YARGITAY KARARI
DAİRE : 21. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2010/11343
KARAR NO : 2012/5512
KARAR TARİHİ : 09.04.2012
MAHKEMESİ :İş Mahkemesi
Davacı, iş kazası sonucu maluliyetinden doğan maddi ve manevi tazminatın ödetilmesine karar verilmesini istemiştir.
Mahkeme ilamında belirtildiği şekilde, isteğin kısmen kabulüne karar vermiştir.
Hükmün davacı ile davalılardan … Tur. A.Ş. vekilleri tarafından temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi … tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
K A R A R
1-Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle kanuni gerektirici nedenlere göre davacı ve davalı … Tur.İnş.San. Ve Tic.AŞ’nin aşağıdaki bentlerin kapsamı dışındaki diğer temyiz itirazlarının reddine,
2-Dava, iş kazasına uğrayan davacının maddi ve manevi zararlarının giderilmesi istemine ilişkindir.
Mahkemece, davanın kısmen kabulü ile 90,00 TL maddi ve 25.000,00 TL manevi tazminatın davalılar … ve … Turizm Ticaret İnşaat Sanayi A.Ş’nden olay tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacıya verilmesine, davalılar … ve … Hidrolik Pnömatik San. ve Tic.Ltd.Şti hakkındaki davanın feragat nedeniyle reddine, davalı … Lunapark Ltd. Şti hakkındaki davanın kusuru bulunmadığından reddine karar verilmiştir.
Davacı, aralarında ihtiyari dava arkadaşlığı bulunan davalı müteselsil borçlulardan birisi hakkındaki davasından feragat ederse, diğer davalılar, feragat edilenin kusuru oranında sorumluluktan kurtulurlar. 818 sayılı Borçlar Kanunu’nun 147/2 ve 6098 sayılı Borçlar Kanunu’nun 168/2 maddesine göre alacaklı, borçlulardan birinin durumunu diğerlerinin zararına olarak iyileştirirse bunun sonuçlarına katlanır. Bu gibi hallerde feragat edilenin kusuru düşüldükten sonra bulunacak kusur oranı üzerinden maddi ve manevi zarar belirlenir.
Somut olayda, davacı, 26.12.2008 tarihli dilekçesi ile davalılardan … Hidrolik Pnömatik San. ve Tic.Ltd.Şti ve … aleyhine açtığı davadan feragat ederek bu davalıların kusuruna isabet eden kısım için hüküm kurulmamasını talep ettiğinden, müteselsil sorumlu davalıların toplam kusur oranı % 55 kabul edilerek maddi ve manevi zararın belirlenmesi gerekirken mahkemece davalıların kusur oranının % 90 olduğu kabul edilerek maddi ve manevi zararın belirlenmesi usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
3-… tarafından karşılanmayan zararın ödetilmesine ilişkin davalarda (tazminat davaları) öncelikle haksız zenginleşmeyi ve mükerrer ödemeyi önlemek için Kurum tarafından sigortalıya bağlanan gelirin peşin sermaye değerinin tazminattan düşülmesi gerektiği Yargıtay’ın oturmuş ve yerleşmiş görüşlerindendir. Diğer yandan, sigortalıya bağlanacak gelir ve hükmedilecek tazminatın miktarını doğrudan etkilemesi nedeniyle, işçide oluşan meslekte güç kayıp oranının hiçbir kuşku ve duraksamaya yer vermeksizin kesin olarak saptanması gerekir.
Somut olayda, Kurumun olayı iş kazası kabul ettiği ancak davacıda oluşan maluliyetin kesin olarak saptanmadığı anlaşılmaktadır.
Öte yandan, davacı vekiline maluliyetin belirlenmesi amacıyla yapılacak işlemler, davacının yapması gerekenler ve sonuçlarının yöntemine uygun bir biçimde hatırlatılması ile yetinilmesi gerekirken 1166 sayılı Avukatlık Kanunu ve 1086 sayılı HMK’ya göre avukatın, müvekkilini duruşmada hazır etme hak ve yetkisi bulunmadığı halde davacı vekiline davacıyı mahkemede hazır etmesi gerektiğine yönelik ihtarlı ara karara hukuken değer verilemez.
Mahkemece bu maddi ve hukuki olgular nazara alınmaksızın maluliyet oranı kesin olarak belirlenmeden ve iş kazası sigorta kolundan sürekli iş göremezlik geliri bağlanması için Kuruma başvurmak üzere davacıya önel verilmeden yazılı şekilde maddi ve manevi tazminata karar verilmesi usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
4-Davacının maluliyet oranı kesin olarak belirlendikten sonra % 10 ve üzerinde sürekli işgöremezliğe uğraması halinde sürekli iş göremezlik gelirine hak kazanacağı açık olup davacının maddi zararı belirlenirken davacıya ödenen geçici işgöremezlik ödeneğinin kurumdan sorularak maddi zarar miktarından düşülmesi gerektiği halde iş kazası sonucu kalça kemiği kırılan ve 58 gün süreyle tedavi gören davacıya geçici işgöremezlik ödeneği ödenip ödenmediği ve ödenmiş ise miktarı sorulmadan hüküm kurulması usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
Kabule göre de, davalılardan … ve … Tur.İnş.San. Ve Tic.AŞ yararına reddedilen maddi ve manevi tazminat miktarı üzerinden ayrı ayrı avukatlık ücretine hükmedilmiş ise de red sebebi ortak olan bu davalılar yararına tek avukatlık ücretine hükmedilmesi gerektiğinin ve reddine karar verilen manevi tazminat miktarı üzerinden hesaplanan avukatlık ücretinin kabulüne karar verilen manevi tazminat miktarı üzerinden hükmedilen avukatlık ücretini geçemeyeceğinin düşünülmemesi doğru değildir.
Yapılacak iş, davacıya Kuruma müracaat ederek sürekli iş göremezlik oranının belirlenmesi giderek iş kazası sigorta kolundan sürekli iş göremezlik geliri bağlanması için önel vermek ve sonucuna göre müteselsil sorumlu davalıların toplam kusur oranını % 55 kabul ederek 4447 sayılı Yasanın16.maddesiyle 506 sayılı Yasa’ya eklenen Ek 38. maddesi gereğince hüküm tarihine en yakın tarihte belli olan artışlara göre hesaplanan tüm peşin sermaye değerini Kurumdan sormak, bildirilen miktarı hüküm tarihine en yakın tarihte belli olan ücret artışları nazara alınarak ve 60 yaştan sonra bakiye ömrüne kadar (pasif dönemde) asgari ücret esas alınarak hesaplanan tazminattan indirerek davacının maddi ve manevi zararını belirlemek, dosyada bulunun 25.12.2004 tarihli ibranamenin hukuken geçerli olup olmadığını ve kapsamını (maddi ve/veya manevi), borcu sona erdirip erdirmediğini ve hangi davalı açısından hukuki değer ifade ettiğini belirlemek, davacıya geçici işgöremezlik ödeneği ödenip ödenmediğini ve ödenmiş ise miktarını Kurumdan sorarak davacının maddi zararından indirerek davacının maddi zararını belirlemek ve uygun bir miktar manevi tazminata karar vermekten ibarettir.
O halde davacı ve davalı … Tur.İnş.San. Ve Tic.AŞ’nin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve karar bozulmalıdır.
SONUÇ: Hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde temyiz edenlere iadesine, 09.04.2012 gününde oybirliğiyle karar verildi.