YARGITAY KARARI
DAİRE : 21. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2009/5594
KARAR NO : 2010/4320
KARAR TARİHİ : 14.04.2010
MAHKEMESİ :İş Mahkemesi
Davacı, 1.10.1987 tarihinden SSK sigortalılığı haricinde Tarım … sigortalısı olduğunun tespitine karar verilmesini istemiştir.
Mahkeme ilamında belirtildiği şekilde, isteğin reddine karar vermiştir.
Hükmün davacı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi … tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tesbit edildi.
K A R A R
1-Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle kanuni gerektirici nedenlere göre davacı vekilinin aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan temyiz itirazlarının reddine.
2- Davacı, 01.11.1987 ila dava tarihi olan 01.08.2008 tarihleri arasındaki 2926 sayılı Yasa’ya tabi tarım … sigortalılığının; 506 sayılı Yasa’ya tabi zorunlu sigortalı çalışmaları dışında geçerli olduğunun tespitini talep etmiştir.
Mahkemece davanın reddine karar verilmiştir.
Davanın yasal dayanağını oluşturan 2926 sayılı Yasa’da 506 sayılı Yasa’nın 79.maddesine koşut geçmiş tarım … hizmetlerinin tesbitine ilişkin bir düzenleme mevcut değildir. 2926 sayılı Yasa’nın 7. maddesi hükmüne göre, bu yasaya göre sigortalı sayılanlar, sigortalı sayıldıkları tarihten itibaren en geç üç ay içinde Kurum’a başvurarak kayıt ve tescillerini yaptırmak zorundadırlar. Anılan Yasa’nın 5. maddesi ile 7. madde de belirtilen süre içinde kayıt ve tescillerini yaptırmayan sigortalıların hak ve yükümlülüklerinin kayıt ve tescil edildikleri tarihi takip eden aybaşından itibaren başlayacağı hükmü getirilmiştir. 2926 sayılı Yasa’nın 2. ve 3. maddeleri kapsamında, kendi nam ve hesabına tarımsal faaliyette bulunanlardan yasanın uygulanma tarihinde 50 yaşını dolduran kadınlarla, 55 yaşını dolduran erkekler dışındakiler bakımından tarım … sigortalılığı zorunlu sigortalılık niteliğinde bulunmaktadır. Başka bir ifade ile sigortalı olmak hak ve yükümlülüğünden vazgeçip kaçınmak mümkün değildir. Diğer yandan resen tescil başlığını taşıyan 9.maddeye göre bu yasa kapsamında sigortalı sayılanların sigortalılıklarının başladığı tarihten itibaren 3 ay içinde Kurum’a kayıt ve tescilini yaptırmayanların tescil işlemlerinin Kurum’ca re’sen yapılması gerekmektedir. 2926 sayılı Yasa’nın 36.maddesi kapsamında Kurum’un prim alacaklarını Bakanlar Kurulu Kararı ile ürün bedellerinden tevkifat suretiyle tahsil etmesi mümkündür. Bu bağlamda 2.madde kapsamına girenlerin belirtilen şekilde prim borçlarının ürün bedellerinden tevkifat suretiyle kesilerek …’a ödenmesi halinde kayıt ve tescil için kurum’a başvuru olmasa dahi bahse konu biçim de prim ödenmesi suretiyle kayıt ve tescil konusundaki iradelerini ortaya koydukları tartışmasızdır. …’un iş bu prim ödenmesine rağmen, sigortalıyı re’sen kayıt ve tescil etmemesi yasanın kendisine yüklediği re’sen tescil mükellefiyetine aykırılık teşkil etmektedir. 2926 sayılı Yasa’nın 10.maddesine göre kayıt ve tescil işlemlerinde Valilik, Kaymakamlık, Özel İdare, Belediye, Muhtarlık ve Nüfus İdareleri kayıtları ile diğer kamu kurum ve kuruluşlarının, kanunla kurulu meslek kuruluşlarının, tarım satış kooperatifler kanununa göre kurulan … Kooperatifleri ile Birliği, T.Şeker Fabrikaları Anonim Şirketi ve tarım kesimine yönelik faaliyette bulunan milli bankaların kayıtlarının esas alınacağı bildirilmiştir. Bu kayıtların tarımda kendi adına ve hesabına bağımsız çalışmanın yasal karinesi olduğu ortadadır.
Somut olayda, davacının 01.11.1987 tarihinde 2926 sayılı Yasa’ya göre tarım … sigortalısı olarak kayıt ve tescili yapılmış, 2201010192232 sigorta sicil numarası ile 15.11.1987-01.12.1991 tarihleri arasında 506 sayılı Yasa’ya tabi kısa süreli çalışmaları olmasına rağmen … dosyasında bu çalışmalarına ilişkin hizmet cetveli bulunmadığı için davalı Kurumca çakışan bu çalışmaları nedeniyle uyuşmazlık çıkartılmamıştır.Bu nedenle anılan çalışmaların dışlanması sözkonusu değil ise de, 3400008608242 sigorta sicil numaralı hizmet cetveli … dosyasında bulunmaktadır. Bu hizmet cetvelinde 2005 yılında 38 gün, 2006 yılında 197 gün, 2007 yılında 207 gün ve 2008 yılında 151 gün 506 sayılı Yasa’ya tabi zorunlu sigortalı olarak çalıştığı görülmektedir. Bu nedenle 22.11.2005 tarihi itibariyle 2926 sayılı Yasa’ya tabi tarım … sigortalılığı sona erdirilmiştir. Davacının, kendisine ait arazisinin olduğu ve Ziraat Odasında 22.07.1987 tarihinden itibaren kayıtlı olduğu, 21.07.2008 tarihinde geriye doğru sürekli prim ödemesinin bulunduğu dosyadaki bilgi ve belgelerden anlaşılmaktadır. 2926 sayılı Yasa’nın 10.maddesine göre kayıt ve tescil işlemlerinde Ziraat Odası kaydı tarımda kendi adına ve hesabına bağımsız çalışmanın yasal karinesidir. Tarımsal faaliyet kanıtlandığından, mahkemece davacının 01.11.1987 tarihinden itibaren 2926 sayılı Yasa’ya tabi tarım … sigortalılığının; 506 sayılı Yasa’ya tabi zorunlu sigortalı çalışmaları dışında geçerli olduğu kabul edilerek bir karar verilmesi gerekirken yanılgılı değerlendirme sonucu yazılı şekilde davanın reddine karar verilmesi usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O halde, davacının bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde davacıya iadesine, 14.04.2010 gününde oybirliğiyle karar verildi.