YARGITAY KARARI
DAİRE : 21. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2008/13301
KARAR NO : 2009/12250
KARAR TARİHİ : 08.10.2009

MAHKEMESİ :İş Mahkemesi

Davacı, davalı işveren nezdinde 10.6.1977- 14.4.2003 tarihleri arası çalıştığının tesbitine karar verilmesini istemiştir.
Mahkeme ilamında belirtildiği şekilde, isteğin reddine karar vermiştir.
Hükmün davacı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi … tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tesbit edildi.

K A R A R

Dava, davacının makinacı olarak davalıya ait iş yerinde hizmet akdi ile 1997-2003 tarihleri arasında geçen ve kuruma bildirilmeyen çalışmanın tesbiti istemine ilişkindir.
Mahkemece, davacının davalı iş yerinde ki çalışmalarının hizmet aktine değil iş ortaklığına dayandığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
Davanın yasal dayanağını oluşturan 506 sayılı Yasa’nın 79/10. maddesinde bu tür hizmet tesbit davalarının kanıtlanması yönünden özel bir yöntem öngörülmemiştir. Kimi ayrık durumlar dışında resmi belge veya yazılı delillerin bulunması sigortalı sayılması gereken sürelerin saptanmasında güçlü delil olmaları itibariyle sonuca etkili olurlar. Ne var ki bu tür kanıtların bulunmaması salt, bu nedene dayalı istemin reddine neden olmaz. Somut bilgilere dayanması koşuluyla, bodro tanıkları veya iş ilişkisini bilen veya bilmesi gereken komşu işyerleri kayıtlı çalışanları gibi kişilerin bilgileri ve bunları destekleyen kimi diğer kanıtlarla dahi sonuca gitmek mümkündür.
Sigortalı hizmet cetvelinde davacının davalıya ait iş yerinde hiç bildiriminin yapılmadığı ilk kez 1.5.1976 yılında sigortalı olarak çalışmaya başladığı ve 1.6.1993-1.8.1997 tarihleri arasında dava dışı 401001511 sigorta sicil sayılı iş yerinden sigortalı çalışmalarının bulunduğu görülmüştür.Davacının çalıştığını iddia ettiği davalıya ait … adresinin 506 sayılı Yasa kapsamına alınmadığı dolayısıyla iş yeri ile ilgili dönem bordrolarının bulunmadığı anlaşılmaktadır.
Davacı tanıkları …,… davacının davalı yanında hizmet aktine dayalı olarak çalıştığını bildirirken davalı tanıkları … ,… ise davacının davalıyla ortak olduğunu davacı ile davalı arasında işci işveren ilişkisinin bulunmadığını bildirmişler davalı iş veren tarafından davacı ve davalının isminin birlikte yer aldığı Ünsal Branda ünvanlı kartvizit dosyaya ibraz edilmiştir.
Bu durumda mahkemece yapılacak iş;davalı iş yerinin 506 sayılı Yasa kapsamında bilidirimi yapılarak dönem bordrolarının düzenlenmediği gözetilerek zabıta marifetiyle tespit edilecek ve işyerine o tarihte komşu olan veya benzer işi yapan diğer işyerlerinde çalıştığı tespit edilen kayıtlı komşu veya benzer işi yapan işyeri çalışanlarının; çalışmanın niteliği ile gerçek bir çalışma olup olmadığı yönünde yöntemince beyanlarını almak, bu çalışmanın adi ortaklık mı yoksa hizmet ilişkisi mi olduğu tesbit edilerek sonucuna göre vermekten ibarettir.
Mahkemece bu maddi ve hukuki olgular gözönünde tutulmaksızın yazılı şekilde hüküm kurulması usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O halde, davacının bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde davacıya iadesine, 8.10.2009 gününde oybirliğiyle karar verildi.