YARGITAY KARARI
DAİRE : 20. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2016/13378
KARAR NO : 2017/9715
KARAR TARİHİ : 21.11.2017
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
Taraflar arasındaki tapu iptali ve tescil davasının yapılan duruşması sonunda kurulan hükmün Yargıtayca incelenmesi davalı … tarafından istenilmekle, süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya incelendi, gereği düşünüldü:
K A R A R
Davacı Orman Yönetimi, 10/07/2014 havale tarihli dilekçesi ile …, …, …köyü … ada 38, 47, 52, 53 parsel sayılı, sırasıyla 2219 m2, 1556 m2, 6121 m2, 4362 m2 yüzölçümlü taşınmazların kesinleşen orman sınırı içinde kaldığı, öncesi ve eylemli durumu itibarıyla da orman olduğu iddiasıyla, davalılar adına olan tapu kaydının iptali ile orman niteliğiyle Hazine adına tescili ve tapu kaydındaki şerhlerin silinmesi istemiyle dava açmıştır.
Mahkemece, davanın kabulüne, taşınmazların tapu kayıtlarının iptaline, orman niteliği ile Hazine adına tesciline, tapu kayıtlarındaki şerhlerin silinmesine karar verilmiş, hüküm davalı … tarafından temyiz edilmiştir.
Çekişmeli taşınmazların bulunduğu yörede 1947 yılında 3116 sayılı Kanun hükümlerine göre yapılıp kesinleşen orman kadastrosu, 21/11/1991 tarihinde ilan edilip kesinleşen 6831 sayılı Kanunun 3302 sayılı Kanun ile değişik 2/B madde uygulaması, 1960 yılında yapılan arazi kadastrosu vardır.
Dava, tapu iptali ve tescil istemine ilişkindir.
1) Hukuk Genel Kurulunun 03.03.1993 tarih ve 773/82 sayılı kararında, dava şartlarının davanın açıldığı tarihten hükmün kurulduğu tarihe kadar varlığını devam ettirmesinin temel kural olduğu açıkça vurgulanmıştır.
HMK’nın 115/1. maddesi; “Mahkeme dava şartlarının mevcut olup olmadığını , davanın her aşamasında kendiliğinden araştırır, taraflar da dava şartı noksanlığını her zaman ileri sürebilir”,
115/2. maddesi; “Mahkeme, dava şartı noksanlığını tespit ederse davanın usulden reddine karar verir. Ancak, dava şartı noksanlığının giderilmesi mümkün ise bunun tamamlanması için kesin süre verir. Bu süre içinde dava şartı noksanlığı giderilmemişse davayı dava şartı yokluğu sebebiyle usulden reddeder.
115/3. maddesi; “Dava şartı noksanlığı, mahkemece, davanın esasına girilmesinden önce fark edilmemiş, taraflarca ileri sürülmemiş ve fakat hüküm anında bu noksanlık giderilmişse, başlangıçtaki dava şartı noksanlığından ötürü, dava usulden reddedilemez” hükmünü içermektedir.
Çekişmeli … ada 52 parselin tapu kaydında Hazine de 5080/6080 pay ile tapu maliki olduğu halde, dava açılırken Hazineye husumet yöneltilmemiştir.
Hakimin, davanın başında dava şartlarının mevcut olup olmadığını kendiliğinden (re’sen) araştırmak zorunda olması yanında; dava açılırken bulunmayan dava şartlarının yargılama sırasında tamamlanması halinde davanın esasına girerek sonuçlandırması gerekeceği kabul edilmelidir.
O halde anılan yasal düzenlemeler ve yargısal uygulamalar nedeniyle açıklanan hususun kamu düzeniyle ilgili bulunması karşısında; davanın, Hazineye ihbar edilerek davaya katılımının sağlanması, ondan sonra işin esasının incelenmesi gerekir.
2) Mahkemece hükme esas alınan uzman bilirkişi raporunda çekişmeli taşınmazlardan 38 parselin tamamının; 47,52,53 parsellerin ise bir kısmının 1948 yılında kesinleşen orman sınırları içinde kaldığı belirtildiği halde; 3116 sayılı Kanuna göre yapılıp kesinleşen orman kadastro haritasının orjinali üzerinde taşınmazların konumunun gösterilmemiş olması nedeniyle rapor denetlenemediğinden Dairenin 09.05.2016 tarihli geri çevirme kararı ile ek rapor hazırlanması istenmiş, buna göre hazırlanan ek rapor incelendiğinde bu kez tüm taşınmazların kısmen 1948 yılında kesinleşen orman sınırıları içinde işaretlendiği anlaşılmıştır. Bu durumda raporlar arasında çelişki oluşmuş olup, çelişkili raporlara göre hüküm kurulamaz.
O halde; mahkemece bir fen elemanı, bir orman bilirkişi aracılığıyla yeniden yapılacak keşifte; 3116 sayılı Kanuna göre düzenlenen ilk orman kadastro haritası ile daha sonra düzenlenen aplikasyon haritalarının ölçekleri kadastro paftası ölçeğine bilgisayar ortamında (Net-Cad veya benzeri programlar kullanılarak) çevrildikten sonra, komşu ve yakın komşu parseller ve değişik açı ve uzaklıkta en az 10-12 OS noktası görülecek şekilde birbiri üzerine aplike edilmek suretiyle, çekişmeli taşınmazların konumu her iki harita üzerinde ayrı renklerle işaretlenmeli, aplikasyon sırasında taşınmazların durumunda değişiklik olup olmadığı belirlenmeli,taşınmazların yüksek eğimli, eylemli orman niteliğinde bulunduğu, aplikasyonun ilk orman tahdidine aykırı olamayacağı; orman sınırı içinde kalan bölümlere revizyon gören tapu kayıtlarının hukuki değerini yitireceği düşünülmeli, bu bölümlerin tapu kaydının iptaline karar verilmelidir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle; davalı … vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde iadesine 21/11/2017 günü oy birliği ile karar verildi.