YARGITAY KARARI
DAİRE : 20. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2018/1832
KARAR NO : 2018/5504
KARAR TARİHİ : 11.09.2018
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
Taraflar arasındaki davanın yapılan duruşması sonunda kurulan hükmün Yargıtayca incelenmesi davacı …… Yönetimi tarafından istenilmekle, süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya incelendi, gereği düşünüldü:
K A R A R
Çekişmeli …… ili, …… ilçesi, …… mahallesi, …… mevkiinde bulunan 1075 parsel sayılı 23.550,00 m2 yüzölçümündeki taşınmaz, tarla niteliğinde davalılar adına tapuda kayıtlıdır. Tapu kaydının beyanlar hanesinde “Devlet ……ıdır, alınıp satılamaz, devir temlik edilemez şerhi vardır.
Davacı …… Yönetimi, dava dilekçesinde; dava dışı 826 parsel sayılı taşınmazın, yargılama sırasında düzeltme dilekçesiyle dava konusu 1075 nolu parselin 1987 yılında ……bey köyünde ilan edilen …… kadastrosu ve 2/B madde uygulamasıyla …… sınırları içine alındığını, eski tarihli memleket haritası, hava fotoğrafları ve amenajman planlarında …… olduğunu, …… sınırına bitişik olduğunu, …… muhafaza karakteri taşıdığını, eğimi itibariyle de …… sayılan yerlerden olduğunu ileri sürerek taşınmazın tapu kaydının iptali ile …… niteliğinde …… adına tescilini, müdahalenin önlenmesini, taşınmaz üzerindeki şerhlerin terkinini istemiştir.
Mahkemece, dava konusu …… köyünde bulunan tarla niteliğindeki taşınmazın halen tarım amaçlı kullanıldığı, ancak …… köyünde yapılan …… kadastro çalışması sırasında bu parsel …… Devlet ……ı alanında bırakılıp bu köyde ilanların yapıldığı, taşınmazın bulunduğu …… köyünde ilan yapılmaksızın …… kadastrosunun kesinleştirilerek …… şerhinin verildiği, ayrıca 1958 yılı memleket haritası ve arazi kadastrosuna göre bu yerin açık alanda kalıp tarla niteliğinde olduğu gerekçeleriyle davanın reddine karar verilmiş, hüküm davacı …… Yönetimi tarafından temyiz edilmiştir.
Dava, …… savına dayalı tapu iptali ve tescile ilişkindir.
Çekişmeli taşınmaz komşu …… köyünde 10/07/1987 tarihinde ilan edilen …… kadastro çalışması ile tahdit içerisinde alınmıştır. Taşınmazın bulunduğu …… köyünde …… kadastrosu çalışmaları ise 13/09/1994 tarihinde ilan edilmiş, bu çalışmalarda çekişmeli parsel işlem görmemiş sadece …… köyünde yapılan çalışmaya atıf yapılmıştır.
Mahkemece yapılan araştırma ve inceleme hükme yeterli değildir. Her ne kadar dava konusu 1075 parsel sayılı taşınmaz, komşu …… köyünde yapılan …… kadastrosu çalışmaları sırasında tahdit sınırları içerisinde bırakılmış ise de, taşınmazın bulunduğu …… köyünde çalışmaların ilan edilmemesi nedeniyle …… kadastrosunun davalı parsel bakımından kesinleşmediği açıktır. Davacı …… Yönetimini taşınmazın eski tarihli belgelerde …… olduğunu, …… muhafaza karakteri taşıdığını, eğimi itibariyle de …… sayılan yerlerden olduğunu iddia ettiğine göre taşınmazın öncesinin …… olup olmadığı, en eski tarihli hava fotoğrafları, bu fotoğraflardan üretilen memleket haritaları ve amenajman planları uygulanarak yöntemine uygun şekilde yapılacak araştırma ve inceleme sonucu bulunacaktır. Halbuki eldeki temyiz incelemesine konu davada sadece 1958 yılı memleket haritası uygulanmış olup, bu nedenle uzman …… bilirkişi raporu hüküm vermeye yeterli değildir, böylece yapılan inceleme de taşınmazın öncesinin …… sayılan yerlerden olup olmadığını belirlemekten uzaktır.
O halde mahkemece, en eski tarihli hava fotoğrafları, bu hava fotoğraflarından üretilen memleket haritası, amenjman planı ve varsa en eski tarihli hava fotoğrafından üretilen ortofoto haritalar ile 1958 yılı memleket haritasının kendisinden üretildiği hava fotoğrafları ilgili yerlerden getirtilip, önceki bilirkişiler dışında halen …… ve Su İşleri Bakanlığı ve bağlı birimlerinde görev yapmayan bu konuda uzman …… yüksek mühendisleri arasından seçilecek üç …… mühendisi ve bir fen elemanı aracılığıyla yeniden yapılacak inceleme ve keşifte, çekişmeli taşınmaz ile birlikte çevre araziye de uygulanmak suretiyle taşınmazın öncesinin bu belgelerde ne şekilde nitelendirildiği belirlenmeli; 3116, 4785 ve 5658 sayılı kanunlar karşısındaki durumu saptanmalı; tapu ve zilyedlikle ……dan toprak kazanma olanağı sağlayan 3402 sayılı Kanunun 45. maddesinin ilgili fıkraları, Anayasa Mahkemesinin 01.06.1988 gün ve 31/13 E.K.; 14.03.1989 gün ve 35/13 E.K. ve 13.06.1989 gün ve 7/25 E.K. sayılı kararları ile iptal edilmiş ve kalan fıkraları da 03.03.2005 gününde yürürlüğe giren 5304 sayılı Kanunun 14. maddesi ile yürürlükten kaldırılmış olduğundan, bu yollarla ……dan yer kazanılamayacağı, öncesi …… olan bir yerin üzerindeki …… bitki örtüsü yokedilmiş olsa dahi, salt …… toprağının …… sayılan yer olduğu düşünülmeli; toprak yapısı, bitki örtüsü ve çevresi incelenmeli; yukarıda değinilen hava fotoğrafları, bunlardan üretilen memleket haritaları, amenajman planları ve varsa en eski hava fotoğrafından üretilen ortofoto haritalar fen ve uzman …… bilirkişiler eliyle yerine uygulattırılıp; hava fotoğrafları, memleket haritası, amenajman planı ve varsa ortofoto haritalarının ölçekleri kadastro paftası ölçeğine, yine kadastro paftası ölçeği de sayılan belgelerin ölçeğine çevrildikten sonra, bu belgeler ve pafta komşu ve yakın komşu parselleri de içine alacak şekilde birbiri üzerine aplike edilmek suretiyle, çekişmeli taşınmazın konumunu çevre parsellerle birlikte hava fotoğrafları ve haritalar üzerinde gösterecekleri, haritaların ayrıntılı açıklandığı, hava fotoğrafları stereoskop aleti yardımıyla incelenip, taşınmazın üzerindeki bitki örtüsü, varsa ağaçların cinsi, sayısı, yaşı ve kapalılık durumunu açık ve anlaşılır bir şekilde anlatır, yalnız büro incelemesine değil, uygulamaya ve araştırmaya dayalı, bilirkişilerin onayını taşıyan krokili bilimsel verileri bulunan yeterli rapor alınmalı, incelenen belgeler keşfi izlemeye ve raporları denetlemeye uygun şekilde düzenlenip rapora eklenmeli ve oluşacak sonuç çerçevesinde bir karar verilmelidir.
Yukarıda açıklanan hususlar gözetilmeksizin, eksik inceleme ve yetersiz bilirkişi raporuna dayanılarak yazılı biçimde hüküm kurulması usul ve kanuna aykırıdır.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle; davacı …… Yönetiminin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde iadesine 11/09/2018 günü oy birliğiyle karar verildi.