YARGITAY KARARI
DAİRE : 20. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2016/11598
KARAR NO : 2019/419
KARAR TARİHİ : 23.01.2019
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
Taraflar arasındaki davanın yapılan duruşması sonunda kurulan hükmün Yargıtayca incelenmesi davacı, asli müdahil … Yönetimi ve davalı … tarafından istenilmekle, süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya incelendi, gereği düşünüldü:
K A R A R
Dava konusu … ili … ilçesi 286 numaralı parsel 2950 m2 yüzölçümü ve bahçe vasfı ile 1984 yılındaki genel arazi kadastrosunda davacının babası … ve dedesi … adına tespit edilmiş, ancak aynı komisyonun ek tutanağı ile çekişmeli yerin havzai fahmiye niteliğinde olup Devletin hüküm ve tasarrufu altında bulunan yerlerden olduğu gerekçesiyle tespit iptal edilerek taşınmazın tapulama harici olarak bırakılmasına karar verilmiştir.
Davacı 05/06/2008 tarihli dilekçesi ile çekişmeli taşınmazın kadastro sırasında tespit dışı bırakıldığını, bu yerin ırsen kendisine ait olduğunu ve eklemeli olarak yaklaşık yüz yıldır zilliyetliklerinin bulunduğunu belirterek adına tescilini talep etmiştir.
Yargılama sırasında … Yönetimi harcını yatırarak çekişmeli yerin … olduğu ve tarıma elverişli yerlerden olmadı iddiası ile asli müdahale talebinde bulunmuştur.
Mahkemece yapılan yargılama sonunda davacının ve asli müdahilin davasının kısmen kabulü ile … bilirkişisi …ın 06/01/2016 havale tarihli raporunun ekinde bulunan krokide (B) harfi ile gösterilen …089,32 m2’lik alanın davacı adına tapuya kayıt ve tesciline altındaki madenlerin 3303 sayılı Kanunun 2. ve 3. maddesine göre Hazineye ait olduğunun tapu kütüğünün beyanlar hanesine şerh edilmesine, … bilirkişisi…’ın 06/01/2016 havale tarihli raporunun ekinde bulunan krokide (A) harfi ile gösterilen 860,98 m2’lik alanın bulunduğu adanın son parsel numarası alarak … vasfı ile … adına tapuya kayıt ve tesciline karar verilmiş, hüküm davacı, asli müdahil … Yönetimi ve davalı … tarafından temyiz edilmiştir.
Dava dilekçesindeki açıklamaya göre dava tapusuz taşınmazın tesciline ilişkindir.
Çekişmeli taşınmazın bulunduğu yerde genel arazi kadastrosu 1984 yılında yapılmıştır.
… kadastro çalışması ise yapılmamıştır.
Mahkemece yapılan inceleme ve araştırma hükme yeterli değildir. Şöyle ki; resmi belgelere göre taşınmaz üzerinde inceleme yapan … Yüksek Mühendisi … 10.02.2014 tarihli raporunda çekişmeli taşınmazın 1944 tarihli hava fotoğrafında beyaz renk rumuzu ile gösterilen ve üzerinde … ağacı bulunmayan kısımda kaldığını bildirdiği halde, hükme esas alınan 06.01.2016 havale tarihli ve … Mühendisi … tarafından düzenlenen bilirkişi raporunda ise 1944 tarihli hava fotoğrafında çekişmeli taşınmazın (A) harfi ile gösterilen 860,98 m2’lik kısmının … bitki örtüsü bulunan koyu renkli alanda kaldığı belirtilmektedir. Ayrıca …tarafından düzenlenen raporda 1982 basımı memleket haritasında çekişmeli taşınmazın (A) harfi ile gösterilen 860,98 m2’lik kısmının yeşil renk rumuzu ile gösterilen alanda kaldığı belirtilmesine rağmen aynı raporda çekişmeli taşınmazın 1982 tarihli hava fotoğrafında tamamının açık renkli üzerinde … ağacı olmayan alanda kaldığı belirtilmiştir. Hükme esas alınan raporda ise 1982 basımı memleket haritasında çekişmeli taşınmazın (A) harfi ile gösterilen 860,98 m2’lik kısmının yapraklı … simgesi olan alanda ve … sayılan kısımda kaldığı belirtilmiş ise de bu memleket haritasının dayanağı olan hava fotoğrafı uygulaması yapılmamıştır. Her iki rapor birlikte değerlendirildiğinde bu haliyle resmi belgelere göre kendi içlerinde çelişkili olup, bu çelişki giderilmeden bilirkişi raporuna dayanılarak hüküm kurulamaz.
Bu nedenle; öncelikle mahkemece, 1960 basımı memleket haritasının dayanağı olan hava fotoğrafı ile 1944 tarihli hava fotoğrafından oluşturulan memleket haritası bulundukları yerlerden getirtilerek mahkemece önceki bilirkişiler dışında bu konuda uzman serbest … mühendisleri arasından seçilecek 3 … yüksek mühendisi ve bir fen elemanı aracılığıyla yeniden yapılacak inceleme ve keşifte, memleket haritası, hava fotoğrafı, ve kadastro paftası çekişmeli taşınmaz ile birlikte çevre araziye de uygulanmak suretiyle taşınmazın öncesinin bu belgelerde ne şekilde nitelendirildiği belirlenmeli; 3116, 4785 ve 5658 sayılı kanunlar karşısındaki durumu saptanmalı; tapu ve zilyedlikle ormandan toprak kazanma olanağı sağlayan 3402 sayılı Kanunun 45. maddesinin ilgili fıkraları, Anayasa Mahkemesinin 01.06.1988 gün ve 31/13 E.K.; 14.03.1989 gün ve 35/13 E. K. ve 13.06.1989 gün ve 7/25 E. K. sayılı kararları ile iptal edilmiş ve kalan fıkraları da 03.03.2005 gününde yürürlüğe giren 5304 sayılı Kanunun 14. maddesi ile yürürlükten kaldırılmış olduğundan, bu yollarla ormandan yer kazanılamayacağı, öncesi … olan bir yerin üzerindeki … bitki örtüsü yokedilmiş olsa dahi, salt … toprağının … sayılan yer olduğu düşünülmeli; toprak yapısı, bitki örtüsü ve çevresi incelenmeli; kesinleşmiş … kadastrosu bulunmadığından, yukarıda değinilen belgeler fen ve uzman … bilirkişiler eliyle yerine uygulattırılıp; orijinal-renkli (renkli fotokopi) memleket haritasının ve hava fotoğrafının ölçeği kadastro paftası ölçeğine, yine kadastro paftası ölçeği de memleket haritası ve hava fotoğrafı ölçeğine çevrildikten sonra, her iki harita komşu ve yakın komşu parselleri de içine alacak şekilde birbiri üzerine aplike edilmek suretiyle, çekişmeli taşınmazın konumunu çevre parsellerle birlikte memleket haritası ve hava fotoğraflarındaki haritalar üzerinde gösterecekleri 1944 tarihli hava fotoğrafı ile 1960 basımı memleket haritasının dayanağı olan hava fotoğrafları ile 1982 tarihli hava fotoğrafının stereoskopi aleti aracılığıyla üç boyutlu incelemesi yapılarak taşınmazın niteliği, bitki örtüsü, ağaçların cinsi, yaşı, kapalılık ve dağılım oranı ile tasarruf sınırlarının bulunup bulunmadığı çekişmeli yerde kullanım olup olmadığı yalnız büro incelemesine değil, uygulamaya ve araştırmaya dayalı, bilirkişilerin onayını taşıyan krokili bilimsel verileri bulunan yeterli rapor alınmalı ve oluşacak sonuç çerçevesinde bir karar verilmelidir. Ayrıca alınan rapor sonucunda hava fotoğrafları ile memleket haritasının çelişkili olması halinde hava fotoğraflarına değer verileceği gözönünde bulundurularak karar verilmelidir. Açıklanan hususlar gözetilmeksizin, eksik inceleme ve yetersiz bilirkişi raporuna dayanılarak yazılı biçimde hüküm kurulması usul ve kanuna aykırıdır.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle; davacı, asli müdahil … Yönetimi ve davalı Hazinenin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde iadesine 23/01/2019 günü oy birliği ile karar verildi.