’ne % 100 kusur veren kusur raporu hükme esas alınmıştır.
Oysa, hükme dayanak alınan bilirkişi raporunda; bilirkişiler, İş Kanununun 77.maddesinin öngördüğü koşulları göz önünde tutarak ve özellikle işyerinin niteliğine göre, işyerinde uygulanması gereken İş Sağlığı ve Güvenliği Yönetmeliğinin ilgili maddelerini incelemek suretiyle, işverenin, işyerinde alması gerekli önlemlerin neler olduğu, hangi önlemleri aldığı, hangi önlemleri almadığı, alınan önlemlere işçinin uyup uymadığı gibi hususlar ayrıntılı bir biçimde incelemek suretiyle kusurun aidiyeti ve oranı hiç bir kuşku ve duraksamaya yer vermeyecek biçimde, saptamadıkları anlaşılmaktadır. Hal böyle olunca, kusur raporunun, İş Kanununun 77.maddesinin öngördüğü koşulları içerdiği giderek hükme dayanak alınacak nitelikte olduğu söylenemez.
Bu duruma göre kusurun aidiyeti ve dağılımı açısından aynı olay nedeniyle farklı değerlendirmelerinin bulunduğu ortadadır. Hal böyle olunca mahkemece kusur raporları arasındaki çelişki giderilmeden 19.10.2007 tarihli kusur raporu esas alınarak yazılı şekilde hüküm kurulması usul ve yasaya aykırı olmuştur.
Öte yandan BK’nun 53.maddesine ve yerleşik Yargıtay uygulanmasına göre, hukuk hakimi: kusur ve derecesinin belirlenmesi bakımından ceza mahkemesinin kesinleşmiş kararları ile ilke olarak bağlı değilse de ceza mahkemesinden verilen sanığın isnat edilen eylemi işlemediğinin kesin olarak tespiti olgusuna dayalı beraat kararı ile ve o eylemin hukuka aykırılığını ve failini belirleyen mahkumiyet kararına bu yönleri ile bağlıdır. Bu yönünün göz ardı edilmesi de isabetli değildir.
Yapılacak iş; işçi sağlığı-iş güvenliği konularında uzman ehil bilirkişi kuruluna konuyu yukarıda açıklandığı biçimde inceletmek, verilen rapor dosyadaki bilgi ve belgelerle birlikte değerlendirilerek kusur raporları arasındaki çelişki giderilmek ve sonuca göre karar vermekten ibarettir.
Mahkemece bu maddi ve hukuki olgular göz önünde tutulmaksızın ve özellikle, kusur raporları arasındaki çelişki giderilmeksizin, ceza davasında kesinleşen olgular göz ardı edilerek inandırıcı güç ve nitelikte olmayan, 77.maddenin öngördüğü koşulları içermeyen 19.10.2007 tarihli kusur raporunun hükme dayanak almak suretiyle yazılı şekilde hüküm kurulması usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O halde, davalı … Konfeksiyon Gıda Nakliye Tur.Tic.Ltd. Şti. vekilinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, bozmanın niteliğine göre sair yönlerin incelenmesine şimdilik yer olmadığına, davalılardan … Petrol Ltd. Şti yararına takdir edilen 750.00 TL duruşma Avukatlık parasının karşı tarafa yükletilmesine, 21.09.2010 gününde oybirliğiyle karar verildi.