YARGITAY KARARI
DAİRE : 20. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2017/7191
KARAR NO : 2018/7483
KARAR TARİHİ : 26.11.2018
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
Taraflar arasındaki davanın yapılan duruşması sonunda kurulan hükmün Yargıtayca incelenmesi davalılardan Hazine ve … Yönetimi tarafından istenilmekle, süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçelerinin kabulüne karar verildikten sonra dosya incelendi, gereği düşünüldü:
K A R A R
Davacılar, 21/11/2012 havale tarihli müşterek dava dilekçelerinde, … ilçesi, …köyünde bulunan, sınırlarını bildirdikleri yaklaşık 12.000 m² büyüklüğündeki tarla vasfındaki taşınmazı annelerinin 50 yıl boyunca kullandığını daha sonra kendilerine verdiğini ve 30 yıldır taşınmazın kendi zilyetliklerinde bulunduğu iddiasıyla, taşınmazın adlarına tescili istemiyle dava açmışlar, davalı Hazine vekili davanın reddi ile dava konusu taşınmazın Hazine adına tesciline, davalı … Yönetimi vekili ise, yine davanın reddi ile dava konusu taşınmazın … vasfıyla Hazine adına tapuya kayıt ve tesciline karar verilmesini talep etmiş, mahkemece yapılan yargılama neticesinde davanın kabulüne, fen bilirkişi raporunda (A) ve (B) harfleri ile gösterilen toplamda 12.017,50 m² büyüklüğündeki taşınmazın davacılar adına 2. sınıf kuru tarım arazisi vasfıyla tapuya tesciline karar verilmiş, hüküm davalı Hazine vekili ile diğer davalı … Yönetimi vekili tarafından temyiz edilmiştir. Dairenin 09/12/2015 tarih ve 2015/14990 – 12342 E.K. sayılı kararıyla hükmün bozulmasına karar verilmiştir.
Hükmüne uyulan bozma kararında özetle; “Çekişmeli taşınmazın bulunduğu yerde, arazi kadastrosu yapılmamış, … kadastrosu 13.06.2008 – 14.07.2008 tarihleri arasında askı ilânına çıkarılmış ve 05.07.2008 tarihinde kesinleşmiştir. Mahkemece, davanın kabulüne karar verilmiş ise de verilen karar usûl ve kanuna aykırıdır. Şöyle ki; dava konusu taşınmazın bulunduğu yörede 2008 yılında … kadastrosu çalışmaları 3402 sayılı Kanunun 5304 sayılı Kanun ile değişik 4. maddesi hükmüne göre yapılarak, bazı taşınmazlar hakkında 101 ada 1, 102 ada 1, 103 ada 1, 2, 3 ve 4 parsel numaraları ile tespit görmüş, tescili istenen dava konusu taşınmazın yukarda belirtilen parsellere göre konumu belirlenmediğinden, dava konusu taşınmazın tescil harici bir yer olduğu hususunda tereddüt hasıl olmuştur. Bu nedenle; dava konusu taşınmazın bulunduğu yerde arazi kadastrosu yapılıp yapılmadığı, dava konusu taşınmazın bulunduğu yere kadastro tutanağı tutulup tutulmadığı sorularak, şayet kadastro tutanağı tutulduysa görev hususunun düşünülmesi, kadastro tutanağı tutulmayıp tescil harici bir yer olduğu kesin olarak anlaşıldığı takdirde ise 4721 sayılı TMK’nın 713/3. maddesi uyarınca, tescil davalarının Hazine ve ilgili kamu tüzel kişilerine yöneltilmesi gerekmektedir. Büyükşehir belediyesi sınırları içinde yer alan taşınmazlar hakkında açılacak tescil davalarında, ilçe belediye başkanlıkları ile birlikte büyükşehir belediye başkanlıkları da “İlgili kamu tüzel kişisi” sıfatı ile kanunî hasımdır.
Somut olayda; çekişmeli taşınmaz … ili, … ilçesi, …köyünde bulunmakta olup; davacı, dava dilekçesi ile her ne kadar davasını yasal hasımlara yöneltmiş ise de, ilgili hükümleri 30.03.2014 tarihinde yürürlüğe giren 6360 sayılı Kanunun 1/2. maddesi ile … Büyükşehir Belediyesinin sınırları il mülkî sınırları olarak genişletilmiş olup; bu sınırlar içinde kalan köy ve beldelerin tüzel kişilikleri sona ererek bağlı bulundukları ilçe belediyelerine mahalle olarak katılmışlardır. Bu nedenle, büyükşehir sınırları içine giren davalı … tüzel kişiliği yargılama sırasında sona ermiş olup, aynı Kanunun geçici 1. maddesinin onüçüncü fıkrası uyarınca tüzel kişiliği kaldırılan belediye ve köylerin mahkemelerde süren davalarında katıldıkları ilçe belediyesi taraf olacağından, burada da … İlçe Belediye Başkanlığının davalı sıfatıyla davada yer alması gerekmektedir. Tescil davalarında, yargılama sırasında husumetin yaygınlaştırılması yoluyla taraf teşkilinin tamamlanması mümkün bulunmaktadır. Hal böyle olunca, mahkemece; davacı tarafa, … İlçe Belediye Başkanlığı ile … Büyükşehir Belediye Başkanlığının davaya katılımlarını sağlaması için olanak tanınmalı, husumet yaygınlaştırılarak taraf teşkili tamamlandığı takdirde yargılamaya devam edilmelidir. Mahkemece bu hususlar gözönünde tutulmaksızın, usûl ve kanuna aykırı gerekçelerle yazılı şekilde hüküm kurulmuş olması bozmayı gerektirmiştir” denilmektedir.
Mahkemece bozma kararına uyulduktan sonra yapılan yargılama sonucu davanın kabulü ile fen bilirkişisi raporunda (A) ve (B) harfleri ile gösterilip toplamda 12.017,50 m² büyüklüğünde olan taşınmazın davacılar adına, 2. sınıf kuru tarım arazisi vasfıyla tapuya kayıt ve tesciline karar verilmiş, hüküm davalılardan Hazine ve … Yönetimi tarafından istinaf edilmiş, … Bölge Adliye Mahkemesince kararın temyiz kanun yoluna tabi olduğu gerekçesiyle Yargıtay’a gönderilmek üzere dosyanın ilk derece mahkemesine iadesine karar verilmiş, dosya ilk derece mahkemesince temyiz incelemesi yapılmak üzere Yargıtaya gönderilmiştir.
Dava dilekçesindeki açıklamaya göre dava, Medenî Kanunun 713. maddesi uyarınca, tapusuz taşınmazın tescili istemine ilişkindir.
Dosyada bulunan … Kadastro Müdürlüğünün 29/07/2016 tarih ve 1690829 sayılı cevabi yazısından dava konusu yerde (genel) kadastro çalışması yapılmadığı anlaşılmaktadır.
İncelenen dosya kapsamına, kararın dayandığı gerekçeye, uzman … bilirkişi tarafından eski tarihli hava fotoğrafları ve memleket haritasına dayalı olarak yöntemine uygun biçimde yapılan inceleme ve araştırmada çekişmeli taşınmazın … sayılmayan yerlerden olduğu anlaşıldığına ve adına tescil kararı verilen kişiler yararına 3402 sayılı Kanunun 14. maddesinde yazılı kazandırıcı zamanaşımı zilyetliği yoluyla taşınmaz edinme koşullarının oluştuğu belirlenerek yazılı biçimde hüküm kurulmasında bir isabetsizlik bulunmadığına göre, yerinde görülmeyen temyiz itirazlarının reddi ile usul ve kanuna uygun olan hükmün ONANMASINA, 7139 sayılı Kanunun 33. maddesi uyarınca … Yönetiminden ve Harçlar Kanununun değişik 13/j maddesi gereğince Hazineden harç alınmasına yer olmadığına 26/11/2018 günü oy birliğiyle karar verildi.