YARGITAY KARARI
DAİRE : 20. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2018/4001
KARAR NO : 2018/5459
KARAR TARİHİ : 10.09.2018
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
İtirazın iptali istemine ilişkin olarak açılan davada …… 1. Tüketici ile …… 1. Asliye Hukuk (Tüketici Mahkemesi sıfatıyla) Mahkemelerince ayrı ayrı yetkisizlik kararı verilmesi nedeni ile dosyada son karar …… Adliye Mahkemelerinin faaliyete geçmesinden sonra verilmiş ise de iki farklı …… Adliye Mahkemesinin yargı çevresinde kalan mahkemelerce karşılıklı olarak yetkisizlik kararı verilmiş olması ve 5235 sayılı Kanunun 36/3. maddesi gereğince …… Adliye Mahkemeleri hukuk dairelerinin görevinin yargı çevresi içerisinde bulunan adlî yargı ilk derece hukuk mahkemeleri arasındaki yetki ve görev uyuşmazlıklarını çözmek olduğundan yargı yerinin belirlenmesi için gönderilen dosya içindeki tüm belgeler incelendi, gereği düşünüldü:
K A R A R
Dava, Genel Kredi Sözleşmesi nedeniyle itirazın iptali istemine ilişkindir.
…… 1. Tüketici Mahkemesince, “Somut olayda; davalı icra takibinde yetki itirazında bulunduğu, yetkili icra dairesinin ise yerleşim yeri olan “……/……” icra dairesinin olduğunu iddia etmiştir. Davacının icra takibine başvurma nedeni “……/……” ilçesinde bulunan …… şubesinden kullandırılan kredi borcuna dayalı para alacağı olup, davacının istemi para alacağı olduğuna göre Türk Borçlar Kanunu 89. maddesi gereğince para borcu alacaklıya götürülerek ödenmesi gereken borçlardan olduğundan, davacının yerleşim yeri mahkemesi de yetkilidir. Davacının adresi …… “……/……” şubesi olup, borcun ifa edileceği yer itibariyle yetkili mahkeme ve icra dairesi “……/……” mahkemesi ve icra dairesi olduğu…” gerekçesiyle yetkisizlik kararı vermiştir.
…… 1.Asliye Hukuk Mahkemesi (Tüketici Mahkemesi sıfatıyla) Mahkemesince ise, “…Her ne kadar …… 1. Tüketici mahkemesinin gerekçesinde; davacının icra takibine başvurulmasının sebebinin ……/…… şubesinden kullandırılan kredi borcuna dayalı para alacağı olması, TBK’nın 89. maddesi gereğince para borçlarının alacaklıya götürülecek borç olması sebeplerine dayanarak yetkisizlik kararı verme yoluna gitmiş ise de taraflarca usulüne uygun şekilde …… Asliye Hukuk Mahkemesi’nin yetkili olduğuna yönelik itiraz olmadığı gibi yukarıda değinildiği üzere mahkemenin yetki hususunu re’sen gözetmesi gereken bir durum olmadığı açıktır. Bu minvalde mahkememizin iş bu davayı görmekte yetkili mahkeme olmadığı, yetkiye yönelik mahkeme tarafından kamu düzenini ilgilendiren ve re’sen takdir edilmesini gerektiren bir hal olmayıp, usulünce bu konuya dair itirazında söz konusu olmadığı…” gerekçesiyle yetkisizlik kararı vermiştir.
İtirazın iptali davasında yetkili mahkeme HMK’nın 6. maddesi uyarınca davalının davanın açıldığı tarihteki yerleşim yeri mahkemesidir. Akdî ilişkinin çekişmesiz olduğu durumlarda TBK’nın 89/1. maddesi hükmüne göre alacaklının ödeme zamanındaki yerleşim yerinde de itirazın iptali davası açılabilir. Akdî ilişkinin varlığı konusunda taraflar arasında uyuşmazlık varsa, bu durumda alacaklının kendi yerleşim yeri mahkemesinde açtığı itirazın iptali davası yetki itirazı ile karşılaşabilir. Borçlu, takibe itirazında sadece alacağın varlığını ve bu ilişki nedeniyle takip konusu meblağ kadar alacaklı olduğunu kanıtlamalıdır. Yine, 116/1-a maddesinde “Kesin yetki kuralının bulunmadığı hâllerde yetki itirazını “ilk itiraz” olarak düzenlemektedir. 117/1. madde ise; “İlk itirazların hepsi cevap dilekçesinde ileri sürülmek zorundadır; aksi hâlde dinlenemez.” hükmünü içermektedir. Son olarak; “Cevap dilekçesini verme süresi” başlıklı 127/1. maddesi ise; “Cevap dilekçesini verme süresi, dava dilekçesinin davalıya tebliğinden itibaren iki haftadır. Ancak, durum ve koşullara göre cevap dilekçesinin bu süre içinde hazırlanmasının çok zor yahut imkânsız olduğu durumlarda, yine bu süre zarfında mahkemeye başvuran davalıya, bir defaya mahsus olmak ve bir ayı geçmemek üzere ek bir süre verilebilir. Ek cevap süresi talebi hakkında verilen karar taraflara derhâl bildirilir.” şeklinde düzenleme getirmektedir.
Dosya kapsamında, davanın …… 1. Tüketici Mahkemesinde açıldığı, davacının MERNİS yerleşim adres bilgisinin: “Ağrı” olduğu; davalılarca yapılmış usulüne uygun bir yetki itirazı da bulunmadığı uyuşmazlığın ilk açıldığı …… 1. Tüketici Mahkemesinde görülüp çözümlenmesi gerekir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle; 6100 sayılı HMK’nın 21 ve 22. maddeleri gereğince …… 1. Tüketici Mahkemesinin YARGI YERİ OLARAK BELİRLENMESİNE 10/09/2018 gününde oy birliği ile karar verildi.