YARGITAY KARARI
DAİRE : 20. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2019/2803
KARAR NO : 2019/4366
KARAR TARİHİ : 24.06.2019
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
Taraflar arasındaki davada Gaziantep Bölge Adliye Mahkemesi17. Hukuk Dairesi ile Adana Bölge Adliye Mahkemesi 6. Hukuk Dairesinin ayrı ayrı yetkisizlik kararı verilmesi nedeni ile yargı yerinin belli edilmesi için gönderilen dosya içindeki tüm belgeler incelendi gereği düşünüldü:
K A R A R
Dava, hizmet sözleşmesinden kaynaklanan alacak istemine ilişkindir.
Gaziantep Bölge Adliye Mahkemesi 17. Hukuk Dairesince; Somut olayda, Gaziantep Bölge Adliye Mahkemesi 3. Hukuk Dairesinin 16.11.2017 gün ve 2017/1180 E. – 2017/1169 K. sayılı kararı, kesinleşmiş görevsizlik kararları nedeniyle mahkemeler arasında çıkan olumsuz görev uyuşmazlığının çözümüne ilişkin HMK’nın 21 vd. maddeleri uyarınca verilmiş kanun yolu niteliği bulunmayan yargı yeri belirlenmesi kararı olup ortada HMK’nın 341 ve devamı maddeleri uyarınca istinaf başvurusu üzerine verilmiş bir karar bulunmadığı gibi, bu yönü itibariyle bir istinaf incelemesinden de söz edilemeyeceğinden somut olayda 5235 sayılı Kanunun Ek madde 1/1 hükmünün uygulama yeri yoktur. Bu itibarla, esasa ilişkin ilk kararın verildiği tarihten önce Adana Bölge Adliye Mahkemesinin faaliyete geçmiş olması nedeniyle istinaf başvurusunu inceleme görevinin Adana Bölge Adliye Mahkemesine ait olduğu gerekçesiyle yetkisizlik karar verilmiştir.
Adana Bölge Adliye Mahkemesi 6. Hukuk Dairesince Olağanüstü Hal Kapsamında Bazı Düzenlemeler Yapılması Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin 136’ncı maddenin Ek-1. maddesinde düzenlenen “Yargı çevresinin değiştirilmesinden önce istinaf incelemesinden geçen dosyalar, yeniden istinaf incelemesine konu edilmesi halinde ilk incelemeyi yapan bölge adliye mahkemesince sonuçlandırılır” şeklindeki düzenleme nedeniyle dosyanın istinaf incelemesi yapılmak üzere Gaziantep Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesi için mahal mahkemesine geri çevrilmesine karar karar verilmiştir.
6100 sayılı HMK’nın 22. maddesi uyarınca “Yetkili mahkemenin bir davaya bakmasına herhangi bir engel bulunduğu yahut iki mahkeme arasında yargı çevrelerinin sınırlarının belirlenmesinde tereddüt ortaya çıktığı takdirde, yetkili mahkemenin tayininde, ilk derece mahkemeleri için bölge adliye mahkemelerine, bölge adliye mahkemeleri için Yargıtaya başvurulur.”
HMK’nın “Kanun Yolları” başlıklı sekizinci kısmının birinci bölümünde “istinaf” kanun yolu düzenlenmiş ve 341. maddesinin (1) numaralı fıkrasında “İlk derece mahkemelerinden verilen nihai kararlar ile ihtiyati tedbir, ihtiyati haciz taleplerinin reddi ve bu taleplerin kabulü hâlinde, itiraz üzerine verilecek kararlara karşı istinaf yoluna başvurulabilir” hükmünü içermektedir.
HMK’nın 391/3. ve 394/5. maddelerinde ihtiyati tedbire dair belirtilen (ilk derece) mahkeme kararlarına karşı kanun yoluna başvurulabileceği öngörülmüş; bu kanun yolunun ne anlama geldiği ise HMK’nın 341/1. maddesinde “ilk derece mahkemelerinden verilen … ihtiyati tedbir … taleplerinin reddi ve bu taleplerin kabulü hâlinde, itiraz üzerine verilecek kararlara karşı istinaf yoluna başvurulabilir” hükmü ile istinaf olarak açıkça belirtilmiştir.
694 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin 136. maddesi ile 5235 sayılı Adli Yargı İlk Derece Mahkemeleri ile Bölge Adliye Mahkemelerinin Kuruluş, Görev ve Yetkileri hakkında Kanuna Ek 1. maddenin 1. fıkrasında: “Bölge Adliye Mahkemelerinin yargı çevresinin 25. maddesi
uyarınca değişmesi halinde, bu değişikliğinin uygulanması durumunda Resmî Gazetede belirlenen tarihten önce ilk derece mahkemelerince verilen kararların istinaf incelenmesinde, karar tarihi itibariyle yetkili Bölge Adliye Mahkemelerince yargı çevresinin değiştiği gerekçesiyle yetkisizlik kararı verilemez. Yargı çevresinin değiştirilmesinden önce istinaf incelemesinden geçen dosyalar, yeniden istinaf incelemesine konu edilmesi halinde de ilk incelemeyi yapan bölge adliye mahkemesince sonuçlandırılır.
Dosya kapsamında Gaziantep Bölge Adliye Mahkemesi 3. Hukuk Dairesinin 16.11.2017 tarih 2017/1180 E. – 2017/1169 K. sayılı kararı ile Adana 1. Asliye Hukuk Mahkemesi ile Adana 6. Tüketici Mahkemesi arasındaki olumsuz görev uyuşmazlığı nedeniyle yargı yerinin belirlenmesine karar verilmiştir. HMK’nın “Kanun Yolları” başlıklı sekizinci kısmının birinci bölümünde “istinaf” kanun yolu düzenlenmiştir. Ancak, yargı yerinin belirlenmesine ilişkin inceleme 341. maddesinin (1) numaralı fıkrasında yer almamaktadır. Bu nedenle, Adana 1. Asliye Hukuk Mahkemesinin 24.04.2018 gün ve 2018/79 E. – 2018/325 K. sayılı kararı aleyhine davacı vekili tarafından istinaf başvurusunda bulunulduğu anlaşılmaktadır. Bu durumda uyuşmazlığın Adana Bölge Adliye Mahkemesi 6. Hukuk Dairesince görülüp sonuçlandırılması gerekmektedir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle; 6100 sayılı HMK’nın 21 ve 22. maddeleri gereğince; Adana Bölge Adliye Mahkemesi 6. Hukuk Dairesinin YARGI YERİ OLARAK BELİRLENMESİNE 24/06/2019 gününde oy birliğiyle karar verildi.