YARGITAY KARARI
DAİRE : 21. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2009/3522
KARAR NO : 2009/8599
KARAR TARİHİ : 15.06.2009
MAHKEMESİ :İş Mahkemesi
Davacı, ilk kesinti tarihinden itibaren tarım … sigortalısı olduğunun tespiti ile akisne kurum işleminin iptaline karar verilmesini istemiştir.
Mahkeme ilamında belirtildiği şekilde, isteğin kısmen kabulüne karar vermiştir.
Hükmün davalı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi … tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tesbit edildi.
K A R A R
1-Dosyadaki yazılara, toplanan delillere, hükmün dayandığı kanuni gerektirici sebeplere göre davacının tüm davalı kurum vekilinin aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan temyiz itirazlarının reddine,
2-Dava davacının l.6.l995- 6.ll.2006 tarihleri arasında tarım bağkur sigortalısı olduğunun tesbitine ilişkindir.
Mahkemece davacının l.6.l995- 3l.l2.2000, 29.8.2002-6.11.2006 tarihleri arasında tarım … sigortalısı olduğunun tesbitine karar verilmiştir.
Davanın yasal dayanağını oluşturan 2926 sayılı Yasa’da 506 sayılı Yasa’nın 79.maddesine koşut geçmiş tarım … hizmetlerinin tesbitine ilişkin bir düzenleme mevcut değildir. 2926 sayılı Yasa’nın 7. maddesi hükmüne göre, bu yasaya göre sigortalı sayılanlar, sigortalı sayıldıkları tarihten itibaren en geç üç ay içinde Kurum’a başvurarak kayıt ve tescillerini yaptırmak zorundadırlar. Anılan Yasa’nın 5. maddesi ile 7. madde de belirtilen süre içinde kayıt ve tescillerini yaptırmayan sigortalıların hak ve yükümlülüklerinin kayıt ve tescil edildikleri tarihi takip eden aybaşından itibaren başlayacağı hükmü getirilmiştir. 2926 sayılı Yasa’nın 2. ve 3. maddeleri kapsamında, kendi nam ve hesabına tarımsal faaliyette bulunanlardan yasanın uygulanma tarihinde 58 yaşını dolduran kadınlarla, 60 yaşını dolduran erkekler dışındakiler bakımından tarım … sigortalılığı zorunlu sigortalılık niteliğinde bulunmaktadır.Başka bir ifade ile sigortalı olmak hak ve yükümlülüğünden vazgeçip kaçınmak mümkün değildir. Diğer yandan resen tescil başlığını taşıyan 9.maddeye göre bu yasa kapsamında sigortalı sayılanların sigortalılıklarının başladığı tarihten itibaren 3 ay içinde Kurum’a kayıt ve tescilini yaptırmayanların tescil işlemlerinin Kurum’ca re’sen yapılması gerekmektedir. 2926 sayılı Yasa’nın 36.maddesi kapsamında Kurum’un prim alacaklarını Bakanlar Kurulu Kararı ile ürün bedellerinden tevkifat suretiyle tahsil etmesi mümkündür. Bu bağlamda 2.madde kapsamına girenlerin belirtilen şekilde prim borçlarının ürün bedellerinden tevkifat suretiyle kesilerek …’a ödenmesi halinde kayıt ve tescil için kurum’a başvuru olmasa dahi bahse konu biçim de prim ödenmesi suretiyle kayıt ve tescil konusundaki iradelerini ortaya koydukları tartışmasızdır. …’un iş bu prim ödenmesine rağmen, sigortalıyı re’sen kayıt ve tescil etmemesi yasanın kendisine yüklediği re’sen tescil mükellefiyetine aykırılık teşkil etmektedir.
2926 sayılı Yasa’nın 10.maddesine göre kayıt ve tescil işlemlerinde Valilik, Kaymakamlık, Özel İdare, Belediye, Muhtarlık ve Nüfus İdareleri kayıtları ile diğer kamu kurum ve kuruluşlarının, kanunla kurulu meslek kuruluşlarının, tarım satış kooperatifler kanununa göre kurulan … ekicileri İstihsal Kooperatifleri ile Birliği, T.Şeker Fabrikaları Anonim Şirketi ve tarım kesimine yönelik faaliyette bulunan milli bankaların kayıtlarının esas alınacağı bildirilmiştir. Bu kayıtların tarımda kendi adına ve hesabına bağımsız çalışmanın yasal karinesi olduğu ortadadır.
Yapılan incelemede davacının ilk prim kesintisinin l8.4.l994 tarihinde yapıldığı ilk kesinti tarihinden sonra 22.5.l995, Mayıs l996, Mayıs l997, Temmuz l998, Mayıs l999 ve 20.6.2000 tarihlerinde … prim kesintisinin yapıldığı, ziraat odası kaydının 29.8.2002 tarihinden itibaren devam ettiği Çiftçi Malları Koruma Başkanlığında mükellef olduğunun ve l990- 2008 tarihleri arasında çiftçilik yaptığının bildirildiği l994 yılında kadastrodan edinme 7 parça tarlasının olduğu, l9.8.2008 yılında verdiği bildirge üzerine sonradan 1994 yılında yapılan kesinti esas alınarak l.5.l994 tarihinde tescil edilip l.5.l994- 3l.l2.l994 tarihleri arasında sigortalı sayıldığı anlaşılmaktadır.
Mahkemece tesis edilen sigortalılık başlangıcı tarihinin l.6.l995 olarak kabulü ve l.6.l995- 3l.l2.2000 tarihleri arasında tarım bağkur sigortalılığının tesbitine karar verilmesi doğru ise de, davacının 2001,2002,2003,2004,2005 ve 2006 yıllarında prim kesintisi bulunmadığından ve sigortalı sayılması gereken 31.12.2000 tarihinden sonra prim kesintisinin bulunmadığı bir yıl 8 aylık uzunca bir aradan sonra ziraat odası kaydı 29.8.2002 tarihinde başladığından daha açık bir anlatımla 2000 yılında başlayıp devam eden bir ziraat odası kaydı bulunmadığından mahkemece ziraat odası kaydı esas alınarak sigortalılığın 29.8.2002 tarihinden itibaren başlatılıp 29.8.2002- 6.11.2006 tarihleri arasındaki döneme ilişkin istemin kabulüne karar verilmiş olması usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O halde davalı Kurumun bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, 15.6.2009 gününde oybirliğiyle karar verildi.