YARGITAY KARARI
DAİRE : 20. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2016/12312
KARAR NO : 2019/3153
KARAR TARİHİ : 06.05.2019
……..
Taraflar arasındaki davanın yapılan duruşması sonunda kurulan hükmün Yargıtayca incelenmesi davalı Hazine tarafından istenilmekle, süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya incelendi, gereği düşünüldü:
K A R A R
Davacı gerçek kişi,……sayılı parselin murisi ……adına kayıtlı olduğu, orman ile ilgisi olmadığı halde, tapu kaydının beyanlar hanesine “6831 sayılı Kanunun 2/B maddesi gereğince Hazine adına orman sınırları dışına çıkarıldığı”, “Bu parselin oluşumundaki ihdas işlemi 18. maddeye aykırıdır” ve “Bu parselin oluşumundaki ihdas işlemi Tapu Kanunun 21. maddesine aykırıdır” şeklinde yazılan şerhlerin, tasarruf hakkını kısıtlar nitelikte olduğu iddiasıyla, yasal dayanağını bulunmayan bu şerhlerin silinmesini istemiştir.
Mahkemece davanın kabulüne, çekişmeli parselin tapu kaydının beyanlar hanesinde yer alan “6831 sayılı Kanunun 2/B maddesi uyarınca Hazine adına orman sınırları dışına çıkartılan alanda kalmaktadır” şeklindeki şerhi ile “6831 sayılı Kanunun 2/B maddesi uyarınca Hazine adına orman sınırları dışına çıkarılan sahada kaldığından” ibarelerinin silinmesine, diğer şerhler yönünden açılan davanın reddine ilişkin verilen karar, davacı gerçek kişi vekili tarafından katılma suretiyle ve davalılar ……. vekili tarafından temyiz edilmekle Yargıtay 20. Hukuk Dairesinin 08/05/2012 tarih ve 2012/9757-6795 sayılı kararıyla bozulmuştur.
Hükmüne uyulan bozma kararından özetle; […tapunun beyanlar hanesine yazılan yasal dayanağının bulunmadığı saptanan “6831 sayılı Kanunun 2/B maddesi gereğince Hazine adına orman sınırları dışına çıkarıldığı” şeklindeki şerhin silinmesine karar verilmesinde isabetsizlik bulunmadığı, ancak çekişmeli parselin tapu kaydının beyanlar hanesinde yer alan “Bu imar uygulamasındaki sorunun plan tadilatı veya imar uygulaması yoluyla ya da hükmen çözümleninceye kadar bu taşınmaza yönelik tedavül talepleri karşılanmayacaktır.” şeklindeki şerhin dayanağı olan yazı, karar ya da diğer belgeler getirtilmeli, tedavül taleplerinin karşılanmayacağına ilişkin şerhin sadece taşınmazın tapu kaydının beyanlar hanesine 2/B maddesiyle ilgili olarak yazılan şerhle mi yoksa, “Bu parselin oluşumundaki ihdas işlemi İmar Kanunun 18. maddesine aykırıdır” ve “Bu parselin oluşumundaki ihdas işlemi Tapu Kanunun 21. maddesine aykırıdır” şeklindeki şerhlerle de ilgisinin bulunup bulunmadığı, başka deyişle, İmar Kanunu ile ilgili bir problem nedeniyle konulduğu araştırılarak, gerekirse bu şerhin dayanağı olan belgeler ve kayıtlar üzerinde bilirkişi incelemesi yaptırılmak suretiyle, oluşacak sonuca göre karar verilmesi…] gereğine değinilerek bozulmuştur.
Mahkemece, bozma kararına uyulduktan sonra davanın kısmen kabulüne, çekişmeli taşınmazın tapu kaydının beyanlar hanesine konulmuş bulunan “6831 sayılı Kanunun 2/B maddesi uyarınca Hazine adına orman sınırları dışına çıkartılan sahada kalmaktadır” şerhinin kaldırılmasına ilişkin önceki hükme yönelik yapılan temyiz isteminin reddedilmiş bulunduğundan belirtilen şerhin kaldırılmasına,
…….
Dava konusu taşınmazın tapu kaydının beyanlar hanesine konulmuş bulunan “Bu parselin oluşumundaki ihdas işlemi İmar Kanununun 18. maddesine aykırıdır” ve “Bu parselin oluşumundaki ihdas işlemi Tapu Kanunu’nun 21.maddesine aykırıdır” ve “6831 sayılı Kanunun 2/B maddesi uyarınca Hazine adına Orman sınırları dışına çıkarılan sahada kaldığından bu imar uygulamasındaki sorunun plan tadilatı veya imar uygulaması yoluyla ya da hükmen çözümleninceye kadar bu taşınmaza yönelik tedavül talepleri karşılanmayacaktır” şerhlerinin kaldırılması talebinin reddine karar verilmiş, hüküm davacı gerçek kişi vekili tarafından temyiz edilmekle Dairemizin 07/07/2014 tarihli ve 2013/6270-2014/7067 E.K. sayılı kararıyla hükmün bozulmasına karar verilmiştir.
Hükmüne uyulan bozma kararında özetle; “Mahkemece, Dairenin 08.05.2012 gün 2012/9757-6765 sayılı bozma kararına uyularak, “6831 sayılı Kanunun 2/B maddesi uyarınca Hazine adına Orman sınırları dışına çıkarılan sahada kaldığından bu imar uygulamasındaki sorunun plan tadilatı veya imar uygulaması yoluyla ya da hükmen çözümleninceye kadar bu taşınmaza yönelik tedavül talepleri karşılanmayacaktır” şerhlerinin silinmesi talebinin reddine karar verilmiş ise de, varılan sonuç dosya kapsamına uygun değildir. Her ne kadar, Yargıtay bozma kararına uyulmakla bozma kapsamında kalan hususlar yönünden ilgilileri yararına usûlî kazanılmış hak oluşturmakta ise de, Yargıtayın onama veya bozma kararlarında maddi hata yapılması bunun istisnası olup, ilgili taraf aleyhine veya lehine sonuç doğurmaz (Hukuk Genel Kurulunun 23.10.2002 gün ve E:2002/10-895, K:2002/838; 02.07.2003 gün ve E:2003/21-425, K:2003/441; 13.04.2011 gün ve E:2011/9-72, K:2011/99 sayılı kararları).
Her ne kadar, hükmüne uyulan bozma kararında silinme isteminin reddine karar verilmesi gerektiği belirtilen şerhin, çekişmeli parsellerin 2/B’lik alanlarda yer alması ile ilgili olmayıp, 2/B’lik yerlerde yapılan kadastro sırasında bırakılan yol boşlukları nedeniyle Hazineye verilmesi gereken yerlerin, bu yollar kapatılmış gibi gösterilerek belediye adına yazıldığını belirleyen müşfettiş raporu dayanak gösterilmek suretiyle, parselin zemindeki yeri nedeniyle değil şuyulandırıldığı yerlerden kaynaklanan imar sorunu nedeniyle konulduğu belirtilmiş ise de, bozma kararının maddi hataya dayalı olduğu, dava konusu taşınmazın orman sınırı dışına çıkarılan yerlerden olmadığı, davalı parsele ilişkin konulan şerhin 1982 Anayasanın 35. maddesi ve AİHS’nin Ek 1 nolu protokolünde korunan mülkiyet hakkının kısıtlandığı, oysa temel haklardan olan mülkiyet hakkının, ancak kamu yararı amacıyla sınırlandırılabileceği, bu sınırlandırmanın ölçülü ve orantılı olması gerektiği halde, idarece, kendi iç işlemleri ve incelemeleri sonucu tesbit edildiği belirtilen imar uygulamalarındaki hatalar nedeniyle mülkiyet hakkını kısıtlar şekilde tapu kaydına anılan şerhin konulduğu anlaşıldığından, Daire bozma kararının maddi hataya dayalı olduğundan davalı Hazine lehine usûlî kazanılmış hak oluşturmayacağından, davacı tarafından dava konusu edilen “6831 sayılı Kanunun 2/B maddesi uyarınca Hazine adına orman sınırları dışına çıkarılan sahada kaldığından bu imar uygulamasındaki sorunun plan tadilatı veya imar uygulaması yoluyla ya da hükmen çözümleninceye kadar bu taşınmaza yönelik tedavül talepleri karşılanmayacaktır” şeklindeki şerhin de silinmesine karar verilmesi” gereğine değinilmiştir. Bozma kararına karşı süresi içinde davalı Hazine vekili tarafından kararın düzeltilmesi istenilmiş; Dairemizin 18/01/2016 tarihli ve 2015/15035 – 2016/480 E.K. sayılı kararıyla karar düzeltme talebinin reddine karar verilmiştir.
Mahkemece bozma kararına uyulduktan sonra davanın kabulüne, dava konusu taşınmazın tapu kaydının beyanlar hanesine konulmuş olan “6831 sayılı kanunun 2B maddesi uyarınca Hazine adına orman dışına çıkarılan sahada kaldığından bu imar uygulamasındaki sorunun plan tadilatı veya imar uygulaması yoluyla ya da hükmen çözümleninceye kadar bu taşınmazdaki tedavül talepleri karşılanmayacaktır.”, “bu parselin oluşumundaki ihdas işlemi Tapu Kanununun 21. maddesine aykırıdır.”, “Bu parselin oluşumundaki ihdas işlemi İmar Kanununun 18. maddesine aykırıdır” şerhlerinin kaldırılmasına karar verilmiş, hüküm davalı Hazine tarafından temyiz edilmiştir.
Dava dilekçesindeki açıklamaya göre, dava; tapu kaydındaki “6831 sayılı Kanunun 2/B maddesi gereğince Hazine adına orman sınırları dışına çıkarıldığı”, “Bu parselin oluşumundaki
……….
ihdas işlemi 18. maddeye aykırıdır” ve “Bu parselin oluşumundaki ihdas işlemi Tapu Kanununun 21. maddesine aykırıdır” şeklindeki şerhin silinmesi istemine ilişkindir.
Çekişmeli taşınmazın bulunduğu yerde tespit tarihinden önce 1946 yılında yapılıp kesinleşen orman kadastrosu ile daha sonra 1975 yılında yapılıp, 26.11.1975 tarihinde ilân edilerek kesinleşen 1744 sayılı Kanun ile değişik 6831 sayılı Kanunun 2. madde ve 1986 ve 1988 yıllarında yapılıp, 15.06.1989 tarihinde ilân edilerek kesinleşen aplikasyon ve 3302 sayılı Kanun ile değişik 2/B uygulaması 1993 yılında yapılıp, 26.02.1993 tarihinde ilân edilerek, dava tarihinden önce kesinleşen…….. sınırları içindeki ………, aplikasyon ve belediyeye piknik alanı için irtifak ve …….urumu için izin verilen bu nedenle daha önce 2/B madde uygulaması yapılamayan ancak irtifak ve izinleri iptal edilen yerlerde 2/B madde uygulaması vardır.
Dosya kapsamına ve mahkemece uyulan bozma kararı gereğince işlem yapılarak hüküm kurulmuş olduğuna göre, yerinde görülmeyen temyiz itirazlarının reddiyle, usûl ve kanuna uygun olan hükmün ONANMASINA, Harçlar Kanununun değişik 13/j maddesi gereğince Hazineden harç alınmasına yer olmadığına 06/05/2019 gününde oy birliğiyle karar verildi.