YARGITAY KARARI
DAİRE : 20. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2019/4129
KARAR NO : 2019/5632
KARAR TARİHİ : 08.10.2019
MAHKEMESİ :Ticaret Mahkemesi
Trafik kazasından kaynaklanan tazminat istemine ilişkin olarak açılan davada ….. Ticaret Mahkemelerince ayrı ayrı yetkisizlik kararı verilmesi nedeni ile dosyada son karar bölge adliye mahkemelerinin faaliyete geçmesinden sonra verilmiş ise de iki farklı bölge adliye mahkemesinin yargı çevresinde kalan mahkemelerce karşılıklı olarak yetkisizlik kararı verilmiş olması ve 5235 sayılı Kanunun 36/3. maddesi gereğince bölge adliye mahkemeleri hukuk dairelerinin görevinin yargı çevresi içerisinde bulunan adlî yargı ilk derece hukuk mahkemeleri arasındaki yetki ve görev uyuşmazlıklarını çözmek olduğundan yargı yerinin belirlenmesi için gönderilen dosya içindeki tüm belgeler incelendi, gereği düşünüldü:
K A R A R
Dava, trafik kazası sonucu oluşan yaralanmadan kaynaklanan tazminat istemine ilişkindir.
…… somut olayda, davacı …’ın ….. sisteminden alınan MERNİS kayıtlarına göre “…..” adresinde ikamet ettiği, tazminat davasına konu trafik kazasının ise dosya içerisinde yer alan ölümlü ve yaralanmalı trafik kazası tespit tutanağına göre ….. ilçesinde meydana geldiği, davalı …’nin merkezinin “…….” adresi olduğu, mahkememizce yapılan araştırma neticesinde davalı … şirketinin mahkememiz yargı sınırları içerisinde il müdürlüğü veya bölge müdürlüğünün de bulunmadığı,…plakalı araca ait 14/01/2017 tarihli sigorta poliçesini düzenleyen …..acenteliğinin de …..lçesinde bulunduğu tespit edilmiştir. Tüm bu hususlardan, mahkememizin işbu dava dosyasına bakmakla HMK’nın 16. KTK’nın 110/2. maddesi gereğince yetkili olmadığı kanaatine varılarak davalı vekilinin yetkiye dair ilk itirazının kabulü ile davalı … merkezinin de bulunduğu davalı tarafından yetkili mahkeme olarak gösterilen…..Mahkemesinde işbu dava dosyasının görülmesi gerektiği gerekçeleri ile yetkisizlik yönünde hüküm kurmuştur.
…… Asliye Ticaret Mahkemesince talebin trafik kazası nedeniyle doğan maddi zararın tazmini talebi olduğu, davacı tarafça ….Mahkemesinde dava açıldıktan sonra davalı tarafın yetki itirazı üzerine, ….. 1. Asliye Ticaret Mahkemesine ait 29.06.2018 tarihli 2018/285 E. – 2018/568 K. sayılı yetkisizlik kararı ile dosyanın ….. gönderilmesinin talep edilmesi üzerine söz konusu dosyanın Mahkememize tevzi edildiği anlaşılmıştır. HMK’nın 6 ve devamı maddelerinde davanın konusuna göre yetkili olan mahkemeler belirlenmiş, 16. maddesinde de “Haksız fiilden doğan davalarda, haksız fiilin işlendiği veya zararın meydana geldiği yahut gelme ihtimalinin bulunduğu yer ya da zarar görenin yerleşim yeri mahkemesi de yetkilidir.” düzenlemesine yer verilmek suretiyle, haksız fiiller bakımından birden fazla yer mahkemesi yetkili olarak kabul edilmiş, HMK’nın 19/2. maddesinde “Yetkinin kesin olmadığı davalarda, yetki itirazının, cevap dilekçesinde ileri sürülmesi gerekir. Yetki itirazında bulunan taraf, yetkili mahkemeyi; birden fazla yetkili mahkeme varsa seçtiği mahkemeyi bildirir. Aksi takdirde yetki itirazı dikkate alınmaz.” düzenlemesine ve 4. fıkrasında da “Yetkinin kesin olmadığı davalarda, davalı, süresi içinde ve usûlüne uygun olarak yetki itirazında bulunmazsa, davanın açıldığı mahkeme yetkili hâle gelir.” düzenlemesine yer verilmiştir. Eldeki dava bakımından HMK’nın 16. maddesi uyarınca birden fazla yetkili mahkeme belirlenmekle birlikte söz konusu mahkemelerin yetkisi kesin yetki niteliğinde olmadığından HMK’nın 19/2. maddesi dikkate alındığında davalı tarafça usulüne uygun yetki itirazında bulunmamasına rağmen, yetkisizlik kararı veren ……Ticaret Mahkemesinin yetkili olduğu gerekçesi ile yetkisizlik yönünde hüküm kurmuştur.
6100 sayılı HMK’nın 19. maddesinde” (1) Yetkinin kesin olduğu davalarda, mahkeme yetkili olup olmadığını, davanın sonuna kadar kendiliğinden araştırmak zorundadır; taraflar da mahkemenin yetkisiz olduğunu her zaman ileri sürebilir. (2) Yetkinin kesin olmadığı davalarda, yetki itirazının, cevap dilekçesinde ileri sürülmesi gerekir. Yetki itirazında bulunan taraf, yetkili mahkemeyi; birden fazla yetkili mahkeme varsa seçtiği mahkemeyi bildirir. Aksi takdirde yetki itirazı dikkate alınmaz. (3) Mahkeme, yetkisizlik kararında yetkili mahkemeyi de gösterir. (4) Yetkinin kesin olmadığı davalarda, davalı, süresi içinde ve usûlüne uygun olarak yetki itirazında bulunmazsa, davanın açıldığı mahkeme yetkili hâle gelir.” şeklinde düzenlenmiştir.
Somut olayda; her ne kadar davalı taraf süresi içinde cevap dilekçesi sunmuş olsa da, cevap dilekçesinde, yetkili mahkemelerin ”…..” mahkemeleri olması gerektiğinin belirtildiği, bu şekilde birden fazla mahkemenin yetkili mahkeme olarak gösterildiği; bu durumda davalının usûlüne uygun olarak yetki itirazında bulunduğunun kabul edilemeyeceği, usûlüne uygun yetki itirazında bulunulmadığı durumlarda ise davanın ilk açıldığı mahkemenin yetkili hale geleceği (HMK 19/son) anlaşılmaktadır. Bu nedenle, uyuşmazlığın çözümünde …… Ticaret Mahkemesi yetkilidir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle; 6100 sayılı HMK’nın 21 ve 22. maddeleri ve 5235 sayılı Kanunun 36/3. maddesi gereğince; …… 1. Asliye Ticaret Mahkemesinin YARGI YERİ OLARAK BELİRLENMESİNE 08/10/2019 gününde oy birliğiyle karar verildi.