YARGITAY KARARI
DAİRE : 20. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2015/9353
KARAR NO : 2015/13195
KARAR TARİHİ : 24.12.2015
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : Kars Kadastro Mahkemesi
TARİHİ : 25/12/2014
NUMARASI : 2014/18 – 2014/13
DAVACI : O.. K..
DAVALILAR : Hazine – Kümbetli K.TK
Taraflar arasındaki taşınmaz hukukuna ilişkin davada Kars 2. Asliye Hukuk ve Kars Kadastro Mahkemelerince ayrı ayrı görevsizlik kararı verilmesi nedeni ile yargı yerinin belirlenmesi için gönderilen dosya içindeki tüm belgeler incelendi, gereği düşünüldü:
– K A R A R –
Dava, tapu iptali ve tescil istemine ilişkindir.
Asliye Hukuk Mahkemesince, dava konusu taşınmazların kadastro tespiti davalı olduğundan söz edilerek malik hanesi açık bırakılmak suretiyle yapıldığı, tespiti yapılan taşınmazın 30 günlük askı ilânının kadastro mahkemesince yapılması zorunlu olduğu halde, kadastro mahkemesince yöntemine uygun şekilde 30 günlük askı ilanı yapılmadığı gerekçesiyle görevsizlik kararı verilmiştir.
Kadastro Mahkemesi tarafından ise, davanın esasına ilişkin olarak “davacının dava konusu etmiş olduğu 1388 parsel sayılı taşınmaza ilişkin açmış olduğu davasının kabulü ile; Kars Merkez Kümbetli (Ladikars) köyünde 1954 yılında yapılan tapulama çalışmaları sırasında 1388 parsel numarası ile sınırlandırılan taşınmazın davacı .. T.C. Kimlik Numaralı O.. K.. adına tarla vasfı ile tapuya tespit ve tesciline, davacının 3202 parsel sayılı taşınmaza ilişkin açmış olduğu davasının kabulü ile; Kars Merkez Kümbetli (Ladikars) köyünde 1954 yılında yapılan tapulama çalışmaları sırasında 3202 parsel numarası ile sınırlandırılan taşınmazın davacı … T.C. Kimlik Numaralı O.. K.. adına tarla vasfıyla tapuya tespit ve tesciline, davacının 2040 parsel sayılı taşınmaza ilişkin açmış olduğu davasının kısmen kabulü ile; Kars Gezici Arazi Kadastro Mahkemesinin 1958/110 Esas – 1961/107 Karar sayılı 15.12.1961 günlü kararı davacı açısından kesin hüküm oluşturduğundan, işbu Kars Gezici Arazi Kadastro Mahkemesinin dosyasında yapılan keşfe istinaden dosyaya sunulan fen bilirkişisi A. Akkan’ın raporunda ekli krokide (A) harfi ile gösterilen 3.300 m2 yüzölçümündeki kısmın davacı … T.C. Kimlik Numaralı O.. K.. adına tarla vasfıyla tapuya tespit ve tesciline, bu şekilde (A) harfi ile gösterilen kısım ifraz olunduktan sonra yine aynı krokide (B) harfi ile gösterilen 2.060 m2 yüzölçümündeki kısmın tarla vasfıyla Hazine adına tapuya tespit ve tesciline, davacının 1909 parsel sayılı taşınmaza ilişkin açmış olduğu davasının reddi ile; Kars Merkez Kümbetli (Ladikars) köyünde 1954 yılında yapılan tapulama çalışmaları sırasında 1909 parsel numarası ile sınırlandırılan taşınmazın tespit gibi Kümbetli (Ladikars) köyü tüzel kişiliği adına tarla vasfıyla tapuya tespit ve tesciline karar verilmiş, hükmün temyiz edilmesi üzerine Yargıtay 16. Hukuk Dairesinin 04.11.2013 tarihli ve 2013/8309 Esas – 2013/10258 Karar sayılı ilamı ile “1- Dosya içeriğine, toplanan delillere, kararda yazılı gerektirici nedenlere göre davalı Hazine vekilinin yerinde bulunmayan temyiz itirazlarının reddi ile 1909 ve 3202 parsel sayılı taşınmazlar hakkındaki usûl ve kanuna uygun olan hükmün ONANMASINA,
2) Çekişmeli 2040 parsel sayılı taşınmaz hakkında Gezici Arazi Kadastro Mahkemesinin 1958/110 – 1961/107 Esas ve Karar sayılı ilamı ile yargılama yapıldığı mahkemece verilen kararın taraflarca temyiz edilmemesi üzerine 09.11.1962 tarihinde kesinleştiği temyize konu davanın ise 8.1.2008 tarihinde açıldığı gözetildiğinde Kadastro Mahkemesinin görevli olmadığı görülmektedir. Mahkemece görevsizlik kararı verilerek dosyanın görevli Asliye Hukuk Mahkemesine gönderilmesine karar verilmesi gerekirken yazılı şekilde karar verilmesi isabetsizdir.
3) Davalı Hazine vekilinin 1388 parsel sayılı taşınmaza yönelik temyiz itirazlarına gelince; çekişmeli taşınmazın 22.07.1954 tarihinde yapılan tapulama çalışmaları sırasında tapu kaydına ve irsen intikale dayanılarak 1/2 payının davacı O.. K.., 1/2 payının dava dışı F.. S.. adına tespit edildiği, Hazinenin miktar fazlasına itiraz ettiği, tapu kaydının da malik hanesininin boş bırakıldığı görülmektedir. Çekişmeli taşınmaz hakkında daha önce görülen bir dava olup olmadığı yöntemince araştırılmamıştır. Mahkemece çekişmeli taşınmaz hakkında Gezici Arazi Kadastro Mahkemesinde görülen dava olup olmadığı yeniden yöntemince araştırılmalı, bu şekilde bir karar verilip, dava tarihinden önce kesinleştiği belirlendiği takdirde, uyuşmazlığın çözümünde kadastro mahkemesinin görevli olmadığı gözetilmelidir. Çekişmeli taşınmaz hakkında dava olmadığının anlaşılması halinde ise tespit maliki F.. S.. mirasçılarına dava dilekçesi ve duruşma günü tebliğ edilerek adı geçenler davaya dahil edilmeli, bu yolla taraf koşulu sağlanmalı, yine adı geçenlerin davaya karşı savunma ve delilleri sorulup saptanmalı, bundan sonra tarafların tüm delilleri birlikte değerlendirilerek sonucuna göre bir karar verilmelidir. Mahkemece bu yön göz ardı edilerek usulünce taraf teşkili sağlanmadan davanın esasına girilerek yazılı şekilde karar verilmiş olması isabetsizdir. Davalı Hazine vekilinin temyiz itirazları 2 ve 3 nolu bentlerde açıklanan nedenlerle yerinde bulunduğundan kabulü ile 2040 ve 1388 parsel sayılı taşınmazlara yönelik oluşturulan hükmün BOZULMASINA, bozma nedenine göre diğer hususların şimdilik incelenmesine yer olmadığına…” denilerek hükmün bozulmasına karar verilmiş; mahkemece bozma ilâmına uyularak, 1388 parsel sayılı taşınmaza ilişkin olarak Kars Gezici Arazi Kadastro Mahkemesinin 1958/64 Esas – 1960/74 Karar numaralı 30.11.1960 günlü ilâmı ile davacısının Hazine, davalılarının ise O.. K.. ve Fatma Karaciğer olduğu tespite itiraz davasının 07.01.1963 tarihinde kesinleştiği, Yargıtay 16. Hukuk Dairesinin 1388 parsel sayılı taşınmaza ilişkin bozma ilamında belirtildiği üzere görevsizlikle mahkemeye gönderilen Kars Asliye Hukuk Mahkemesinin dosyasında 03.01.2008 tarihinde işbu davanın açıldığı, dava tarihinden önce yani 03.01.2008 tarihinden önce Kars Gezici Arazi Kadastro Mahkemesinin 1958/64 Esas – 1960/74 Karar numaralı ilâmının 07.01.1963 tarihinde kesinleştiği, dolayısıyla 1388 parsel sayılı taşınmaz yönünden kadastro mahkemesinin görevli olmadığı gerekçesiyle görevsizlik yönünde hüküm kurulmuştur.
Dosya kapsamından, merci tayinine konu dava konusu edilen Kars ili Merkez Kümbetli köyü Nabzarlar mevkiinde bulunan 1388 parsel sayılı taşınmaza ilişkin olarak Kars Gezici Arazi Kadastro Mahkemesinin 1958/64 Esas – 1960/74 Karar numaralı 30.11.1960 günlü ilamı ile davacısının Hazine, davalılarının ise O.. K.. ve F.. K.. olduğu tespite itiraz davasının 07.01.1963 tarihinde kesinleştiği davacının Kars Asliye Hukuk Mahkemesinin dosyasında 03.01.2008 tarihinde tapu iptali ve tescili davası açtığı, bu durumda Kadastro Kanunu uyarınca kadastro tespit tutanakları kesinleşmiş olduğundan ve bu davalarda genel mahkemeler görevli olduğundan, uyuşmazlığın asliye hukuk mahkemesinde görülüp sonuçlandırılması gerekmektedir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle; HMK’nın 21 ve 22. maddeleri gereğince Kars 2. Asliye Hukuk Mahkemesinin YARGI YERİ OLARAK BELİRLENMESİNE 24/12/2015 gününde oy birliğiyle karar verildi.