YARGITAY KARARI
DAİRE : 20. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2016/11217
KARAR NO : 2016/10944
KARAR TARİHİ : 21.11.2016
MAHKEMESİ :İş Mahkemesi
Taraflar arasında görülen davada … 19. İş ve … İş Mahkemelerince ayrı ayrı ye…sizlik kararı verilmesi nedeni ile yargı yerinin belirlenmesi için gönderilen dosya içindeki tüm belgeler incelendi, gereği düşünüldü:
K A R A R
Davacı vekili, müvekkilinin 25/10/2014-06/02/2015 tarihleri arasında…. … Müessese Müdürlüğünün asıl iş veren olduğu, …-… alt işveren olduğu …. Dekobaj işinde kamyon şoförü olarak çalışmaya başladığını, müvekkilinin net olarak 1.700,00.-TL maaşla çalışmakta olduğunu, 1.400,00.-TL’sini bankadan 300,00.-TL’sini elden almakta olduğunu, müvekkiline ödemelerinin elden yapılması ve … kayıtlarına geçmemesi, bayram ve genel tatil ücretlerinin ödenmemesi nedeni ile sorunlar yaşandığını, davalı şirket tarafından kötü niyetli olarak iş akdinin sonlandırıldığını beyan ederek şimdilik 100,00.-TL ihbar tazminatı, 100,00.-TL kötüniyet tazminatı, 100,00.-TL fazla mesai ve 100,00.-TL hafta tatil ücreti olmak üzere toplam 400,00.-TL’nin fesih tarihi olan 06/02/2015 tarihinden itibaren davalı taraftan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
… 19. İş Mahkemesince dava konusu olan ihbar tazminatı alacağı, kötü niyet tazminatı alacağı, fazla mesai ücreti alacağı, hafta tatili ücreti alacağı ve resmi ve genel tatil alacaklarının belirlenebilir nitelikte olduğu, bu bağlamda alacağın belirli olmasına rağmen belirsiz alacak davası açılmasında hukuki yarar bulunmadığı gerekçesiyle hukuki yarar yokluğundan davanın reddine karar verilmiş, verilen kararın davacı vekilince temyiz edilmesi üzerine Yargıtay 22. Hukuk Dairesinin 28.09.2015 tarih ve 2015/26717 Esas – 2015/25704 Karar sayılı ilamı ile “dava açıldığı tarihte, davalılardan Türkiye Kömür İşletmeleri Genel Müdürlüğünün …, diğer davalıların adresinin ise, “….”da bulunduğu anlaşılmaktadır. Dosya içeriğindeki işe giriş ve işten ayrılış bildirgeleri ile hizmet alım sözleşmesi, … İlçe Jandarma Komutanlığınca tutulduğu iddi edilen tutanak gibi belgelerden davacının fiilen …’da çalıştığı izlenimi uyanmaktadır. Bu durumda mahkemece, öncelikle davacının fiilen çalıştığı yerin tereddüte yer vermeyecek şekilde açıklığa kavuşturulması gerekmektedir. Ardından yukarıda açıklanan kanuni düzenlemeler gereğince, davanın birden fazla davalıya yöneltilmesi durumunda, ye…li mahkemenin, davalılar hakkında ortak ye…yi taşıyan, işçinin fiilen çalıştığı yer mahkemesi olduğu gözetilerek mahkemenin ye…si belirlenmelidir. İş Mahkemelerinde ye… hususunun kamu düzenine ilişkin olduğu ve mahkemece resen gözetilmesi gerektiği düşünülmeden; ayrıca, davalılar … ve …’nın ye… itirazı değerlendirilmeden, işin esasına girilerek davanın hukuki yarar yokluğu sebebi ile reddedilmesi hatalı olup bozmayı gerektirmiştir” gereğine değinilerek bozulmuştur.
Bozmaya uyulmasının ardından … 19. İş Mahkemesince davacının çalışmasının …’da geçtiği gerekçesiyle ye…sizlik kararı verilmiştir.
… İş Mahkemesi tarafından davalı … Genel Müdürlüğünün yerleşim yeri mahkemesinde dava açıldığı ve davada … İş Mahkemesinin de ye…li olduğu ve ye…sizlik kararı veremeyeceği gerekçesiyle ye…sizlik yönünde hüküm kurulmuştur.
5521 sayılı İş Mahkemeleri Kanununun 5. maddesinde iş uyuşmazlıklarında yer itibari ile ye…li iş mahkemeleri belirlenmiştir. Buna göre, “İş mahkemelerinde açılacak her dava, açıldığı tarihte dava olunanın Türk Medeni Kanunu gereğince ikametgahı sayılan yer mahkemesinde bakılabileceği gibi, işçinin işini yaptığı işyeri için ye…li mahkemede de bakılabilir. Bunlara aykırı sözleşme muteber sayılmaz.”
İş mahkemelerinde ye… kuralı, Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanununun ye… kurallarına uygun olup buna ek olarak işin yapıldığı yer, diğer bir ifadeyle işyeri mahkemelerini de ye…li kılmaktadır.
İş mahkemesine açılan davada ye…, dava tarihinde davalının ikametgahının bulunduğu veya işçinin işini yaptığı yerdeki iş mahkemesi veya iş davalarına bakmakla görevli asliye hukuk mahkemesidir.
İş mahkemesinin ye…si kamu düzeni ile ilgili olduğundan, davalı tarafça süresinde itiraz edilmese de; hakim tarafından kendiliğinden bu husus gözönünde bulundurulmalıdır. Bir başka anlatımla hakim, davanın her aşamasında ye… itirazını dikkate alabileceği gibi, kendisi de re’sen yetksizlik kararı verebilir.
Somut uyuşmazlıkta, davacı vekilinin, işçilik alacaklarının tahsili istemleri ile davalılardan … Genel Müdürlüğünün yerleşim yeri adresi olan … İş Mahkemesinde dava açtığı, HMK’nın 7/1. maddesi hükmüne göre, davalı … Genel Müdürlüğünün bulunduğu yer mahkemesinin de ye…li olduğu, davada kesin veya özel ye… kuralı bulunmadığı anlaşılmaktadır. Bu husus Dairemizin aynı nitelikteki emsal kararlarında ve Hukuk Genel Kurulunun 09.03.2016 tarih ve 2015/21-2348 Esas – 2016/285 Karar sayılı ilamında da belirtilmiştir.
Uyuşmazlığın seçimlik ye…ye tabi ve davalı … Genel Müdürlüğünün “…/…” adresinde açıldığından yargılamanın … 19. İş Mahkemesinde görülüp sonuçlandırılması gerekmektedir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle; 6100 sayılı HMK’nın 21 ve 22. maddeleri gereğince … 19. İş Mahkemesinin YARGI YERİ OLARAK BELİRLENMESİNE 21.11.2016 gününde oy birliğiyle karar verildi.