YARGITAY KARARI
DAİRE : 20. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2016/303
KARAR NO : 2017/6181
KARAR TARİHİ : 04.07.2017
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
Taraflar arasındaki davanın yapılan duruşması sonunda kurulan hükmün Yargıtayca incelenmesi davacı … ve asli müdahil … Yönetimi vekili tarafından istenilmekle, süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçelerinin kabulüne karar verildikten sonra dosya incelendi, gereği düşünüldü:
K A R A R
… ilçesi, … köyü 246 ada 108 sayılı parsel 135.751,09 m² ve 246 ada 3 sayılı parsel 202.048,00 m² yüzölçümleri ile taraşla ve çamlık vasıflarıyla, 245 ada 116 parsel 407.635,61 m², 244 ada 114 parsel 38.097,60 m² yüzölçümleri ile tarla vasıflarıyla davalı … köy tüzel kişiliği adına tapuda kayıtlıdırlar.
Davacı … dava konusu taşınmazların taşlık çalılık oldukları, tarıma elverişli olmadıkları iddialarıyla … adına tescilleri talep etmiş her bir taşınmaz için açtığı davalar birleştirilmiştir.
Asli müdahil … Yönetimi 12.02.2004 tarihli dilekçesinde 246 ada 108 parselin … sınırları içinde kaldıkları iddiasıyla … vasfıyla … adına tescilini talep etmiştir.
Mahkemece, 246 ada 108 parsel ve 246 ada 3 parsel sayılı taşınmazların tapularının iptali ile davacı … adına tapuya kayıt ve tesciline, müdahil davacı … Yönetiminin davasının sübut bulmadığından reddine; 244 ada 114 parsel sayılı taşınmazın tapusunun iptali ile … adına tapuya tesciline; 245 ada 116 parselde kayıtlı taşınmazın 28.05.2014 tarihli fen bilirkişi ek raporunda (D) harfi ile gösterilen 44.990,57 m² miktarlı kısmın tapusunun iptaline ilişkin talebin reddi ile kalan 362.645,04 m² miktarlı kısmın tapusunun iptali ile … adına tapuya tesciline karar verilmiş, hüküm davacı … vekili tarafından 245 ada 116 sayılı parselde aleyhlerine olana kısım yönünden, asli müdahil … Yönetimi vekili tarafından ise 246 ada 108 ve 3 sayılı parseller yönünden temyiz edilmiştir.
Dava, tapu iptali ve tescil istemine ilişkindir.
Çekişmeli taşınmazların bulunduğu yörede 1744 sayılı Kanun hükümlerine göre 1969 yılında seri bazda yapılıp kesinleşen … kadastrosu, daha sonra 1744 sayılı Kanun hükümlerine göre yapılıp 29.04.1983 tarihinde ilân edilerek kesinleşen evvelce sınırlaması yapılmamış ormanların kadastrosu, tüm ormanlarda aplikasyon ve 2. madde uygulaması, 2896 sayılı Kanun hükümlerine göre yapılıp 16.04.1985 tarihinde ilân edilerek kesinleşen sınırlaması yapılmamış ormanların kadastrosu, tüm ormanlarda aplikasyon ve 2/B uygulaması, 3302 sayılı Kanun hükümlerine göre yapılıp 27.01.1988 tarihinde ilân edilerek kesinleşen sınırlaması yapılmamış ormanların kadastrosu, tüm ormanlarda aplikasyon ve 2/B uygulaması vardır.
İncelenen dosya kapsamına göre, dava davacı … tarafından, davalı … köy tüzel kişiliğine karşı husumet yöneltilerek açılan tapu iptali ve tescil istemine ilişkindir. 6100 sayılı HMK’nın 50. maddesinde medenî haklardan yararlanma ehliyetine sahip olanın davada taraf ehliyetine de sahip olacağı, 51. maddesinde dava ehliyetinin medenî hakları kullanma ehliyetine göre belirleneceği, 114/d maddesinde ise taraf ve dava ehliyetinin dava şartlarından olduğu ve 115. madde uyarınca da mahkemenin dava şartlarının mevcut olup olmadığını, davanın her aşamasında kendiliğinden araştıracağı belirtilmektedir.
4721 sayılı TMK’nın 47, 48, 49 ve 50. maddelerinde de tüzel kişiliğin kazanılması, hak ehliyeti ile fiil ehliyeti ve bunun kullanılmasına ilişkin hükümler yer almaktadır.
442 sayılı Köy Kanununun 37/7. maddesi uyarınca da köy tüzel kişiliği adına dava açmak ve açılan davayı takip yetkisi köy muhtarına aittir. Köy muhtarının hukukî bir engelinin çıkması durumunda bu yetki aynı Kanunun 33/b maddesine göre köy derneğinin seçeceği temsilciye tanınmıştır.
Ancak, On Dört İlde Büyükşehir Belediyesi ve Yirmi Yedi İlçe Kurulması İle Bazı Kanun Ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair 6360 sayılı Kanunun 1. maddesi gereğince;
1) …, …, …, …, …, …, …, …, …, …, …, …, … ve … illerinde, sınırları il mülki sınırları olmak üzere aynı adla büyükşehir belediyesi kurulmuş ve bu illerin il belediyeleri büyükşehir belediyesine dönüştürülmüştür.
2) …, …, …, …, …, …, …, …, …, …, …, …, … ve … Büyükşehir Belediyelerinin sınırları il mülkî sınırlarıdır.
3) Birinci ve ikinci fıkrada sayılan illere bağlı ilçelerin mülkî sınırları içerisinde yer alan köy ve belde belediyelerinin tüzel kişiliği kaldırılmış, köyler mahalle olarak, belediyeler ise belde ismiyle tek mahalle olarak bağlı bulundukları ilçenin belediyesine katılmıştır.
Aynı Kanunun Geçici 1. maddesinin onüçüncü fıkrasında; “1. maddeye göre tüzel kişiliği kaldırılan belediye ve köylerin mahkemelerde süren davalarında katıldıkları ilçe belediyesi taraf olur” hükmü yer almaktadır.
Bu hüküm Kanunun “Yürürlük” başlıklı 36. maddesi uyarınca ilk mahalli idareler genel seçiminin yapıldığı 30.03.2014 tarihinde yürürlüğe girmiş bulunmaktadır.
Somut olaya gelince; davalı köyün 6360 sayılı Kanunun yukarıda belirtilen hükümleri gereğince tüzel kişiliği kaldırılarak mahalle olarak belediyeye katılması nedeniyle görülmekte olan davada taraf sıfatı kalmamıştır. Hal böyle olunca, mahkemece; 6360 sayılı Kanunun geçici 1. maddesinin onüçüncü fıkrası gereğince, davalı köyün bağlı bulunduğu İlçe Belediye Başkanlığı yanısıra Büyükşehir Belediye Başkanlığının davaya katılımları sağlanarak taraf teşkili oluşturulmalı, delilleri toplanmalı, ondan sonra davanın esası hakkında bir karar verilmelidir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle; davacı … ve asli müdahil … Yönetimi vekillerinin temyiz istemlerinin kabulü ile hükmün BOZULMASINA, bozma nedenine göre diğer temyiz itirazlarının bu aşamada incelenmesine yer olmadığına, temyiz harcının istek halinde iadesine 04.07.2017 günü oy birliği ile karar verildi.