YARGITAY KARARI
DAİRE : 21. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2007/20815
KARAR NO : 2007/16128
KARAR TARİHİ : 02.10.2007
MAHKEMESİ :İş Mahkemesi
Davacı, ilk prim kesintisini takip eden aybaşından itibaren tarım … sigortalısı olduğunun tesbitine karar verilmesini istemiştir.
Mahkeme ilamında belirtildiği şekilde, isteğin kabulüne karar vermiştir.
Hükmün davalı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi … tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tesbit edildi.
K A R A R
Dava, ilk Prim kesintisinin yapıldığı tarihi takip eden ay başı olan 01.06.1995 tarihinden dava tarihi olan 30.11.2006 tarihine kadar olan sürede tarım … sigortalısı olduğunun tesbiti istemine ilişkindir.
Mahkemece ilamda belirtildiği gibi istemin kabulüne karar verilmiştir.
Davanın, yasal dayanağını oluşturan 2926 sayılı Yasa’da 506 sayılı Yasa’nın 79.maddesine koşut geçmiş tarım … hizmetlerinin tesbitine ilişkin bir düzenleme mevcut değildir. 2926 sayılı Yasa’nın 7. maddesi hükmüne göre, bu yasaya göre, sigortalı sayılanlar, sigortalı sayıldıkları tarihten itibaren en geç üç ay içinde Kurum’a başvurarak kayıt ve tescillerini yaptırmak zorundadırlar. Anılan Yasa’nın 5. maddesi ile 7. madde de belirtilen süre içinde kayıt ve tescillerini yaptırmayan sigortalıların hak ve yükümlülüklerinin kayıt ve tescil edildikleri tarihi takip eden aybaşından itibaren başlayacağı hükmü getirilmiştir. 2926 sayılı Yasa’nın 2. ve 3. maddeleri kapsamında, kendi nam ve hesabına tarımsal faaliyette bulunanlardan yasanın uygulanma tarihinde 50 yaşını dolduran kadınlarla, 55 yaşını dolduran erkekler dışındakiler bakımından tarım … sigortalılığı zorunlu sigortalılık niteliğinde bulunmaktadır. Başka bir ifade ile sigortalı olmak hak ve yükümlülüğünden vazgeçip kaçınmak mümkün değildir. Diğer yandan resen tescil başlığını taşıyan 9.maddeye göre bu yasa kapsamında sigortalı sayılanların sigortalılıklarının başladığı tarihten itibaren 3 ay içinde Kurum’a kayıt ve tescilini yaptırmayanların tescil işlemlerinin Kurum’ca re’sen yapılması gerekmektedir. 2926 sayılı Yasa’nın 36.maddesi kapsamında Kurum’un prim alacaklarını Bakanlar Kurulu Kararı ile ürün bedellerinden tevkifat suretiyle tahsil etmesi mümkündür. Bu bağlamda 2.madde kapsamına girenlerin belirtilen şekilde prim borçlarının ürün bedellerinden tevkifat suretiyle kesilerek …’a ödenmesi halinde kayıt ve tescil için kurum’a başvuru olmasa dahi bahse konu biçim de prim ödenmesi suretiyle kayıt ve tescil konusundaki iradelerini ortaya koydukları tartışmasızdır. …’un iş bu prim ödenmesine rağmen, sigortalıyı re’sen kayıt ve tescil etmemesi yasanın kendisine yüklediği re’sen tescil mükellefiyetine aykırılık teşkil etmektedir. 2926 sayılı Yasa’nın 10.maddesine göre, kayıt ve tescil işlemlerinde Valilik, Kaymakamlık, Özel İdare, Belediye, Muhtarlık ve Nüfus İdareleri kayıtları ile diğer kamu kurum ve kuruluşlarının, kanunla kurulu meslek kuruluşlarının, tarım satış kooperatifler kanununa göre kurulan … ekicileri İstihsal Kooperatifleri ile Birliği, T.Şeker Fabrikaları Anonim Şirketi ve tarım kesimine yönelik faaliyette bulunan milli bankaların kayıtlarının esas alınacağı bildirilmiştir. Bu kayıtların tarımda kendi adına ve hesabına bağımsız çalışmanın yasal karinesi olduğu ortadadır.
Dosya kapsamından, davacının Ziraat Odasına 15.08.2001 tarihinde üye olduğu, , üzerine kayıtlı zirai arazinin bulunduğu, sattığı ürün bedellerinden ilk prim kesintisinin 03.05.1995 tarihinde yapıldığı, sonraki yıllarda; 1996, 1997, 1998 ve 1999 yıllarında ürün bedellerinden prim kesintisinin yapıldığı başkaca kesintinin yapılmadığı anlaşılmaktadır.
Mahkemece kesintinin bulunduğu, 01.06.1995 ile 31.12.1999 tarihleri arasındaki dönem yönünden verilen tesbit kararı yerinde ise de prim kesintisinin bulunmadığı 2000. 2001, 2002, 2003 2004, 2005 ve 2006 yılları yönünden 2926 sayılı yasa’nın 10.maddesinde belirtilen kayıtlar bulunmadığı ve tarımsal faaliyet bu madde kapsamında kanıtlanmadığı halde bu yılların soyut tanık beyanı ve zabıta araştırmalarına dayalı olarak, tarım … sigortalısı olduğunun tesbitine kararı verilmesi usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
Ne var ki bu yanlışlığın giderilmesi yeniden yargılama yapılmasını gerektirmediğinden H.U.M.K’nun 438/7.maddesi uyarınca hüküm bozulmamalı düzeltilerek onanmalıdır.
SONUÇ : Yukarıda açıklanan nedenlerle hüküm fıkrasının tamamen silinerek, yerine “1-Davanın kısmen kabulü ile, Balıkesir İli sındırgı İlçesi Osmanlar Köyü nüfusuna kayıtlı, …kızı, 1937 doğumlu davacı …’in ilk kesinti tarihini takip eden ay başı olan 01.06.1995 tarihi ile son kesintinin yapıldığı yılın sonu olan 31.12.1999 tarihleri arasında tarım … sigortalısı olduğunun TESBİTİNE,
2-Kabul olunan süre yönünden karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca 450,00.YTL avukatlık ücretinin davalıdan alınıp davacıya verilmesine, ret olunan süre yönünden 450,00.YTL avukatlık ücretinin davacıdan alınıp davalıya verilmesine,
3-Davalı kurum harçtan muaf olduğundan harç alınmasına yer olmadığına, peşin alınan harcın istek halinde davacıya iadesine,
4-Davacı tarafından yapılan 47.40.YTL yargılama giderinden ret ve kabul oranı dikkate alınarak 25,00.YTL yargılama giderinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine, bakiye kısmın davacı üzerinde bırakılmasına, ” rakam ve sözcüklerinin yazılmasına ve hükmün düzeltilmiş bu şekli ile ONANMASINA, aşağıda yazılı temyiz harcının temyiz edene yükletilmesine, 02.10.2007. gününde oybirliği ile karar verildi.