YARGITAY KARARI
DAİRE : 21. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2009/10835
KARAR NO : 2009/12545
KARAR TARİHİ : 08.10.2009
MAHKEMESİ :İş Mahkemesi
Davacı, ilk prim kesintisini takip eden aybaşından tescil tarihine kadar zorunlu tarım … sigorntalısı olduğunun tesbitine karar verilmesini istemiştir.
Mahkeme ilamında belirtildiği şekilde, isteğin kısmen kabulüne karar vermiştir.
Hükmün taraf vekilleri tarafından temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi … tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tesbit edildi.
K A R A R
1-Dosyadaki yazılara toplanan delillere hükmün dayandığı kanuni gerektirici nedenlere göre davalı vekilinin avukatlık ücretine yönelik temyiz itirazı dışındaki tüm temyiz itirazlarının reddine,
2-Davacı temyizine gelince; Dava, davacının ilk Prim kesintisinin yapıldığı tarihi takip eden aybaşından dava tarihine kadar tarım … sigortalısı olduğunun tesbiti istemine ilişkindir.
Mahkemece istemin kısmen kabulü ile,davacının 01.05.1995 -31.12.1995, 01.05.1999-31.12.2000 ve 01.06.2003-31.12.2004 tarihleri arasında tarım … sigortalısı olduğunun tesbitine,fazla talebin reddine karar verilmiştir.
Davanın, yasal dayanağını oluşturan 2926 sayılı Yasa’da 506 sayılı Yasa’nın 79.maddesine koşut geçmiş tarım … hizmetlerinin tesbitine ilişkin bir düzenleme mevcut değildir. 2926 sayılı Yasa’nın 7. maddesi hükmüne göre, bu yasaya göre, sigortalı sayılanlar, sigortalı sayıldıkları tarihten itibaren en geç üç ay içinde Kurum’a başvurarak kayıt ve tescillerini yaptırmak zorundadırlar. Anılan Yasa’nın 5. maddesi ile 7. madde de belirtilen süre içinde kayıt ve tescillerini yaptırmayan sigortalıların hak ve yükümlülüklerinin kayıt ve tescil edildikleri tarihi takip eden aybaşından itibaren başlayacağı hükmü getirilmiştir. 2926 sayılı Yasa’nın 2. ve 3. maddeleri kapsamında, kendi nam ve hesabına tarımsal faaliyette bulunanlardan yasanın uygulanma tarihinde 58 yaşını dolduran kadınlarla, 60 yaşını dolduran erkekler dışındakiler bakımından tarım … sigortalılığı zorunlu sigortalılık niteliğinde bulunmaktadır. Başka bir ifade ile sigortalı olmak hak ve yükümlülüğünden vazgeçip kaçınmak mümkün değildir. Diğer yandan resen tescil başlığını taşıyan 9.maddeye göre bu yasa kapsamında sigortalı sayılanların sigortalılıklarının başladığı tarihten itibaren 3 ay içinde Kurum’a kayıt ve tescilini yaptırmayanların tescil işlemlerinin Kurum’ca re’sen yapılması gerekmektedir. 2926 sayılı Yasa’nın 36.maddesi kapsamında Kurum’un prim alacaklarını Bakanlar Kurulu Kararı ile ürün bedellerinden tevkifat suretiyle tahsil etmesi mümkündür. Bu bağlamda 2.madde kapsamına girenlerin belirtilen şekilde prim borçlarının ürün bedellerinden tevkifat suretiyle kesilerek …’a ödenmesi halinde kayıt ve tescil için kurum’a başvuru olmasa dahi bahse konu biçim de prim ödenmesi suretiyle kayıt ve tescil konusundaki iradelerini ortaya koydukları tartışmasızdır. …’un iş bu prim ödenmesine rağmen, sigortalıyı re’sen kayıt ve tescil etmemesi yasanın kendisine yüklediği re’sen tescil mükellefiyetine aykırılık teşkil etmektedir. 2926 sayılı Yasa’nın
10.maddesine göre, kayıt ve tescil işlemlerinde Valilik, Kaymakamlık, Özel İdare, Belediye, Muhtarlık ve Nüfus İdareleri kayıtları ile diğer kamu kurum ve kuruluşlarının, kanunla kurulu meslek kuruluşlarının, tarım satış kooperatifler kanununa göre kurulan … ekicileri İstihsal Kooperatifleri ile Birliği, T.Şeker Fabrikaları Anonim Şirketi ve tarım kesimine yönelik faaliyette bulunan milli bankaların kayıtlarının esas alınacağı bildirilmiştir. Bu kayıtların tarımda kendi adına ve hesabına bağımsız çalışmanın yasal karinesi olduğu ortadadır.
Dosyadaki kayıt ve belgelerden, davacının 16.08.1986 tarihinden itibaren Ziraat Odasına üye olduğu, 25.01.2008 tarihinden itibaren Tarım Kredi Kooperatifine,28.02.1987 tarihinden itibaren … Ekicileri Kooperatifine ortak olduğu, sattığı ürün bedellerinden ilk prim kesintisinin 20.04.1995 tarihinde yapıldığı, sonraki yıllarda; 1999,2000,2003,2004 ve 2007 yılında ürün bedellerinden prim kesintisinin yapıldığı başkaca kesintinin yapılmadığı görülmektedir.
Mahkemece kesintinin bulunduğu, 01.05.1995-31.12.1995,01.05.1999-31.12.2000 ve 01.06.2003-31.12.2004 tarihleri arasındaki dönem yönünden verilen tesbit kararı yerinde ise de 16.08.1986 tarihinden itibaren Ziraat Odasına üyeliği, 28.02.1987 tarihinden itibaren … Ekicileri Kooperatifine ortaklığı nedeniyle diğer yıllar yönünden de 2926 sayılı Yasa’nın 10.maddesi kapsamında tarımsal faaliyet kanıtlandığından davacının ilk Prim kesintisinin yapıldığı tarihi takip eden ay başı olan 01.05.1995 tarihi ile 08.06.2006 dava tarihleri arasında tarım … sigortalı olduğunun kabulü gerekirken yazılı şekilde istemin kısmen reddine karar verilmesi usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O halde, davacının bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, bozma nedenine göre davalı vekilinin avukatlık ücretine yönelik temyiz itirazlarının incelenmesine şimdilik yer olmadığına, temyiz harcının istek halinde davacıya iadesine, 08.10.2009 gününde oybirliğiyle karar verildi.