YARGITAY KARARI
DAİRE : 21. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2006/4166
KARAR NO : 2006/6094
KARAR TARİHİ : 06.06.2006
Mahkemesi : Ankara 12. İş Mahkemesi
Tarih : 1.3.3006
No : 721-481
Davacı 5.7.1994 tarihinden itibaren tarım Bağ-Kur sigortalısı olduğunun tesbitine karar verilmesini istemiştir.
Mahkeme ilamında belirtildiği şekilde, isteğin kabulüne karar vermiştir.
Hükmün davalı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tesbit edildi.
1-Dosyadaki yazılara, toplanan delillere, hükmün dayandığı gerektirici sebeplere göre davalı Kurum vekilinin aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan temyiz itirazlarının reddine;
2-Dava ilk kesinti tarihi olan 15.7.1994 tarihinden dava tarihi olan 14.3.2005 tarihi arasında Tarım Bağ-Kur sigortalısı olduğunun tesbitine ilişkindir.
Mahkemece davacının ilk kesinti tarihini takip eden aybaşı olan 1.8.1994 tarihinden itibaren 2926 sayılı yasaya tabi tarım Bağ-Kur sigortalısı olduğunun tesbitine karar verilmiştir.
Davanın yasal dayanağını oluşturan 2926 sayılı Yasa’da 506 sayılı Yasa’nın 79.maddesine koşut geçmiş tarım Bağ-Kur hizmetlerinin tesbitine ilişkin bir düzenleme mevcut değildir. 2926 sayılı Yasa’nın 7. maddesi hükmüne göre, bu yasaya göre sigortalı sayılanlar, sigortalı sayıldıkları tarihten itibaren en geç üç ay içinde Kurum’a başvurarak kayıt ve tescillerini yaptırmak zorundadırlar. Anılan Yasa’nın 5. maddesi ile 7. madde de belirtilen süre içinde kayıt ve tescillerini yaptırmayan sigortalıların hak ve yükümlülüklerinin kayıt ve tescil edildikleri tarihi takip eden aybaşından itibaren başlayacağı hükmü getirilmiştir. 2926 sayılı Yasa’nın 2. ve 3. maddeleri kapsamında, kendi nam ve hesabına tarımsal faaliyette bulunanlardan yasanın uygulanma tarihinde 50 yaşını dolduran kadınlarla, 55 yaşını dolduran erkekler dışındakiler bakımından tarım Bağ-Kur sigortalılığı zorunlu sigortalılık niteliğinde bulunmaktadır.Başka bir ifade ile sigortalı olmak hak ve yükümlülüğünden vazgeçip kaçınmak mümkün değildir. Diğer yandan resen tescil başlığını taşıyan 9.maddeye göre bu yasa kapsamında sigortalı sayılanların sigortalılıklarının başladığı tarihten itibaren 3 ay içinde Kurum’a kayıt ve tescilini yaptırmayanların tescil işlemlerinin Kurum’ca re’sen yapılması gerekmektedir. 2926 sayılı Yasa’nın 36.maddesi kapsamında Kurum’un prim alacaklarını Bakanlar Kurulu Kararı ile ürün bedellerinden tevkifat suretiyle tahsil etmesi mümkündür. Bu bağlamda 2.madde kapsamına girenlerin belirtilen şekilde prim borçlarının ürün bedellerinden tevkifat suretiyle kesilerek Bağ-Kur’a ödenmesi halinde kayıt ve tescil için kurum’a başvuru olmasa dahi bahse konu biçim de prim ödenmesi suretiyle kayıt ve tescil konusundaki iradelerini ortaya koydukları tartışmasızdır. Bağ-Kur’un iş bu prim ödenmesine rağmen, sigortalıyı re’sen kayıt ve tescil etmemesi yasanın kendisine yüklediği re’sen tescil mükellefiyetine aykırılık teşkil etmektedir. 2926 sayılı Yasa’nın 10.maddesine göre kayıt ve tescil işlemlerinde Valilik, Kaymakamlık, Özel İdare, Belediye,
Muhtarlık ve Nüfus İdareleri kayıtları ile diğer kamu kurum ve kuruluşlarının, kanunla kurulu meslek kuruluşlarının, tarım satış kooperatifler kanununa göre kurulan pancar ekicileri İstihsal Kooperatifleri ile Birliği, T.Şeker Fabrikaları Anonim Şirketi ve tarım kesimine yönelik faaliyette bulunan milli bankaların kayıtlarının esas alınacağı bildirilmiştir. Bu kayıtların tarımda kendi adına ve hesabına bağımsız çalışmanın yasal karinesi olduğu ortadadır.
Yapılan incelemede davacının 1994,2000,2001,2003,2005 yıllarında teslim ettiği ürün bedelinden Bağ-Kur priminin tevkifat yoluyla kesildiği, 1.1.1985 tarihinden beri devam eden ziraat odası kaydının tapulu zirai arazisinin bulunduğu, 18.6.1996 tarihinde verdiği bildirge üzerine 1479 sayılı Yasaya tabi sigortalı olarak 3.6.1998 tarihi itibariyle kayıt ve tescil edildiği ve sigortalılığının halen devam ettiği ancak mahkemece 1994 yılı ürün bedelinden kesintinin hangi tarihte yapıldığının araştırılmadığı görülmektedir.
Mahkemece, 1994 yılı ürün bedelinden prim kesintisi yapılması ve 1.1.1985 tarihinden beri ziraat odası kaydının bulunması nedeniyle davacının tarım Bağ-Kur sigortalısı olduğunun kabulü yerinde ise de davacı ilk prim kesintisini takip eden aybaşından itibaren tarım Bağ-Kur sigortalısı sayılacağından ve 3.6.1998 tarihinden dava tarihine kadar 1479 sayılı Yasa’ya tabi zorunlu sigortalı olup Sosyal Güvenlik sistemimizde çifte sigortalılık mümkün bulunmadığından mahkemece davacının 3.6.1998 tarihi ile dava tarihi arasında tarım Bağ-Kur sigortalısı olduğunun kabulüne karar verilmiş olması ve 1994 yılı ürün bedelinden kesintinin yapıldığı tarih araştırılmaksızın davacı iddiası doğru kabul edilerek kesintinin 15.7.1994 gününde yapıldığının kabulüyle sigortalılığın 1.8.1994 tarihinden başlatılmış olması usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
Yapılacak iş, 1994 yılı ürün bedelinden kesintinin hangi tarihte yapıldığını Ankara Şeker Fabrikası Müdürlüğünden sorulup tesbit edildikten sonra davacının kesintinin yapıldığı tarihi takipeden aybaşından 3.6.1998 tarihi arasında tarım Bağ-Kur sigortalısı olduğunun tesbitine fazla istemin reddine karar vermektir.
O halde, davalının bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ:Hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, 6.6.2006 gününde oybirliğiyle karar verildi.