YARGITAY KARARI
DAİRE : 20. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2019/3810
KARAR NO : 2019/5333
KARAR TARİHİ : 30.09.2019
MAHKEMESİ : … Bölge Adliye Mahkemesi 5. Hukuk Dairesi
Taraflar arasındaki davada … Bölge Adliye Mahkemesi 27. Hukuk Dairesi ile …. Bölge Adliye Mahkemesi 5. Hukuk Dairesince ayrı ayrı yetkisizlik kararı verilmesi nedeni ile yargı yerinin belli edilmesi için gönderilen dosya içindeki tüm belgeler incelendi gereği düşünüldü:
K A R A R
Dava, satış vaadi sözleşmesinden kaynaklanan tapu iptali ve tescil istemine ilişkindir.
… Bölge Adliye Mahkemesi 27. Hukuk Dairesince; 5235 Sayılı Adli Yargı İlk derece Mahkemeleri ile Bölge Adliye Mahkemelerinin kuruluş, görev ve yetkileri hakkında kanunun 25. maddesinin 2. fıkrası ve 29. maddesinin 1. fıkrası ile 6087 sayılı Hakimler ve Savcılar Yüksek Kurulu Kanunun 4.maddesi gereğince, …. Bölge Adliye Mahkemesinin 03/09/2019 tarihi itibariyle faaliyete geçtiği bu tarih itibariyle verilecek kararlara ilişkin istinaf incelemesinin …. Bölge Adliye Mahkemesince yapılacağı kararlaştırılmıştır. İlk derece mahkemesi tarafından nihai karar 30/11/2018 tarihinde verilmiştir. Bu tarihte … Mahkemelerince verilen kararlar, istinaf incelemesi yönünden … Bölge Adliye Mahkemesinin yetki ve görev alanı içerisinde kalmaktadır. Bu nedenle istinaf incelemesini yapmaya …. Bölge Adliye Mahkemesi değil, …. Bölge Adliye Mahkemesi yetkili olduğu gerekçesiyle yetkisizlik kararı verilmiştir.
…. Bölge Adliye Mahkemesi 5. Hukuk Dairesince, istinafa konu karar 30/11/2018 tarihinde ilk derece mahkemesince ittihaz edilmesine rağmen; dosyada verilen ihtiyati tedbire ilişkin karara vaki istinaf talebinin … Bölge Adliye Mahkemesi 27. Hukuk Dairesinin 22/03/2018 tarihli, 2018/350 E. – 2018/241 K. sayılı kararı ile inceleme konusu yapıldığı, dolayısıyla 5235 sayılı Kanunun Ek Madde 1 hükmü uyarınca yeni istinaf incelemesinin de …. Bölge Adliye Mahkemesi 27. Hukuk Dairesinin tarafından yapılması gerektiği gerekçesiyle yetkisizlik kararı verilmiştir.
6100 sayılı HMK’nın 22. maddesi uyarınca “Yetkili mahkemenin bir davaya bakmasına herhangi bir engel bulunduğu yahut iki mahkeme arasında yargı çevrelerinin sınırlarının belirlenmesinde tereddüt ortaya çıktığı takdirde, yetkili mahkemenin tayininde, ilk derece mahkemeleri için bölge adliye mahkemelerine, bölge adliye mahkemeleri için Yargıtaya başvurulur.”
HMK’nın “Kanun Yolları” başlıklı sekizinci kısmının birinci bölümünde “istinaf” kanun yolu düzenlenmiş ve 341. maddesinin (1) numaralı fıkrasında “İlk derece mahkemelerinden verilen nihai kararlar ile ihtiyati tedbir, ihtiyati haciz taleplerinin reddi ve bu taleplerin kabulü hâlinde, itiraz üzerine verilecek kararlara karşı istinaf yoluna başvurulabilir” hükmünü içermektedir.
HMK’nın 391/3. ve 394/5. maddelerinde ihtiyati tedbire dair belirtilen (ilk derece) mahkeme kararlarına karşı kanun yoluna başvurulabileceği öngörülmüş; bu kanun yolunun ne anlama geldiği ise HMK’nın 341/1. maddesinde “ilk derece mahkemelerinden verilen … ihtiyati tedbir … taleplerinin reddi ve bu taleplerin kabulü hâlinde, itiraz üzerine verilecek kararlara karşı istinaf yoluna başvurulabilir” hükmü ile istinaf olarak açıkça belirtilmiştir.
694 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin 136. maddesi ile 5235 Sayılı Adli Yargı İlk Derece Mahkemeleri ile Bölge Adliye Mahkemelerinin Kuruluş, Görev ve Yetkileri hakkında Kanuna Ek 1. maddenin 1. fıkrasında: “Bölge Adliye Mahkemelerinin yargı çevresinin 25.madde uyarınca değişmesi halinde, bu değişikliğinin uygulanması durumunda Resmi Gazetede belirlenen tarihten önce ilk derece mahkemelerince verilen kararların istinaf incelenmesinde, karar tarihi itibariyle yetkili Bölge Adliye Mahkemelerince yargı çevresinin değiştiği gerekçesiyle yetkisizlik kararı verilemez. Yargı çevresinin değiştirilmesinden önce istinaf incelemesinden geçen dosyalar, yeniden istinaf incelemesine konu edilmesi halinde de ilk incelemeyi yapan bölge adliye mahkemesince sonuçlandırılır.
Dosya kapsamında … 2. Asliye Hukuk Mahkemesinin 11/01/2018 tarihli ara karara karşı davalı … vekilince istinaf kanun yoluna başvurulması üzerine … Bölge Adliye Mahkemesi 27. Hukuk Dairesi Başkanlığının 22/03/2018 tarihli, 2018/350 E. – 2018/241 K. sayılı kararı ile ara kararın kaldırılmasına ilişkin istinaf talebinin 6100 sayılı HMK.m.353/1-b.1 maddesi uyarınca kesin olarak reddedildiği anlaşılmaktadır. Bu durumda uyuşmazlığın … Bölge Adliye Mahkemesi 27. Hukuk Dairesince görülüp sonuçlandırılması gerekmektedir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle; 6100 sayılı HMK’nın 21 ve 22. maddeleri gereğince; …. Bölge Adliye Mahkemesi 27. Hukuk Dairesinin YARGI YERİ OLARAK BELİRLENMESİNE 30/09/2019 gününde oy birliğiyle karar verildi.