YARGITAY KARARI
DAİRE : 21. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2009/14340
KARAR NO : 2009/16420
KARAR TARİHİ : 15.12.2009
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk (İş)Mahkemesi
Davacı, 1.4.1995- 1.7.2006 tarihleri arası SSK’lı süreleri hariç tarım bağkur sigortalısı olduğunun tesbitine karar verilmesini istemiştir.
Mahkeme ilamında belirtildiği şekilde, isteğin kabulüne karar vermiştir.
Hükmün davalı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi … tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tesbit edildi.
K A R A R
1-Dosyadaki yazılara, toplanan delillere, hükmün dayandığı kanuni gerektirici nedenlere göre davalı vekilinin aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan temyiz itirazlarının reddine.
2-Dava, davacının 1.4.1995-1.7.2006 tarihleri arasında SSK’na tabi çalışmaları dışında tarım … sigortalısı olduğunun tespitine ilişkindir.
Mahkemece istemin aynen kabulüne karar vermiştir.
Davanın yasal dayanağını oluşturan 2926 sayılı Yasa’da 506 sayılı Yasa’nın 79.maddesine koşut geçmiş tarım … hizmetlerinin tesbitine ilişkin bir düzenleme mevcut değildir. 2926 sayılı Yasa’nın 7. maddesi hükmüne göre, bu yasaya göre sigortalı sayılanlar, sigortalı sayıldıkları tarihten itibaren en geç üç ay içinde Kurum’a başvurarak kayıt ve tescillerini yaptırmak zorundadırlar. Anılan Yasa’nın 5. maddesi ile 7. madde de belirtilen süre içinde kayıt ve tescillerini yaptırmayan sigortalıların hak ve yükümlülüklerinin kayıt ve tescil edildikleri tarihi takip eden aybaşından itibaren başlayacağı hükmü getirilmiştir. 2926 sayılı Yasa’nın 2. ve 3. maddeleri kapsamında, kendi nam ve hesabına tarımsal faaliyette bulunanlardan yasanın uygulanma tarihinde 58 yaşını dolduran kadınlarla, 60 yaşını dolduran erkekler dışındakiler bakımından tarım … sigortalılığı zorunlu sigortalılık niteliğinde bulunmaktadır.Başka bir ifade ile sigortalı olmak hak ve yükümlülüğünden vazgeçip kaçınmak mümkün değildir. Diğer yandan resen tescil başlığını taşıyan 9.maddeye göre bu yasa kapsamında sigortalı sayılanların sigortalılıklarının başladığı tarihten itibaren 3 ay içinde Kurum’a kayıt ve tescilini yaptırmayanların tescil işlemlerinin Kurum’ca re’sen yapılması gerekmektedir. 2926 sayılı Yasa’nın 36.maddesi kapsamında Kurum’un prim alacaklarını Bakanlar Kurulu Kararı ile ürün bedellerinden tevkifat suretiyle tahsil etmesi mümkündür. Bu bağlamda 2.madde kapsamına girenlerin belirtilen şekilde prim borçlarının ürün bedellerinden tevkifat suretiyle kesilerek …’a ödenmesi halinde kayıt ve tescil için kurum’a başvuru olmasa dahi bahse konu biçim de prim ödenmesi suretiyle kayıt ve tescil konusundaki iradelerini ortaya koydukları tartışmasızdır. …’un iş bu prim ödenmesine rağmen, sigortalıyı re’sen kayıt ve tescil etmemesi yasanın kendisine yüklediği re’sen tescil mükellefiyetine aykırılık teşkil etmektedir. 2926 sayılı Yasa’nın 10.maddesine göre kayıt ve tescil işlemlerinde Valilik, Kaymakamlık, Özel İdare, Belediye, Muhtarlık ve Nüfus İdareleri kayıtları ile diğer kamu kurum ve kuruluşlarının, kanunla kurulu meslek kuruluşlarının, tarım satış kooperatifler kanununa göre kurulan … ekicileri İstihsal Kooperatifleri ile Birliği, T.Şeker Fabrikaları Anonim Şirketi ve tarım kesimine yönelik faaliyette bulunan milli bankaların kayıtlarının esas alınacağı bildirilmiştir. Bu kayıtların tarımda kendi adına ve hesabına bağımsız çalışmanın yasal karinesi olduğu ortadadır.
Yapılan incelemede davacının davalı Kurumca 1.4.1995 tarihi itibariyle kayıt ve tescil edildiği 9.8.1999-30.9.1999 tarihleri arasında 53 gün 506 sayılı Kanuna tabi zorunlu sigortalılığının bulunduğu, davalı Kurumca durumun öğrenilmesi üzerine 8.8.1999 tarihi itibariyle terkin edildiği, prim ödemesine göre 1.7.2006 tarihinde sigortalılığın tekrar başlatıldığı ziraat odası kaydının 16.9.2002 tarihinden itibaren devam ettiği, tarım kredi kooperatifi, … kooperatifi ortağı olmadığı, Ziraat Bankasından tarımsal amaçlı 2005, 2006, 2007 yıllarında DGD kredisi aldığı, zabıta araştırmasında ve muhtar ilmühaberinde 30 yıldır çiftçilik yaptığı 36 dönüm tarlası 7 büyükbaş hayvanının olduğu, 18.1.2007 tarihinde kadastrodan alınan 4 parça tarlasının olduğu, İlçe Tarım Müdürlüğü ve Ziraat Odası çiftçilik belgesinde de 35.988m² tarlasının bulunduğunun bildirildiği 1.4.1995-8.8.1999 tarihleri arasında davacının tarım … sigortalısı olduğu konusunda taraflar arasında ihtilaf bulunmadığı anlaşılmaktadır.
Mahkemece, davacının 506 sayılı Yasa’ya tabi çalışmalarının kısa süreli olduğu ve 18.1.2007 tarihinde kadastrodan edinilen tarlalarının bulunduğu gözetilerek kadastro tutanaklarının getirtilerek zilyetlik 1999 yılı öncesine dayanıyorsa davanın şimdiki gibi kabulüne, daha sonraki tarihe dayanıyorsa tarımsal faaliyet ispatlanmadığından davanın reddine karar verilmesi gerekirken eksik inceleme ve noksan araştırma sonucu yazılı şekilde hüküm kurulması ayrıca ihtilaf olmadığı halde 1.4.1995-8.8.1999 tarihleri arasındaki dönem yönünden tespit kararı verilmiş olması usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O halde, davalının bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, 15.12.2009 gününde oybirliğiyle karar verildi.