YARGITAY KARARI
DAİRE : 20. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2015/8624
KARAR NO : 2015/9133
KARAR TARİHİ : 14.10.2015
MAHKEMESİ : Asliye Hukuk Mahkemesi
Taraflar arasındaki tescil davasında … Asliye ve … Asliye Hukuk Mahkemelerince ayrı ayrı yetkisizlik kararı verilmesi nedeni ile yargı yerinin belirlenmesi için gönderilen dosya içindeki tüm belgeler incelendi, gereği düşünüldü:
K A R A R
Dava, tescil istemine ilişkindir.
… Asliye Hukuk Mahkemesince; taşınmazın bulunduğu … Mahallesinin 06.12.2012 tarihli 6360 sayılı Kanunun 40. maddesi ile … ilçesine bağlandığı, yetkili mahkemenin … Mahkemeleri olduğu gerekçesiyle yetkisizlik kararı verilmiştir.
… Asliye Hukuk Mahkemesi ise; 6360 sayılı Kanunun 36/1 maddesi gereğince anılan düzenlemenin ilk mahalli idareler seçimlerinde yürürlüğe gireceği gerekçesiyle yetkisizlik yönünde hüküm kurmuştur.
Dava, zilyetliğe dayalı tescil istemine ilişkindir. Uyuşmazlık, yargılama sırasında mülki sınırlarda meydana gelen değişiklikten kaynaklanmaktadır. Dava konusu taşınmazlar dava tarihi olan 04/05/2007 tarihi itibarıyla “… … … köyü, … mevkiinde” bulunmakta iken, … köyü (… mahallesi) 6360 sayılı Kanunun 2/41. maddesi gereğince … ilçesine bağlanmıştır. Anılan Kanunun 36/1. maddesinde Kanunun yürürlük tarihi ilk mahalli idareler seçimlerinin yapıldığı tarih (30.03.2014) olarak belirlenmiştir.
Taşınmazın aynından doğan davalarda yetki başlıklı 6100 sayılı HMK’nın 12. maddesinin birinci fıkrasında “Taşınmaz üzerindeki ayni hakka ilişkin veya ayni hak sahipliğinde değişikliğe yol açabilecek davalar ile taşınmazın zilyetliğine yahut alıkoyma hakkına ilişkin davalarda, taşınmazın bulunduğu yer mahkemesi kesin yetkilidir” hükmüne yer verilmiştir. Mahkemenin yargı yetkisi HMK’nın 12. maddesine göre idari sınır esas alınarak belirlenir, davaya taşınmazın idari sınırları içerisinde bulunduğu ilçe veya il adli yargı yerinde bakılması gerekir. Bu kural kamu düzeni ile ilgili olup mahkemece re’sen gözetilir.
Ayni hakka ilişkin taşınmaz mal davalarına bakılmakta iken, taşınmaz malın bulunduğu yerde, mahkeme teşkilatı kurulur veya o yer bir kaza çevresine alınırsa kamu düzeniyle ilgili bu durum karşısında mahkeme doğrudan doğruya (re’sen) tarafların yetki itirazında bulunmalarını beklemeden yetkisizliğine karar vererek dava dosyasını taşınmaz malın bulunduğu yer mahkemesine gönderir (HGK 24.11.1965 tarih 1965/6-1030-437 sayılı karar).
Somut olaya gelince; davaların açıldığı tarihte dava konusu taşınmazlar, … Adli Yargı alanına dahil iken, yargılama sırasında 30.03.2014 tarihinde yapılan ilk mahalli seçimlerden sonra yürürlüğe giren 6360 sayılı Kanunun 2/41. maddesi uyarınca idari sınırlarda yapılan değişiklik sonucunda, … İlçesi mülki sınırlarına dahil olmuş ve … İlçesi de Ankara Batı (eski Sincan) Adli Yargı alanına dahil olduğundan ve eldeki davada da tahkikatın henüz tamamlanmadığı anlaşıldığından, HMK’nın 12. maddesi uyarınca taşınmaz üzerinde ayni hak iddiasına dayalı eldeki davanın, … Asliye Hukuk Mahkemesi tarafından görülüp sonuçlanması gerekir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle; HMK’nın 21 ve 22. maddeleri gereğince … Asliye Hukuk Mahkemesinin YARGI YERİ OLARAK BELİRLENMESİNE 14/10/2015 gününde oy birliğiyle karar verildi.