YARGITAY KARARI
DAİRE : 21. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2007/15967
KARAR NO : 2007/23103
KARAR TARİHİ : 11.12.2007
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk (İş) Mahkemesi
Davacı, 1.7.1995 tarihinden itibaren tarım … sigortalısı olduğununu tespitine karar verilmesini istemiştir.
Mahkeme ilamında belirtildiği şekilde, isteğin kısmen kabulüne karar vermiştir.
Hükmün taraf vekilleri tarafından temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi … tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tesbit edildi.
K A R A R
1-Dosyadaki yazılara, toplanan delillere, hükmün dayandığı gerektirici sebeplere göre davalının temyiz itirazlarının tümden reddine.
2-Davacı temyizine gelince;
Dava, ilk prim kesintisinin yapıldığı 20.06.1995 tarihini takip eden aybaşı olan 01.07.1995 tarihinden tescil edildiği 01.02.2004 tarihine kadar, tarım … sigortalısı olduğunun tespiti istemine ilişkindir.
Mahkemece davacının 01.12.1997 tarihinden tescil edildiği 01.02.2004 tarihine kadar tarım … sigortalı olduğunun tespitine karar verilmişse de sigortalılık başlangıç tarihinin tespitinde yanılgıya düşüldüğü anlaşılmaktadır.
Davanın, yasal dayanağını oluşturan 2926 sayılı Yasa’da 506 sayılı Yasa’nın 79.maddesine koşut geçmiş tarım … hizmetlerinin tesbitine ilişkin bir düzenleme mevcut değildir. 2926 sayılı Yasa’nın 7. maddesi hükmüne göre, bu yasaya göre, sigortalı sayılanlar, sigortalı sayıldıkları tarihten itibaren en geç üç ay içinde Kurum’a başvurarak kayıt ve tescillerini yaptırmak zorundadırlar. Anılan Yasa’nın 5. maddesi ile 7. madde de belirtilen süre içinde kayıt ve tescillerini yaptırmayan sigortalıların hak ve yükümlülüklerinin kayıt ve tescil edildikleri tarihi takip eden aybaşından itibaren başlayacağı hükmü getirilmiştir. 2926 sayılı Yasa’nın 2. ve 3. maddeleri kapsamında, kendi nam ve hesabına tarımsal faaliyette bulunanlardan yasanın uygulanma tarihinde 50 yaşını dolduran kadınlarla, 55 yaşını dolduran erkekler dışındakiler bakımından tarım … sigortalılığı zorunlu sigortalılık niteliğinde bulunmaktadır. Başka bir ifade ile sigortalı olmak hak ve yükümlülüğünden vazgeçip kaçınmak mümkün değildir. Diğer yandan resen tescil başlığını taşıyan 9.maddeye göre bu yasa kapsamında sigortalı sayılanların sigortalılıklarının başladığı tarihten itibaren 3 ay içinde Kurum’a kayıt ve tescilini yaptırmayanların tescil işlemlerinin Kurum’ca re’sen yapılması gerekmektedir. 2926 sayılı Yasa’nın 36.maddesi kapsamında Kurum’un prim alacaklarını Bakanlar Kurulu Kararı ile ürün bedellerinden tevkifat suretiyle tahsil etmesi mümkündür. Bu bağlamda 2.madde kapsamına girenlerin belirtilen şekilde prim borçlarının ürün bedellerinden tevkifat suretiyle kesilerek …’a ödenmesi halinde kayıt ve tescil için kurum’a başvuru olmasa dahi bahse konu biçim de prim ödenmesi suretiyle kayıt ve tescil konusundaki iradelerini ortaya koydukları tartışmasızdır. …’un iş bu prim ödenmesine rağmen, sigortalıyı re’sen kayıt ve tescil etmemesi yasanın kendisine yüklediği re’sen tescil mükellefiyetine aykırılık teşkil etmektedir..
Dosya kapsamından, Cumayeri Fındık Tarım Satış Kooperatifince davacının teslim ettiği ürün bedelinden ilk kesintinin 20.06.1995 tarihinde yapıldığına ilişkin tefkifat belgelerini ibraz ettiği anlaşılmaktadır.
Mahkemece ilk kesintinin yapıldığı tarihi takip eden 01.07.1995 tarihinden itibaren davacının tescil edildiği tarihe kadar olan sürede tespit kararı verilmesi gerekirken … il müdürlüğünde anılan kesinti kayıtlarının bulunmadığı yönündeki cevabının davacının aleyhine sonuç doğurmaması gerektiği dikkate alınmayarak sigortalılığın 01.12.1997 tarihinden itibaren başlatılmış olması usul ve yasaya aykırıdır .
Öte yandan hukuki dayanağı gösterilmeden, davacı tarafından açılan dava kabul edildiği ve dava açılmasına davalı kurumun hatalı uygulamasının neden olduğu gözetilmeksizin davanın mahiyeti gibi hatalı bir değerlendirme ile davacı yararına avukatlık ücreti takdir edilmemesi ve yargılama giderinin davacı üzerinde bırakılması da isabetsizdir.
Ne var ki bu yanlışlıkların giderilmesi yeniden yargılama yapılmasını gerektirmediğinden H.U.M.K’nun 438/7.maddesi uyarınca hüküm bozulmamalı düzeltilerek onanmalıdır.
SONUÇ : Yukarıda açıklanan nedenlerden ötürü hüküm fıkrasının 2.bendindeki “01.12.1997” tarihinin silinerek yerine “01.07.1995” tarihinin yazılmasına, 4 ve 5 .bendlerinin silinerek yerine “Karar tarihinde yürürlükte olan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca 450.00YTL avukatlık ücreti ile davacı tarafından yapılan yargılama masrafının davalıdan alınarak davacıya verilmesine” cümlesinin yazılmasına hükmün düzeltilmiş bu şekli ile ONANMASINA, 11.12.2007 gününde oybirliğiyle karar verildi.