YARGITAY KARARI
DAİRE : 20. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2018/6299
KARAR NO : 2019/540
KARAR TARİHİ : 04.02.2019
MAHKEMESİ :İş Mahkemesi
Tazminat istemine ilişkin olarak açılan davada, … 3. İş ve … 11. İş Mahkemelerince ayrı ayrı yetkisizlik kararı verilmesi nedeni ile dosyada son karar Bölge Adliye Mahkemelerinin faaliyete geçmesinden sonra verilmiş ise de iki farklı Bölge Adliye Mahkemesinin yargı çevresinde kalan mahkemelerce karşılıklı olarak yetkisizlik kararı verilmiş olması ve 5235 sayılı Kanunun 36/3. maddesi gereğince Bölge Adliye Mahkemeleri hukuk dairelerinin görevinin yargı çevresi içerisinde bulunan adlî yargı ilk derece hukuk mahkemeleri arasındaki yetki ve görev uyuşmazlıklarını çözmek olduğundan yargı yerinin belirlenmesi için gönderilen dosya içindeki tüm belgeler incelendi, gereği düşünüldü:
K A R A R
Talep, tazminat istemine ilişkindir.
… 11. İş Mahkemesince 7036 sayılı kanuna göre iş kazasına dayanan maddi ve manevi tazminat davalarında davacı işçinin yerleşim yeri veya iş kazasının veya zararın meydana geldiği yer, davalının adresinde dava açılabileceği mütevaffa işçinin ve davacıların UYAP’tan yapılan sorgulamada adreslerinin …/… olduğu davalının adesinin İTO’da kayıtlı olmadığı UYAP’tan yapılan sorgulamada … Ticaret Sicili Müdürlüğünde kayıtlı olduğu adresin …/ … olduğu, davacıların yetki hususunda seçimlik hakkı olan bu davada hiçbirinde mahkememizin yetkili olmadığı, işçi alacağı davası olmadığından Deniz İş Kanununa dayanılarak bağlama limanı … olduğundan bahisle dava açılamayacağı gerekçesi ile yetkisizlik yönünde hüküm kurulmuştur.
… 3. İş Mahkemesince ise 854 sayılı Kanunun 46. maddesine göre bu kanun kapsamına giren gemi adamlarıyla bunların işveren vekilleri arasında bu kanundan veya hizmet sözleşmesinden doğan davalar hakkında, 5521 sayılı Kanun hükümleri uygulanır. Hizmet aktinde ayrıca bir hüküm yoksa dava, geminin bağlama limanının iş davalarını bakmaya yetkili mahkemede görülür. Anılan yasal düzenleme ile 5521 sayılı Kanunun 5. maddesinde belirlenen davalının ikametgahı mahkemesinin ve işçinin işini yaptığı bağlama limanında iş davalarını bakmaya yetki mahkemede de dava açılabileceği belirtilmiş olup, müteveffa işçinin çalıştığı ve iş kazasının yaşandığı … isimli geminin bağlama limanının … ili olduğu gibi, sicilinin de …’a kayıtlı olduğu gerekçesi ile yetkisizlik yönünde hüküm kurulmuştur.
Somut olayda; davacı vekili müvekkillerinin miras bırakanı …’ın davalı şirkete ait … isimli çamur gemisinde Güverte Lostromosu olarak görev yaptığını, 31.01.2018 tarihinde gerçekleşen bir iş kazası sonucunda hayatını kaybettiğini, bu elim olay sonucunda eşi, oğlu ve kızının kendisinin desteğinden mahrum kaldığını, ayrıca çok büyük manevi ızdırap yaşadıklarını, yaşanan olayın saat sabah ….30 sıralarında gerçekleştiğini, müteveffa …’ın gece vardiyasında çalışırken çamur dolu ambarı boşaltmak amacıyla hidrolik pistonun emniyet pimine balyozla vurduğunu, bunun üzerine … hidrolik borunun patlaması ve oluşan sarsıntının etkisiyle …’ın geminin ambarına, çamurun içine düştüğünü, bu arada ambar kapaklarının açıldığını ve …’ın çamurla birlikte denize akarak gözden kaybolduğunu, …’ ın cansız bedeninin olaydan saatler sonra saat 10.30 civarında balıkçı tekneleri tarafından deniz yüzeyinde bulunduğunu, müteveffanın eşi … için uğramış olduğu maddi zarar bakımından fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla ölüm tarihinden işletilecek faiziyle birlikte şimdilik ….000,00 TL , manevi tazminat olarak da yine ölüm tarihinden başlatılacak faiziyle birlikte 100.000,00 TL, kızı … için maddi zarar bakımından ….000,00 TL, manevi tazminat olarak 60.000,00 TL, oğlu … için manevi tazminat olarak 60.000,00 TL, cenaze giderleri olarak tüm mirasçılar adına fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla ölüm tarihinden işleyecek faiziyle birlikte şimdilik 100,00 TL tazminata, karar verilmesini talep etmiştir.
Deniz taşıma işlerinde çalışanlar 854 sayılı Deniz İş Kanununa tabidir. Gemiler aracılığı ile yapılan deniz taşıma işleri ayrı bir yasaya tabi olduğundan, 4857 sayılı Kanunun kapsamı dışında bırakılmıştır. Deniz İş Kanununun 46. maddesi uyarınca, “Bu kanun kapsamına giren gemi adamlarıyla bunların işveren veya işveren vekilleri arasında bu kanundan veya hizmet aktinden doğan davalar hakkında, 5521 sayılı Kanun hükümleri uygulanır. Hizmet aktinde ayrıca bir hüküm yoksa dava geminin bağlama limanında iş davalarını bakmaya yetkili mahkemede görülür”. düzenlemesi mevcuttur. Bu nenenle Deniz İş Kanununun 46/2. madde düzenlemesi uyarınca davanın geminin bağlama limanı olan … İş Mahkemelerinde görülüp sonuçlandırılması gerekmektedir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle; 6100 sayılı HMK’nın 21 ve 22. maddeleri ve 5235 sayılı Kanunun 36/3. maddesi gereğince … 11. İş Mahkemesinin YARGI YERİ OLARAK BELİRLENMESİNE 04/02/2019 gününde oy birliğiyle karar verildi.